1714-1715 YILLARI ARASINDA KONYA’DAKİ MAHALLELERİN KONUT YAYILIMLARININ 45 NUMARALI ŞERİYE SİCİL DEFTERİNDEKİ MENZİL SATIŞ BELGELERİ IŞIĞINDA ÇÖZÜMLEMESİ

Tarihsel araştırmalar genellikle, geçmiş dönemlerin gündelik hayat yapıları ile ilgilenmek yerine, tarihsel dönüşüm eşiği olarak nitelenen bazı olayları incelemeyi tercih etmiştir. Çünkü tarihsel süreçte iz bırakıcı diye etiketlenecek durumları aydınlatacak verilere nispeten daha rahat ulaşılabilir. Ancak konu geçmişin kentlerindeki mahalleleri oluşturan konut dağılımları olunca birincil kaynakların kullanıldığı spesifik çalışmalar yok denecek kadar azdır. Genelde hukuk tarihi ve sosyo-ekonomik tarih yazımında kullanılan XIX. yüzyılın son çeyreğine kadar yalnız adlî değil, aynı zamanda idarî ve beledî fonksiyonlar da yüklenmiş şeriye sicilleri, Osmanlı tarihinin sosyal, siyasi, idarî, iktisadî ve kültürel pek çok bakımdan bilinmeyen yönlerini aydınlatacak veya eksik kalan yönlerini tamamlayacak mahiyette kaynaklardır. Şeriye sicilleri gibi genelde hukuk tarihi ve sosyo-ekonomik tarih yazımında kullanılan bir kaynak grubunun içerisinden ki metinlerden tespit edilen bir kısım küçük noktasal mimari verileri gün ışığına çıkararak nokta bulutlarına dönüştürmeyi hedeflemektedir. Bu araştırma makalesinde, Türklerin Anadolu ile buluştuğu andan itibaren önemini gün geçtikçe arttıran Konya’nın, 1714-1715 yılları arasındaki iki yıllık periyod içinde, 45 Numaralı Konya Şeriye Sicil Defterlerindeki menzil satış belgelerindeki konutlara ait verilerin çözümlemeci tipolojiyi kullanarak, birincil kaynaktan elde edilen somut veriler ışığında yapılan çözümlemeler yardımıyla Konya’nın konutlarından mahallelerine yolculuk yapıp gizemli kalanları ortaya çıkarmaya çalışarak kent restitüsyonu çalışmalarında kullanılabilirliğinin fark ettirilmeye çalışılmıştır. Bu makale, aynı zamanda mimarlık tarihçileri, restorasyon uzmanları ve tarihçilerin bir araya geldiklerinde ortaya çıkabilecek sentezlerin de küçük bir başka örneğini daha ortaya koymaktadır.

THE SOLUTION IN THE LIGHT OF DOCUMENTATION SELL HOUSES THAT IS IN 45 NUMBERED SERIYE REGISTRY NOTEBOOK OF EXPANSION OF THE HOUSES OF DISTRICTS OF KONYA BETWEEN THE YEARS OF 1714 AND 1715

Historical researches generally prefer to examine some of the events described as landmark of the historical variations instead of dealing with the daily life of past periods. The reason is that it can comparatively easy to reach the enlightening data which labeled as traces on historical process. However, when the topic is about the distribution of houses made up districts in the cities of past, there are almost none specific studies which are used as a primary resource. In general the used writing of last quarter of XIX in the history of jurisprudence and sosyo economic history are not only juridical,in the same time the registry is loaded by administrative and municipal funcitons. The ottoman history will illuminate the unknown directions in the social,political,administrative,economical aspect or will fulfill the remaining directions in the registry.In general in the used writing the history of jurisprudence and sosyo-economic history ,registries are amed to rotate the Point Clouds substracting the Parameter of Arcihitecture to the light of the day. In this research article,is introduced the importance of Konya that has been increasing since Turks and Anatolia met. In the two annual period between 1714 and 1715, is tried to recognize the usability of city restitution works and discover the mysterious remaining by traveling to districts of Konya with the help of done solution in the light of relative parameter acquired by primitive recourses using analyzer typology related to houses that are in the documentation houses sales Konya numeber 45 Seriye Registry NoteBook. In this article,is brought up to appear the sample of synthesis in oder to come together the historians of architecture and the specialist of restutition

___

AKGÜNDÜZ, Ahmet, ”İslâm Hukukunun Osmanlı Devleti’nde Tatbiki:Şer’iye Mahkemeleri ve Şer’iye Sicilleri ”Türkler, C.X.,Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002,s.57.

FAROQHİ, Suraiya, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam, İstanbul, 1998

HALAÇ, Hicran Hanım, Kütahya Şeriyye Sicil Defterlerine Göre Domestik Kültür, Barınma Koşulları ve Ev İç Mekanı Bileşenleri (1695- 1902), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Estitüsü. Eskişehir, 2010

HALAÇ, Hicran Hanım, 45 Numaralı Konya Şeriyye Sicil Defterindeki Menzil Satışları Işığında Yol Ağları Ve Kat Sayısına Göre Konut Tipolojisi (1714-1715), Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, p. 1437-1448, ANKARA-TURKEY Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3662

MUŞMAL, Hüseyin, 1640-1650 Yılları Arasında Konya’da Sosyal ve Ekonomik Hayata Dair Bazı Tespitler, http://www.turkiyat.selcuk.edu.tr/pdfdergi/s20/musmal.pdf?ref=BenimShopum.com

SAK, İzzet - ÇETİN Cemal, 45 Numaralı Konya Şer’iye Sicili (1126-1127 / 1714- 1715)(transkripsiyon ve Dizin), Selçuklu Belediyesi Kültür Yayınları:28, Konya 2008.