4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin öğretmen adaylarının yazılı anlatım tutumlarını ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi

Öğrencilerin kendilerini yazılı olarak anlatabilme becerisi kazandırmalarını sağlamak için öğretim programlarında yazılı anlatım derslerine yer verilir. Bu derslerde yapılan yazılı anlatım etkinliklerinde genellikle öğrencilere yazma ürünlerinin niteliği ile ilgili yeteri kadar dönüt verilmez ve yazma süreci belli aralıklarla öğretmenler tarafından gözden geçirilerek öğrencilere dönüt verilmediği için doğrusal ilerler. Bu geleneksel yazma eğitimi anlayışında öğrencilerin yazma ürünlerinin şekilsel özellikleri; yazının okunaklığı yazım ve noktalama kurallarının doğru kullanılıp kullanılmadığı önemlidir. Oysa iyi bir yazma ürünü ortaya koymak iyi tasarlanmış, belli aralıklarla izlenerek yönlendirilmiş bir yazma süreci ile elde edilebilir. Sürece dayalı yazma eğitimi çalışmalarında öğretmenler, öğrencilerin yazılı anlatım becerilerini geliştirmek için yazma sürecinin belli aşamalarında yazılarının gelişimleri hakkında onlara dönütler verir. Yazma sürecinin bir aşamasını tamamlamadan diğer aşamaya geçmelerine izin vermez, nerede, neyi, eksik yaptıklarını göstererek yazma süreci hakkında bilişsel farkındalık edinmelerini sağlar. Bu araştırmada, hazırlık, plan, düzenleme, düzeltme ve yayınlama aşamalarını içeren sürece dayalı 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin öğrencilerin yazılı anlatım becerilerini ve yazılı anlatıma karşı tutumlarını geliştirmeye etkisi incelenmiştir. Çalışma ön test-son test kontrol gruplu deneysel modelde desenlenmiştir. Batı Karadeniz’de bulunan iki üniversitenin Türkçe öğretmenliği 1. sınıfları araştırmada örneklem alınmıştır. Sürece dayalı 12 haftalık deneysel uygulama sonunda 4+1 Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin öğretmen adaylarının hem yazılı anlatım becerilerini hem de yazılı anlatıma karşı tutumlarını anlamlı düzeyde geliştirdiği belirlenmiştir.

___

ADIGÜZEL, Fatih Mehmet (1998). The Effects of the Process Aproach to Teaching Writing on Turkish Students’ Writing Skills and Overall Language Proficiency in EFL. Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

AKYOL, Hayati (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık. ARICI, Ali Fuat (2008).“Üniversite Öğrencilerinin Yazılı Anlatım Hataları”.Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. ( XXI ), 2, s. 209-220.

ASHMAN, Adrian F. ve Conway, Robert N.F. (1993). Using Cognitive Methods in the Classroom. London: Routledge.

ASHMAN, Adrian F.; Wright, S.K. ve Conway, Robert N.F. (1994). “Developing the Metecognitive Skills of Academically Gifted Students in Mainstream Classrooms”. Roeper Reiview, (16), 3, s. 198-204.

BALCI, Ali (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma-Yöntem, Teknik ve İlkeler. 6.Baskı, Ankara: Pegema Yayıncılık.

CALKINS, Lucy Mccormick (1994). The Art of Teaching Writing. Portsmouth, NH: Heinnemann.

COŞKUN, Eyyüp (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşlık, Tutarlılık ve Metin Elementleri. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

ÇAKIR, Özler (2003). “Yazma Öğretiminde Süreç Yaklaşımına Dayalı Programın Yazılı Anlatım Becerisini Geliştirmedeki Rolü”. Dil Dergisi, 122, s. 31-51.

DEMİREL, Özcan ve Şahinel, Melek (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegema Yayıncılık.

FLOWER, Linda S. ve Hayes, John R. (1981). “A Cognitive Process Theory of Writing”. College Composition and Communitation, 32, s.365–387.

GÖĞÜŞ, Beşir (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.

GRAVES, Donald H. (1983). Writing: Teachers and Children at Work. Portsmouth, NH: Heinnemann.

GRUNDY, Thomas (1986). “The Writing Program in the Beaverton School District”. Oregon School Study Council Bulletin, (30), 2.

GÜLENSOY, Tuncer (2000). Türkçe El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.

GÜLSOY, Murat (2009). Büyübozumu: Yaratıcı Yazarlık. 4. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.

