12095

1950’LERDEN 2000’LERE TÜRKİYE SİYASETİNDE DEĞİŞEN/DEĞİŞMEYEN DEĞER ÖNCELİKLERİ

Özünde siyaset ve değer ilişkisine odaklanan bu çalışma, siyasal aktörlerin söylemlerine gömülü olan değerleri ve tarihsel süreçte değişen ve değişmeyen değer önceliklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Değerler bir toplumun siyasi, ekonomik, kültürel ve toplumsal yapısını anlamak kısaca o toplumun zihin yapısını çözmek istediğimizde önemli bir yol göstericidir. Değer kavramını yaşadığımız dünyayı, insanların davranışlarını, kendi seçim ve davranışlarımızı anlamak, açıklamak ve meşrulaştırmak için kullandığımız kriterler olarak tanımlamak mümkündür. Bu kriterler her alanı olduğu gibi siyaseti de doğrudan etkilemektedir. Siyaset ve değer ilişkisine odaklanan bu çalışmada Schwartz Değer Ölçeği’nde yer alan değerlerin analiz kategorileri olarak kullanıldığı bir içerik analizi gerçekleştirilmiştir. 1950’lerden 2000’lere Türkiye siyasetinde hakim olan değer önceliklerini belirlemek amacıyla, 14 Mayıs 1950, 14 Ekim 1973, 6 Kasım 1983, 3 Kasım 2002 ve 12 Haziran 2011 milletvekili genel seçimleri öncesinde siyasal aktörlerin medyaya yansıyan söylemleri incelenmiştir. Böylece siyasal aktörlerin seçmeni ikna etmek için hangi beklenti ve değerlere seslendikleri, dönemsel olarak siyasetin değişen ve değişmeyen değer öncelikleri belirlenmiştir. Analizler sonucunda Türkiye’de siyasal söylemin ortak bir popüler kültürden beslendiği, kazanan ya da kaybeden parti farkı olmaksızın benzer değerlere yaslanan söylemlerle seçmene seslenildiği bulgulanmıştır. Sıradan politik kültürün ortak iyisini temsil eden ve siyasette söylemsel önceliğe sahip olan bu temel değerler şunlardır; kendini yönetme, yardımseverlik, başarı, güç ve güvenlik. Üst düzey değerler açısındansa kendini aşmışlık ve kendini geliştirme üzerinden söylemler üretildiği saptanmıştır.

THE CHANGING/UNCHANGING VALUE PRIORITIES IN TURKISH POLITICS FROM THE 1950S TO 2000S

Focusing on the politics and value relationship at its core, this study aims to determine the values embedded in the discourses of political actors and to understand changed and unchanged value priorities of politics. For this purpose, a content analysis was conducted in which the values in the Schwartz Value Scale were used as analysis categories. In order to determine the prevailing value priorities in the 1950s to 2000s Turkish politics, the discourses of political actors reflected in the media were examined before the elections of 14 May 1950, 14 October 1973, 6 November 1983, 3 November 2002 and 12 June 2011. Thus, what are the expectations and values of political actors to convince electors, the changing and unchanging value priorities of politics and the value priorities of Turkish politics have been determined. As a result of the analyzes, it is detected that the political discourse in Turkey is fed from a common political popular culture and the choices are called with discourses which lean on similar values without winning/losing party difference. These basic values, which represent the common good of the ordinary political culture and which have political discursive priority, self-direction, benevolence, achievement, power and security. It is observed that the political discourse in Turkey is based on the high level values of self-enhancement and self-transcendence which are in the opposite poles and this opposition also feeds populist rhetoric.

