Yükseköğretim Kurumlarında Türk Halk Müziği Toplu İcra Eğitimi Uygulamalarının ve Karşılaşılan Problemlerin Eğitmen Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi
Türk Halk Müziği eğitiminde toplu icra eğitimi, bireysel çalgı eğitimin yanı sıra önemli bir müzik eğitim yöntemi olarak benimsenmiş ve çeşitli ders isimleri altında müzik eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının müfredatlarına dahil olmuştur. Yerel toplu icra gelenekleri, devlet kurumları çatısı altında çalışan Türk halk müziği topluluklarının toplu icra üslupları ve çeşitli anlayışlarla yapılan özgün topluluk çalışmaları, bu eğitim kurumlarında verilen Türk halk müziği toplu icra eğitiminin içeriğini etkileyen faktörler olarak öne çıkmaktadır. Günümüzde, Türk halk müziği toplu icra eğitiminin nasıl, hangi yöntemlerle, hangi faktörlerin etkisi altında, ne gibi tercihlere dayanarak yapıldığının anlaşılabilmesi ve eğitimcilerin eğitim esnasında ders işleyişine yönelik olarak karşılaştıkları problemlerin tespiti amacıyla bu çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu araştırmada, Türkiye’de misyonu sanatçı yetiştirmek olan yükseköğretim kurumlarında, Türk halk müziği kapsamında toplu icra eğitimi irdelenmiş, akabinde Türkiye’nin farklı bölgelerinde yer alan 15 Devlet, 1 vakıf üniversitesinin ilgili bölümlerinde Türk halk müziği toplu icra derslerine giren 24 öğretim elemanıyla dijital platform (Google Forms) anket sistemi üzerinden birtakım sorulara cevaplar aranmıştır. Öğretim elemanlarına yöneltilen sorular sonucunda toplu icra derslerinin uygulanma biçimleri ve ders içeriklerine, uygulama içerisinde öğretim elemanlarının karşılaştıkları problemlere ve nedenlerine, toplu icra hakkındaki durum değerlendirmelerine ve dersin nasıl işlenmesi gerektiğine dair görüşleri tespit edilmiş, konuya ilişkin bazı yorum ve öneriler yapılmıştır. Bilimsel araştırmalarda olması gereken etik kurul izni sebebiyle bu araştırma ve verileri Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörlüğü Etik Kurulunca 23.07.2020 tarihinde incelenmiş ve araştırmada herhangi bir etik ihlali rastlanmamıştır. Araştırmanın etik onay belgesi 59749768-050.01.04-E.1400 sayı numaralı evrak ile yazarlara tebliğ edilmiştir.
An Analysis of the Educational Practices of Turkish Folk Music Collective Performance and Faced Problems Based on Educators’ Views
Turkish folk music ensemble courses, as well as individual courses, were adopted as an important method of folk music education in Turkey. The course catalogs of higher music education institutions involve Turkish folk music ensemble courses under various names. Regional collective performance styles, collective performance style of state-controlled institutions and other original ensemble studies with various understandings stand out as factors affecting the content of Turkish folk music collective education offered in these educational institutions. Today, this study was needed to understand how Turkish folk music collective performance education is performed, under which factors, on which preferences and to identify the problems faced by the instructors during the training process. In this research, Turkish folk music collective performance education has been analyzed in higher music education institutions (conservatories and performing arts faculties) in Turkey. We report data from one questionnaire gathered from 24 folk music educators from 16 universities, (15 state universities, 1 private university). As a result of the questionnaire administered to the participants, their application method and the content of the courses focused on Turkish folk music ensemble, the problems faced by the participants in the application and their possible reasons, assessments of participants about these courses, and their opinions about how should be an ideal Turkish folk music collective performance education were determined.
___
- Akdağ, A. K., & Derin, U. Y. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Bağlama 12.Sınıf Ders Kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Alpagut, U. (2013). Cumhuriyetin İlk Yıllarında Müzik Eğitiminin Yaygınlaştırılması. Milli Folklor Dergisi(97), 210-230.
- Alpyıldız, E. (2012). Yerelden Ulusala Taşınan Müzik Belleği ve Yurttan Sesler. Milli Folklor Dergisi (96), 84-93.
- Altınay, F. R. (2011). Geleneksel Müzikte Ses Üretme Bağlamında Türk Halk Müziğinde Seslendirme. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi (1), 49-59. https://doi.org/10.31722/konservatuvardergisi.484097
- Camgöz, N. (2019). Anadolu Türkülerinin Anadolu Pop- Rock Müzik Türüne Uyarlanmasının Halkbilimsel İncelenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Coşkun Yamak, S. (2006, Ocak). Türk Halk Müziğinde Oluşturulan Geleneksel Ve Modern Çalgı Topluluklarının Yapısal Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çalışkan, F. (2018). 1980’lerden Günümüze Performans Pratiğinin Dönüşümü ve Etkileri: Bağlama Çalgısında El İle (Tezenesiz) Çalma Tekniği. Porte Akademik Müzik ve Dans Araştırmaları Dergisi, 17 (17), 1-29.
