Türkçe Öğretmenlerinin Sınıf Yönetim Tarzları ile Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Bu çalışmanın amacı Türkçe öğretmenlerinin sınıf yönetim tarzlarının mesleki tutumla ilişkisini ortaya koymaya çalışmaktır. Nicel yaklaşımın benimsendiği ilişkisel tarama modeline göre desenlenen çalışma, Bursa ili merkez ilçelerinde görev yapan seçkisiz yolla belirlenen 267 Türkçe öğretmenine uygulanmıştır. Veriler “Sınıf Yönetim Profilleri Anketi” ile “Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeği” yardımıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel istatistikler, karşılaştırmalarda ise t testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Türkçe öğretmenleri; takdir edilen ve otoriter sınıf yönetim anlayışını benimsemişlerdir. Genel olarak sınıf yönetim tarzı ile mesleki tutum puanları arasındaki korelasyon çok yüksek olmamakla birlikte mesleğini seven öğretmenlerin takdir edilen sınıf yönetim anlayışına sahip oldukları gözlemlenmiştir.Türkçe öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının da belirlenmeye çalışıldığı araştırmada, Türkçe öğretmenleri cinsiyet değişkenince mesleğe ilgi duyma alt boyutunda bayan öğretmenler lehine fark ortaya çıkarken, kıdem değişkenince mesleğe ilgi duyma ve mesleğe bağlılık alt boyutunda anlamlı fark ortaya çıkmıştır. Mesleğe ilgi duyma alt boyutunda 1-5 yıl kıdeme sahip Türkçe öğretmenleri ile 11-20 yıl kıdeme sahip Türkçe öğretmenleri arasında; mesleğe bağlılık alt boyutunda ise 1-5 yıl kıdeme sahip Türkçe öğretmenleri ile 6-15 yıl kıdeme sahip Türkçe öğretmenleri arasında anlamlı fark belirlenmiştir. Öğrenme ortamının olumlu, anlayışlı, değer verilen ve etkili iletişime sahip olması bireyin çok yönlü bir biçimde öğrenmesini sağlayabileceği gibi bireye öz düzenleme becerisi de kazandıracaktır. Araştırmaya konu olan diğer problemler tablolaştırılarak sunulmuştur.İlgili ölçeklerin sahiplerinden gerekli izin alınmış olup veriler; Mayıs-Haziran 2019 aralığında gönüllük esasıyla toplanmıştır. Makale 29.11.2019 tarihinde Turkish Studies-Educationmakale sistemine birinci yazar tarafından yüklenmiştir.
The Mode of Classroom Management of Turkish Teachers in Relation with Their Attitudes about Teaching A Profession
This survey is aiming to reveal the modes of class management of Turkish teachers in relation with their attitudes about teaching profession. This survey is carried out with randomly selected 267 teachers who work in the districts of Bursa and quantitative approach along with relational survey model is implemented. The data has been collected with a help of ‘’Survey of Class Management’’ and ‘’Attitude Scale ofTeaching Profession’’. When analyzed the data, descriptive statistics is used and when it comes to comparisons, Test T and Unilateral variance analyze is conducted. According to the Survey, Turkish teachers embark on understanding of appreciated and authoritarian classroom management. In General, Although the correlation between the mode of classroom management and professional attitude scores aren’t so high, It has been observed that teachers who like their job, have an understanding of appreciated classroom management. In the research in which it is also attempt to determine the attitudes of Turkish teachers towards teaching profession, while the difference arises in favor of femaleteachers at the sub-dimension of Turkish teachers being interested in the profession by gender variable, the significant difference has emerged at the sub-dimension of the interest and commitment to the profession by seniority variable. The significant difference was determined between Turkish teachers who have seniority of 1-5 years and Turkish teachers who have seniority of 11-20 years in the sub-dimension of interest in the profession and Turkish teachers who have 1-5 years seniority and Turkish teachers who have 6-15 years seniority in the sub-dimension of commitment to the profession. Learning environment which has positive, insightful, valued and effective communication will enable the individual to learn in a multifaceted way, as well as to gain the ability of self-regulation. The other problems related to this survey are tabulated.May-June 2019, the data was collected on a voluntary basis from the owners of the relevant scales. The article was uploaded to the Turkish Studies-Education article system on 29.11.2019 by the first author.
___
- Akın, U. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve öğretmen yetiştirme açısından değerlendirilmesi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi. https://dx.doi.org/10.17679/inuefd.323135
- Altay, S. (2003). İlköğretim I. kademede görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorumluluğa dayalı sınıf yönetimi yaklaşımlarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://dx.doi.org/10.31795/baunsobed.581904
- Aydın, A. (2008). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi elkitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Byrne, B. M. (1991). “Burnout: Investigating the impact of background variables for elementary, intermediate, secondary, and university educators.” Teaching and Teacher Education, 7(2), 197-209. https://dx.doi.org/10.1016/0742-051x(91)90027-m
- Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nitel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
- Celep, C. (2002). Sınıf yönetimi ve disiplini. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu- Şahin, D. (2007). “Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465–484. https://dx.doi.org/10.16947/fsmia.502230
- Çifçi, M. (2006). Türkçe öğretiminin sorunları. G. Gülsevin ve E. Boz (Ed.), Türkçenin çağdaş sorunları (2. Baskı) 77-134. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Çelik, H. (2003). Fen bilgisi ve fizik-kimya-biyoloji öğretmenlerinin iş doyumu (Kırıkkale İli Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
- Çeliköz, N. ve Çetin, F. (2004). “Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler.” Millî Eğitim Dergisi, (162). https://dx.doi.org/10.21764/maeuefd.651393
- Deniz, Ü. ve Erdener, A. (2016). Öğretmenlerin iş motivasyonlarını etkileyen etmenler. Tüfekçi, Ö. K. (Ed.), Sosyal bilimlerde stratejik araştırmalar (ss. 29-41). Saarbrücken: Lambert Academic Publishing.
