ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ VE ÖĞRENCİ MERKEZLİ KAYGILARINA İLİŞKİN ALGILARI

Bu araştırmanın amacı, lisans öğrenimlerine, üniversitelerin eğitim fakülteleri dışındaki farklı fakülte ya da birimlerinde devam eden ya da lisanstan mezun olan öğretmen adaylarının mesleki ve öğrenci merkezli kaygılarının neler olduğunu çeşitli değişkenler açısından saptamaktır. Araştırma, 2017 yılında Hacettepe ve Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi’nde ondokuz farklı öğretmenlik branşında pedagojik formasyon eğitimi alan öğrencilerden gönüllü 669 kişiye uygulanmıştır. Araştırmanın verileri Saban, Korkmaz ve Akbaşlı (2004) tarafından geliştirilen “Öğretmen Adayı Kaygı Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırma, betimsel tarama ve ilişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin normal dağılıma uygunluğunu test etmek amacıyla Shaphiro Wilk istatistiği kullanılmış; Nomal Dağılıma sahip özelliklerin 2 bağımsız grupta karşılaştırılmasında, Student t-testi kullanılmıştır. Sayısal verilerin 2’den fazla bağımsız grupta karşılaştırılmasında normal dağılım gösteren özellikler için Tek Yönlü varyans analizi ANOVA ve LSD çoklu karşılaştırma testinden yararlanılmıştır. Normal dağılmayan özellikler için ise Kruskal Wallis testi ve All Pairwise çoklu karşılaştırma istatistikleri kullanılmıştır. Sayısal değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson Korelasyon katsayısı ile test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğretmen adaylarının hem mesleki hem de öğrenci merkezli kaygılarının yaklaşık aynı düzeylerde olduğu anlaşılmaktadır. Kadın ve erkek öğretmen adaylarının mesleki ve öğrenci merkezli kaygılarının büyük ölçüde olumlu olduğu görülmektedir. Öğretmen adaylarının mesleki kaygıları ile öğrenci merkezli kaygılarının pozitif yönde kuvvetli bir ilişkiye sahip olduğu saptanmıştır. Öğretmenlik mesleğine ilişkin kaygıların arttıkça öğrenci merkezli kaygıların da aynı yönde arttığı bulgularına ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının mesleki kaygıları ile gelir düzeyleri arasındaki ilişkinin pozitif yönde ve çok zayıf bir düzeye sahip olduğu görülmüştür. Öğrenci merkezli kaygılar ile gelir değişkeni arasındaki ilişkinin de pozitif yönde ve çok zayıf bir oranda olduğu bulunmuştur. Kadın öğretmen adaylarının hem mesleğe hem de öğrenci merkezli değişkenlere ilişkin kaygılarının erkek öğretmen adaylarından anlamlı düzeyde farklı olduğu saptanmıştır. Kadınlar, erkeklerden daha fazla mesleki ve öğrenci merkezli kaygılar içerisindedir. Öğretmen adaylarının, lisans mezuniyet kategorilerine göre mesleki kaygıları ile öğrenci merkezli kaygıları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar vardır. Lisans mezuniyet alanları açısından mesleki kaygıların, öğrenci merkezli kaygılardan daha fazla olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlik mesleğinin; özellikle göreve dayalı değişkenler açısından, öğretmen adaylarında kaygı yarattığı saptanmıştır. Öğretmenlik mesleğinin birçok alanda, farklı yeterlikleri zorunlu kılması, öğretmen adaylarında, göreve dayalı kaygıların artmasına yol açmaktadır. Kadın öğretmen adaylarının, göreve başlamadıkları halde, öğretmenlik mesleğine ilişkin özellik ve yeterlikleri kaygı problemi yaptıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda, öğretmen adaylarına, “genel kültür, özel alan ve pedagojik formasyon eğitimlerinin” birbirini tamamlayıcı, destekleyici ve geliştirici bir öğretim anlayışıyla sistem bütünlüğü gözetilerek eğitim fakültelerinde verilmesi gerektiği önerilmiştir.

PERCEPTIONS OF PROSPECTIVE TEACHERS ON THEIR PROFESSIONAL AND STUDENT-CENTERED ANXIET

The aim of this research is to determine the professional and student-centered anxiety of graduates and prospective teachers, who are continuing in different faculties or departments of universities other than education faculties, in terms of various variables. The study group consisted of 669 volunteers from the students who had been studying pedagogical formation in nineteen different branches in Hacettepe University and Erzincan Binali Yıldırım University in 2017. The data of the research were collected by "Prospective Teacher Anxiety Scale" developed by Saban, Korkmaz and Akbaşlı (2004). The research was conducted using descriptive and relational search models. Shaphiro Wilk statistic was used to test the suitability of normal distribution of research data; Student t-test was used for comparing properties with nominal distribution in 2 independent groups. One-way analysis of variance ANOVA and LSD multiple comparison test was used for properties withnormal distribution when comparing numerical data in more than 2 independent groups. Kruskal Wallis test and All Pairwise multiple comparison statistics were used for non-normal properties. Relations between numerical variables were tested with Pearson correlation coefficient. Research findings showed that both professional and studentcentered anxiety of prospective teachers were at about the same level. The professional and student-centered anxiety of female and male prospective teachers were found to be largely positive. Prospective teachers’ professional anxiety and student-centered anxiety were found found to have a strong positive relationship. As anxiety about the teaching profession increased, the findings of student-centered anxieties increased in the same direction. It was found that the relationship between the professional anxiety and the income levels of the prospective teachers was positive and very weak. The relationship between studentcentered anxiety and income change was also found to be positive and very weak. It was determined that the female prospective teachers were significantly different from the male prospective teachers in their anxiety about both profession and student-centered variables. Female prospective teachers had more professional and student-centered anxiety than male prospective teachers. There were statistically significant differences between the occupational anxiety and the student-centered anxiety of the prospective teachers according to their undergraduate degree categories. In terms of graduation areas, professional anxiety was found to be more than student-centered anxiety. According to the results of the research, it was found that teaching profession caused anxiety on prospective teachers in terms of variables especially based on mission. The fact that the teaching profession enforces different qualifications in many fields leads to an increase in mission-based anxiety in prospective teachers. It was concluded that female prospective teachers had anxiety problems because of the qualifications and competences related to the teaching profession before they started working as a teacher. In line with the results of the current research, it was suggested that "general culture, special field and pedagogical formation education" should be given to the prospective teachers in education faculties with a complementary, supportive and developing teaching approach by considering system integrity.

___

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