- Çevik, M. (2018). Dilden Tele Türkiye’yi “Bir”leştiren Ses: Yurttan Sesler. Uluslararası Türk Dili Edebiyat ve Çeviri Dergisi, 61, 56-59.
- Demir, M. (2017). Gelenek ve Modernite Bağlamında Bir Halk Müziği Topluluğu Olarak "Yurttan Sesler". Turkish Studies, 12(21), 207-224. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.12107
- Duygulu, M. (2002). Küreselleşme ve Sosyal Değişim Sürecinde, Türk Halk Müziğinde:Kimlik, Tavır, Teknik. Kültür Seksiyon Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Ekim, G. (2019). Geçmişten Günümüze Bağlama İle İlgili, Resmi İcra ve Eğitim Kurumundaki Uygulamalar Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Turkish Studies, 14(4), 2235-2241. https://doi.org/10.29228/turkishstudies.22505
- Erdemir, K. B. (2013, Haziran). Tanburacı Osman Pehlivan’ın Hayatı, İcrâcılığı ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ersoy, İ. (2014). Türk Halk Müziğinin Yeniden Üretimi/İnşası: Ulusal Kaynaştırma Projesi Olarak “Yurttan Sesler” Topluluğu. International Journal of Human Sciences(11), 932-947. https://doi.org/10.14687/ijhs.v11i2.3057
- Markoff, I. (1990-1991). The Ideology of Musical Practice and the Professional Turkish Folk Musician: Tempering the Creative Impulse. Asian Music, 22(1), 129-145. https://doi.org/10.2307/834293
- Öcal, M. (2013). Türk Halk Müziğinde Toplu Çalma Söyleme Geleneği. Folklor/Edebiyat Dergisi, 19(75), 129-158.
- Özmenteş, S. (2005). Müzik Eğitiminin Boyutları ve Çalgı Eğitimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9), 89-98.
- Özbek, M., Sun, M., Bayraktar, E., Tuğcular, E., Önder, B. (1989) Türk Halk Müziği Çalgı Bilgisi, Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Öztürk, O. M. (2016). Milli Mûsikî Ütopyası: Halk Ruhunu Garp Fenniyle Terkib Etmek İllüzyon: Cumhuriyet'in Klasik Müziğin Serüveni. (Ed. F. Kutluk), İllüzyon: Cumhuriyet'in Klasik Müziğin Serüveni (s. 177-194). H2O Kitap.
- Öztürk, O. M. (2018). Türkiye’de Halk Müziği Derleme Çalışmalarının 100 Yıllık Öyküsü. (Ed. F. Kutluk), Cumhuriyet’in Müzik Politikaları. H2O Kitap.
- Parlak, E. (2000). Türkiye'de El İle (Şelpe) Bağlama Çalma Geleneği Ve Çalış Teknikleri: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Parlak, E. (1998). Türkiye'de El İle (Tezenesiz) Bağlama Çalma Geleneği Ve Çalış Teknikleri. Yayımlanmış Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Parlak, E. (2016). Cumhuriyetin Kuruluşundan Günümüze Sosyokültürel Gelişimeler Bağlamında Yöntem ve Yaklaşımlar Açısından Bağlama İcrası ve Eğitimi. (Ed. Adnan Koç), I. Uluslararası Nida Tüfekçi Bağlama Sempozyumu. İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları.
- Nielsen, S. G., Johansen G. G., & Jorgensen, H. (2018). Peer Learning in Instrumental Practicing . Frontiers in Psychology, 9 (339). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.00339 https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.00339
- Tuğcular, E. (1989). Bağlama ve Halk Müziği Toplulukları için Çoksesli Türküler Dağarcığı, Kalaba Yayınları.
- Tunalı, S. (2013 ). Halkevlerinde Yürütülen Sanat Çalışmaları (1932-1950) Sosyal Bilimler Dergisi Trakya Üniversitesi 2013 15 2 59-76. Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (2), 59-76. https://doi.org/10.12780/uusbd180
- Türkmen, U. (2007). Türk Müziğinde Çokseslilik Tartışmaları. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 177- 194.
- Türkmen, E. F. (2010). Halk Müziğindeki Değişimler ve Halk Müziği Eğitimine Etkileri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(2), 53-68.