- Doğan-Burç, E. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimi yeterlilikleri (Hatay ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Dönmez, B. (2007). Sosyal bir sistem olarak sınıf. (ed.M. Şişman ve S. Turan) Sınıf yönetimi içinde. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Durak, H. ve Seferoğlu, S. (2017). “Öğretmenlerde tükenmişlik duygusunun çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.” Gefad / Gujgef 37(2), 759-788.
- Erden, M. (2003). Sınıf yönetimi (2. baskı). İstanbul: Alkım yayınevi
- Ekici, G. (2004). “İlköğretim I. kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi profillerinin değerlendirilmesi.” Eğitim ve Bilim, 29(131), 50–60.
- Fenwick, D. T. (1998). “Managing space, energy, and self: junior high teachers' experiences of classroom management.” Teaching and Teacher Education, 14 (6), 619-631. https://dx.doi.org/10.1016/s0742-051x(98)00012-2
- Friedman, I. A. (1991). “High and low burnout schools: School culture aspects of teacher burnout.” Journal of Educational Research, 84(6), 325-333. https://dx.doi.org/10.1080/00220671.1991.9941813
- Güven, S. ve Akdağ, M. (2002). “İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi etkinliklerine ilişkin öğrenci algıları.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29(29), 69- 80. https://dx.doi.org/10.14527/9786053644309
- İnceoğlu, M. (2004). Tutum, algı, iletişim. Ankara: Elips Kitap.
- Karip, E. (2005). Sınıf yönetimi ve disiplini. E. Karip (Edt.), Sınıf yönetimi (s. 1-2). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Kris, B. (1997). “What is your classroom management profile?” Teacher Talk-A Publication for SecondaryEducationTeachers,1(2).
- Nelson, M. F. (2002). A qualitative study of effective school discipline practices: perceptions of administrators, tenured teachers, and parents in twenty schools. Unpublished PhD Thesis, East Tennessee State University the Faculty of the Department of Educational Leadership and Policy Analysis, Tennessee.
- Öksüz, Y., Çevik, C., Baba, M., & Güven, E. (2011). “Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf yönetimine ilişkin algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 99-113. https://dx.doi.org/10.30900/kafkasegt.587686
- Pehlivan- Baykara, K. (2008). “Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168. https://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.329743
- Sarı, H. (2002). Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğilimleriyle ilgili çağdaş öneriler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Sarıtaş, M. (2000). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliştirme ve uygulama. (ed.Leyla Küçükahmet). Sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar içinde. (38-44). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Sezer, F., Aktan, S.,Tezci, E., Erdener A-M. ( 2017). Öğretmenlerin yaşam stilleri ve sınıf yönetim profillerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Turkish Studies (12)33, 167-184. https://dx.doi.org/10.7827/turkishstudies.12680
- Skipper, Y. & Douglas, K. (2015). “The ınfluence of teacher feedback on children’s perceptions of student teacher relationships.” British Journal of Educational Psychology, 85(3). 276-288. https://dx.doi.org/10.1111/bjep.12070
- Şimşek, H. (2005). “Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 1-26. https://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.305766
- Şişman, M. (2006). Öğretmenliğe giriş. Ankara: Pegem Yayınları.
- Temizkan, M. (2008). “Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 461-486. https://dx.doi.org/10.15285/maruaebd.286490
- Terzi, Ç. (2001). Öğretmelerin sınıf yönetimi anlayışlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Troman, G., & Woods, P. (2000). “Careers under stress: Teacher adaptations at a time of intensive reform.” Journal of Educational Change, 1(3), 253-275. https://dx.doi.org/10.1007/978-90- 481-2358-2_7
- Yalçınkaya, M. ve Tombul, Y. (2002). “İlköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı ve gözlemler.” Ege Eğitim Dergisi. 1(2), 96-108. https://dx.doi.org/10.17051/ilkonline.2019.639365
- Yeşilyurt, E. & Çankaya, İ. (2008). “Sınıf yönetimi acısından öğretmen niteliklerinin belirlenmesi.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 274–295.
- Yılmaz, K. (2011). “İlköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimi tarzları ile demokratik değerlere ilişkin görüşleri arasındaki ilişki.” Değerler Eğitimi Dergisi, 9(21), 147-170. https://dx.doi.org/10.34234/ded.536439