HAMILTON, Anne C. (1992). Performance Assessment of Personal Correspondence on the Development of Written Language Use and Functions in Traditional and Process Writing Second-Grade Classrooms (Ph.D. Thesis), Birmingham: The University of Alabama.

JONES, Susan R. (2002). “(Re)Writing the Word: Methodological Strategies and Issues in Qualitative Research”. Journal of College Student Development, (43) 4, s.461-473.

KARAALİOĞLU, Seyit Kemal (1978). Sözlü Yazılı Kompozisyon Konuşmak ve Yazmak Sanatı. İstanbul: İnkılâp Kitapevi.

KARATAY, Halit (2010). “Bağdaşıklık Araçlarını Kullanma Düzeyi ile Tutarlı Metin Yazma Arasındaki İlişki”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (7), 13, s. 373 – 385.

KARATAY, Halit (2011). “Süreç Temelli Yazma Modelleri: Planlı Yazma ve Değerlendirme” Yazma Eğitimi. (Ed.Murat Özbay) Ankara: Pegema Yayıncılık, s.21-40.

KAVCAR, Cahit ve Oğuzkan, Ferhan (1999). Örnek Edebi Metinlerle Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Anı Yayıncılık.

La PAZ, Susan ve Graham, Steve. (2002). “Explicitly Teaching Strategies, Skills, and Knowledge: Writing Instruction in Middle School Classrooms”. Journal of Educational Psychology, 94, s.687-698.

MALTEPE, Saadet (2006). Yaratıcı Yazma Yaklaşımı Açısından Türkçe Derslerindeki Yazma Süreçlerinin ve Ürünlerinin Değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

NANCY, Piatt. (1997). “Classrooms of Tomorrow”, Japanese Joint Conference on Educational Technology” 1997 (JCET97) Sept 11th to the 13th 1997 University of Electro-Communications Tokyo, Japan. www.callaitc.com/japanese.html.

ÖZDEMİR, Emin ve Binyazar, Adnan (1975). Yazmak Sanatı Kompozisyon. İstanbul: Varlık Yayınları.

ÖZKARA, Yasin (2007). 6+ 1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Modelinin 5. Sınıf Öğrencilerinin Hikâye Edici Metin Yazma Becerilerini Geliştirmeye Etkisi. (), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

PAR, Ahmet Hikmet (1974). Planlı Yazma Sanatı ‘Kompozisyon’. İstanbul: Minnetoğlu Yayınları.

RAIMES, Ann (1983). Techniques in Teaching Writing. Oxford: Oxford University Press.

SARTRE, Jean Paul (1965). Sözcükler. (çev: Bertan Onaran). İstanbul: De Yayınevi.

SCANNELLA, A. M. (1982). A writing-as-process model as a means for improving compositions and attitudes toward composition in the high school. (Unpublished doctoral dissertation), Rutgers: The State University of New Jersey, New Brunswick, NJ.

ŞENTÜRK, Nesrin (2009). Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin 8. Sınıf Öğrencilerinin Bilgilendirici Metin Yazma Becerilerini Geliştirmeye Etkisi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

YILDIRIM, Ali ve Şimşek, Hasan (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 5.Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.

TEMİZKAN, Mehmet (2003). Yazılı Anlatım Etkinliği Çerçevesinde Türkçe Öğretmenlerinin Çalışmalarına İlişkin Bir Değerlendirme. Antakya: Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

TOMPKINS, Gail E. (2002). Language arts: Content and Teaching Strategies. 5. Baskı, Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.

TOMPKINS, Gail E. (2004). Teaching Writing: Balancing Product and Process. 4. Baskı, Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.

ÜLPER, Hakan ve Uzun, Leyla (2009). “Bilişsel Süreç Modeline Göre Hazırlanan Yazma Öğretimi İzlencesinin Öğrenci Başarısına Etkisi”. İlköğretim Online (Elementary Education Online), (8), 3, s.651–665.

VYGOTSKY, Lev S. (1965). Thought and Language. USA: The Massachusetts Institute of Technology Press.

WHITE, Ron ve Valerie, Arndt. (1991). Process Writing. London: Longman.

WOOLF, Virginia (2008). Virginia Woolf’tan Yazarlık Dersleri: Yedi Derste Yazma Sanatı. Çev: Ebru A. Kesen ve Merve Ön, 2. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.

YALÇIN, Alemdar (2002). Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları