Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Türkçe ve İngilizce Öğretmeni Adaylarının Öz Yeterlilik Algıları

Bu araştırmanın amacı, Türkçe ve İngilizce öğretmenliği lisans programlarında öğrenim gören öğretmen adaylarının yabancı dil olarak Türkçe öğretimi (YDTÖ) alanında çalışacak eğiticide bulunması gereken niteliklere, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde alan bilgisine, öğretim yöntemleri bilgi ve becerisi boyutlarına yönelik öz yeterlilik algılarının belirlenmesidir. Bu nitel araştırmada odak grup görüşmesi (OGG) tekniğine başvurulmuştur. Odak grup görüşmesi yoluyla veri toplama sürecinde, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Türkiye’de Akdeniz Bölgesinde bir devlet üniversitesinde Eğitim Fakültesi Türkçe ve İngilizce öğretmenliği lisans programlarının 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören 26 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, içerik çözümlemesi tekniğiyle incelenmiş ve sınıflandırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların genel olarak YDTÖ süreçlerinde görev alan/alacak eğiticinin Türkçe alan bilgisine hâkim olması, öğretim yöntemleri bağlamında bilgi ve uygulama boyutunda yetkin olması ve bir araç dil bilmesi gerektiği konusunda fikir birliği içinde oldukları görülmüştür. YDTÖ süreçlerini yönetme boyutunda ise Türkçe öğretmeni adaylarının dil öğretim yöntemleri, İngilizce öğretmeni adaylarının ise Türkçe alan bilgisi bağlamında kendilerini yetersiz hissettikleri görülmektedir. Katılımcılar, genel olarak eğitim aldıkları programlarda YDTÖ süreçlerine ayrılan ders saatlerinin arttırılması ve YDTÖ süreçleri için uygulama derslerine ağırlık verilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Diğer taraftan, YDTÖ’ nün ayrı bir ihtisas alanı olması nedeniyle bu alanda lisans programı açılmasının, YDTÖ süreçlerinde karşılaşılan sorunlara uzun vadeli çözüm olacağını vurgulamışlardır.

Self-Efficacy Perceptions of Turkish and English Prospective Teachers in Teaching Turkish as a Foreign Language

The purpose of this study is to determine the self-efficacy perceptions of prospective teachers studying Turkish and English teaching undergraduate programs towards the qualifications an instructor, who will work in the field of teaching Turkish as a foreign language, should have, the field information and knowledge of teaching methods in this field. In this study, the focus group interview technique was used. A semi-structured interview form developed by the researchers was used in the focus group interviews. The study group consisted of 26 3rd and 4th-grade prospective teachers studying in the Departments of Turkish and English Language Teaching at a state university in southern Turkey during the 2018-2019 academic year. The data were analysed by using the content analysis technique. According to the results, it was seen that there was a consensus among the participants regarding the qualifications an instructor who is working/will work in the field of teaching Turkish as a foreign language should have. All the participants stated that the instructors should have the mastery of field knowledge, be competent in teaching methods both in theory and practice and know a mediating language. It was also found that in terms of managing teaching Turkish as a foreign language processes, the prospective Turkish teachers felt insufficiency in language teaching methods while the prospective English teachers considered themselves as inadequate in the field knowledge of Turkish. The participants stated that the teaching hours allocated to teaching Turkish as a foreign language should be increased and there should be more emphasis on practical courses for these processes. Moreover, since teaching Turkish as a foreign language is a separate specialisation, opening an undergraduate program for this field will bring a long-term solution to the problems in this field.

___

  • Archana, S. & Usha, R. K. (2017). Role of a teacher in English language teaching (ELT). International Journal of Educational Science and Research, 7(1), 1-4.
  • Barın, E., Çangal, Ö. & Başar, U. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında görev yapacak öğretmenlerin özel alan yeterliliklerine ilişkin bir öneri. International Journal of Language Academy, 5(7), 81-98. http://dx.doi.org/10.18033/ijla.3779
  • Brosh, H. (1996). Perceived characteristics of the effective language teacher. Foreign Language Annals 29. 125–38. https://doi.org/10.1111/j.1944-9720.1996.tb02322.x
  • Borg, S. (2006). The distinctive characteristics of foreign language teachers. Language Teaching Research, 10(1), 3–31. https://doi.org/10.1191/1362168806lr182oa
  • Cho, M. F. (2006). Professional competencies of foreign English teachers instructing young Children in Taiwan [Unpublished Ph. D. Thesis]. The Pennyslvania State University.
  • Çiftçi, M. (2011). Türkçe öğretmeni yetiştirme programı sorunu. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(1), 399-405. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2021
  • Demirel, M.V. (2011). Türkçe üçüncü sınıf öğrencilerinin yabancılara Türkçe öğretimi dersine ilişkin görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 128-138. https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/25120/265250
  • Kana, F., Boylu. E. & Başar, U. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretmeni yetiştirmenin gerekliliği ve lisans programı önerisi. Journal of Theory and Practice in Education, 12(5), 1125-1138. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eku/issue/24404/258708
  • Koehler, M. J., Mishra, P. & Cain, W. (2013). What is Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK)? Journal of Education, 193(3), 13–19. https://doi.org/10.1177/002205741319300303
  • Mete, F. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1(1), 103-125. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7791/101927
  • Mete, F. (2012b). Türkçeyi yabancı dil olarak öğreten öğretmenlerin özel alan yeterlikleri üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Mete, F. & Asar, A. (2014). Üniversite programlarında yabancı dil olarak Türkçe öğretmeni alan yeterliklerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, Yaz (1), 121-141.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (2008). Öğretmen yeterlikleri: öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Millî Eğitim Basımevi.
  • Richards, J. C. (2010). Competence and Performance in Language Teaching. RELC Journal, 41(2), 101–122. https://doi.org/10.1177/0033688210372953
  • Saygılı, D. & Kana, F. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenlerin kültürlerarası duyarlılığı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1041-1063. https://doi.org/10.16916/aded.449622
  • Sysoyev, P. V. & Evstigneev, M. N. (2014). Foreign language teachers’ competency and competence in using information and communication technologies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 154, 82-86. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.08.037
  • Tertemiz, N. & Ağıldere, S. (2015). Yabancı diller eğitimi bölümünde okuyan öğrencilerin yabancı dil öğretimine yönelik yeterlik inanç ve görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 252-267. https://dspace.gazi.edu.tr/handle/20.500.12602/138697
  • Yıldırım, A. & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, E. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi dersinin Türkçe öğretmeni adaylarının görüşleri bağlamında değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Yıldız, Ü. (2015). Yabancılara Türkçe öğretimi bağlamında program, yöntem, öğretim materyali ve değerlendirme yöntemleri sorunu: Belarus örneği. International Journal of Language Academy, 3(1), 94-112. https://doi.org/10.18033/ijla.191
  • Yıldız, Ü. & Asma, B. (2020). Cumhuriyet dönemi Türkçe dersi öğretim programlarında (1924- 2018) dil becerilerinin öğretiminde kullanılan tekniklerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28 (3), 1168-1180. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3642
  • Yıldız, Ü. & Tepeli, Y. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğretmen yeterlilikleri üzerine bir çalışma. International Journal of Language Academy, 2(4), 564-578. https://doi.org/10.18033/ijla.182
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

Biyoloji Öğretmen Adaylarının Genel Biyoloji Kavram Anlayışlarını Ölçmek İçin İki Aşamalı Tanı Testi Geliştirilmesi ve Uygulanması

Özge UZUNHASANOĞLU, Mustafa ÇAKIR, Süleyman AVCI

Öğretmenlerin Bireysel Yenilikçilik Perspektifi: Nasıl Bir Yenilikçiyim?

Gökçe ÖZDEMİR

Üstün Yetenekli Çocukların Benlik Algıları

Şahin ORUÇ, Sibel ÇAĞIR

Yabancılara Türkçe Öğretiminde Dijital Hikâye Anlatımının Yaratıcı Yazma Becerisine ve Yazma Öz Yeterliğine Etkisi

Erkan AYDIN, Fatih Mehmet CİĞERCİ

Yükseköğretim Kurumlarında Türk Halk Müziği Toplu İcra Eğitimi Uygulamalarının ve Karşılaşılan Problemlerin Eğitmen Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi

Sinan AYYILDIZ, Eren Can YILDIZ

Din ve Değerler Eğitimi Açısından Majid Majidi’nin Filmleri Üzerine Bir İnceleme (“Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” Filmi Örneği)

İsmail ACAR, Ahmet Ali ÇANAKCI

Anadolu Lisesi ve Fen Lisesi’nde Öğretmenlik Uygulaması Dersine İlişkin Almanca Öğretmen Adaylarının ve Lise Öğrencilerinin Deneyimleri

Arzu ORHAN

Müzik Öğretmeni Adaylarının Piyano Çalgısına Yönelik Tutum Düzeyleri İle Piyano Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Serkan DEMİRTAŞ

İlk Okuma Yazma Eğitimi ve Sonrasında Bitişik Eğik El Yazısı Kullanımı ile İlgili Yaşanan Sorunlara İlişkin Nitel Bulguların Meta-Özeti

Ufuk ÖZKALE, Işıl TANRISEVEN

Aktif Yaşlanma Açısından Hayat Boyu Öğrenme: Üçüncü Yaş Üniversiteleri

Yasemin ÇÖLGEÇEN, Hasan ÇÖLGEÇEN