PDF

___

Arslan, Hüsamettin (2002). “Bilgi, Naturalizm ve Değerler”. Bilgi ve Değer. Ankara: Vadi Yayınları, 91-100.
Bardi, Anat ve Shalom H. Schwartz (2003). “Values and Behavior: Strength and Structure of Relations”. Personality and Social Physchology Bulletin, 29 (10): 1207-1220.
Barnea, Marina F. ve Shalom H. Schwartz (1998). “Values and Voting”. Political Physchology, 19 (1):17-40.
Başlevent, Cem and Hasan Kirmanoğlu (2010). “The Role of Basic Personal Values in Voting Behavior of Turkish People”. Problems and Issues in International Relations. Ed. T. Mavrikos-Adamou. Athens: ATINER, 135-48.
Berelson, Bernard (1952). Content Analysis in Communication Research. Glencoe: Free Press.
Bilgin, Nuri (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Borg, Ingwer, Anat Bardi, Shalom H. Schwartz (2015). “Does the Value Circle Exist Within Persons or Only Across Persons?”. Journal of Personality.
Büyükdüvenci, Sabri (2002). “Değer’in Değeri Üzerine”. Bilgi ve Değer. Ankara: Vadi Yayınları.
Caprara, Gian V., Shalom H. Schwartz, Cristina Capanna, Michele Vecchione ve Claudio Barbaranelli (2006). “Personality and Politics: Values, Traits, and Political Choice”. Political Psychology, 27: 1-28.
Caprara, Gian V.,Philip G. Zimbardo (2004). “Personalizing Politics: A Congruency Model of Political Preferences”. American Psychologist, 59 (7): 581-594.
Cochrane, Raymond, Michael Billig ve Hogg Michale (1979). “Politics and Values in Britain: A Test of Rokeach Two-Values Model”. British Journal of Social and Clinical Pyschology, 18: 150- 167.
Çelebi, Aykut (2010). “Toplum ve Siyaset”. Sosyolojiye Giriş. Ed. İhsan Sezal. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Feldman, Stanley (2003). “Values, Ideology, and The Structure of Political Attitudes”. Oxford Handbook of Political Psychology. Ed. D. O. Sears, L. Huddy ve R. Jervis. New York: Oxford University Press, 477-508.
Fichter, Joseph (1990). Sosyoloji nedir? Çev. Nilgün Çelebi. Konya: Toplum Yay.
Günay, Mustafa (2002). “Hermeneutik Felsede Açısından Bilgi-Değer İlişkisi”. Bilgi ve Değer. Ankara: Vadi Yayınları, 265-277.
Gündoğan, A. Osman (2002). “Ahlaki Hayatımızın Kaynağında Toplumculuk-Bireycilik Tartışması”. Bilgi ve Değer. Ankara: Vadi Yayınları, 254-264.
Hofstede, Geert (1980). Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values. USA: Sage Publication.
Hofstede, Geert (1991). Culture and Organizations: Software Of The Mind. USA: McGraw-Hill.
Inglehart, Ronald (1977). The Silent Revolution. Princeton: Princeton University Press.
Inglehart, Ronald (1997). Modernization and Postmodernization: Cultural, Economic and Political Change in 43 Countries. Princeton: Princeton University Press.
İnsel, Ahmet (2002). Türkiye Toplumunun Bunalımı. İstanbul: Birikim Yayınları.
Kalaycıoğlu, Ersin (2000). “1960 Sonrası Türk Politik Hayatına Bir Bakış: Demokrasi, Neo- Patrimonyalizm ve İstikrar”. Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme. Bursa: Alfa Yayınları.
Köse, Aynur ve Mustafa Yılmaz (2012). Seçimler ve Değerler. Trabzon: Serander Yayınları.
Lane, Jan Erik ve Svante Ersson (2005). Culture and Politics: A Compoarative Approach. İngiltere: Ashgate Publishing Limited.
Özhan Taha, Hatem Ete ve Selin M. Bölme (2011). SETA Analiz/2011’de Türkiye, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Vakfı.
Özlem, Doğan (2002). “Değerler Sorununda Nesnelcilik/Mutlakçılık ve Öznelcilik/Rölativizm Tartışması Üzerine”. Bilgi ve Değer. Ankara: Vadi, 282-312.
Piurko, Yuval, Shalom H. Schwartz ve Eldad Davidov (2011). “Basic Personal Values and The Meaning of Left-Right Political Orientations in 20 Countries”. Political Psychology 32 (4): 537-561.
Rokeach, Milton (1967). Value Survey. California: Sunnyvale.
Rokeach, Milton (1973). The Nature of Human Values. New York: Free Press,
Rokeach, Milton (1979). “The Two-Value Model of Political Ideology and British Politics”. British Journal of Social and Clinical Physchology, 18:169-172.
Routamaa, Vesa ve Katri Heinasuo (2006). “Type and Values Over Generations”, Psychological Type and Culture-East&West: A Multicultural Research Symposium. Hawaii.
Sagiv, Lilach, Sonia Roccas, Jan Cieciuch ve Shalom H. Schwartz (2017). “Personal Values in Human Life”. Nature Human Behaviour, 1:630-639,
Schwartz, Shalom (1992). “Universals in the content and structure of values: Theoretical advances andempirical tests in 20 countries”. In Advances in Experimental Social Psychology. Ed. M.P. Zanna, Vol 25:1-65. San Diego: Academic Press.
Schwartz, Shalom H. (1994). “Are There Universal Aspects In The Content And Structure Of Values?”. Journal of Social Issues, 50: 19-45.
Schwartz, Shalom H. (2006). “Basic Human Values: Theory, Measurement And Applications”. Revue Française de Sociologie, 47: 249-288.
Schwartz, Shalom H., Caprara Gian Vittoriove Michele Vechione (2010). “Basic Personal Values, Core Political Values and Voting: A Longitudinal Analysis”. Political Psychology, 31 (3): 421-452.
Schwartz, Shalom H., Caprara, Gian Vittorio, Michele Vecchione, Paul Bain, Gabriel Bianchi, Maria Giovanna Caprara, Jan Cieciuch, Hasan Kirmanoglu, Cem Baslevent, Jan-Erik Lönnqvist, Catalin Mamali, Jorge Manzi,Vassilis Pavlopoulos, Tetyana Posnova, Harald Schoen, Jo Silvester, Carmen Tabernero, Claudio Torres, Markku Verkasalo, Eva Vondrakova, Christian Welzel ve Zbigniew Zaleski (2014). “Basic Personal Values Underlie and Give Coherence to Political Values: A Cross National Study In 15 Countries”. Political Behavior, 36: 899-930.
Schwartz, Shalom H. ve Wolfgang Bilsky (1987). “Toward A Universal Psychological Structure of Human Values”. Journal of Personality and Social Psychology, 53 (3): 550-562,
Waheed Moniza, Andreas R. T. Schuck, Peter C. Neijens and Claes H. de Vreese (2013). “Values in the News: Comparing the News Coverage of Political Speeches in Developed and Developing Countries”. Journalism Studies, 14 (4): 618-634.
Waheed, Moniza, Andreas R. T. Schuck, Claes H. de Vreese & Peter Neijens (2011). “More different than similar: Values in political speeches of leaders of developed and developing countries”. Journal of Intercultural Communication, 26: 53-76.