Selcen Süheyla ERGÜN, NURAY KURTDEDE FİDAN, Nuray YILDIRIM

İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DAYANIŞMA DEĞERİNE İLİŞKİN ALGILARI: METAFOR ANALİZİ ÖRNEĞİ

Günümüzde değerler oldukça üzerinde durulan bir alandır. Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer verilen değerlerden biri de dayanışma değeridir. Dayanışma; bir toplumu oluşturan bireylerin duygu, düşünüş ve çıkar birliğiyle birbirlerine karşılıklı olarak bağlanmaları ve her konuda birbirlerine destek olmaları olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı; ilkokul öğrencilerinin dayanışma değerine yönelik metaforik algılarını belirlemektir. Çalışmada nitel araştırma deseni esas alınarak temel nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Afyonkarahisar il merkezinde öğrenim görmekte olan 400 ilkokul 4. sınıf öğrencisi (erkek=148, kız=252) oluşturmaktadır. Çalışmada veriler metafor yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerden “Dayanışma……...gibidir. Çünkü………..” ifadesinin yazılı olduğu görüş bildirme formunu doldurmaları istenmiştir. Çalışma sonunda verilerin çözümlenmesi için içerik analizi kullanılmıştır. İçerik analizinde verileri kodlama, temaları oluşturma, temaları düzenleme, bulguları tanımlama ve yorumlama aşamaları takip edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular ilkokul öğrencilerinin metaforlara ilişkin yazmış oldukları metinlerden yapılan doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulguların analizi sonucunda, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin dayanışma değerine yönelik oluşturdukları metaforlar insani değerler açısından, milli değerler açısından, kurum ve kuruluşlar açısından ve diğer kategorileri başlıkları altında 4 alt kategoride toplanmıştır. İlkokul öğrencilerinin dayanışma değerine yönelik 4 alt kategoride toplam 29 farklı metafor ürettikleri belirlenmiştir. Öğrenciler tarafından en fazla oluşturulan metaforlar “insani değerler açısından dayanışma” alt kategorisinde bulunmaktadır. Bu kategoride en çok geliştirdikleri metaforlar yardımlaşma, birlik ve beraberlik, arkadaşlık olmuştur.

PERCEPTIONS OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS ON SOLIDARITY VALUE: A METAFOR ANALYSIS

Nowadays values are one of the areas which are freqeuntly studied. One of these values included in the social studies course curriculum is the solidarity value. Solidarity is defined as the fact that individuals who form a community, a society, are connected to each other by the unity of emotion, thought and interest and support each other in each issue. The aim of this study is to determine the metaphorical perceptions of primary school students towards solidarity value. In this study, a qualitative research method is used. The participants of the study consisted of 148 male and 252 female students in 4th grade in Afyonkarahisar. The data were collected by using metaphor method from qualitative data collection methods. The opinion reporting form, in which “Solidarity is like a/an …… Because……” is written, was used as the data collection tool. In this study, content analysis was used to analyze the data. The collected data were carried out in five stages: coding and sorting, sample metaphor list creation, category determination, validity and reliability, and converting and interpreting metaphors into quantitative data. As a result of the analysis of the data, the metaphors developed by the primary school students on the value of solidarity were grouped into 4 categories under the categories of; Solidarity in terms of human values, solidarity in terms of national values, solidarity with institutions and organizations and other categories. It was concluded that primary school students produced 29 different metaphors related to solidarity value. When the metaphors developed by the students about the value of solidarity were examined, it was determined that they produced metaphors in the category of solidarity in terms of the most human values. In the category of solidarity in terms of human values, it is seen that they include the most aid, unity and togetherness, friendship metaphors.

PDF

___

Aktepe, V. (2010). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “yardımseverlik” değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Ayverdi, İ. (2011). Misalli büyük türkçe sözlük. Kubbealtı Neşriyat. İstanbul.
Bektaş, M. ve Karadağ, B. (2013). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik geliştirdikleri metaforların incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8(8), 271-286.
Çelikkaya, T. ve Seyhan, O. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının evrensel değerlere ilişkin metafor algıları. E-International Journal of Educational Research, 8(3), 65- 87.
Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 269-283.
Erdem, A. R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
Er-Türküresin H., Başer, E. H. ve Yapıcı, H. (2018). Ortaokul öğrencilerinin dayanışma kavramına ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], UBEK-2018, 61-80.
Gömleksı̇ z, M. N. ve Öner, Ü. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Vatan Kavramına İlişkin Metaforik Algılar. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(2) Winter 2016, p. 1409-1420.
Kale, N. (2007). Nasıl bir değerler eğitimi? Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, DEM Yayınları, 313-322.
Kesercioğlu, T., Yılmaz. H., Huyugüzel, P. ve Çavaş, B. (2004). İlköğretim fen bilgisi öğretiminde analojilerin kullanımı: “örnek uygulamalar”, Ege Eğitim Dergisi, 5, 35-44.
Kılcan, B. ve Akbaba, B. (2018). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan dayanışma değerine ilişkin öğrenci algılarının incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (1), 185-210.
Kurnaz, A., Çiftci, Ü. ve Karapazar, H. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin değer algılarının betimsel bir analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 185-225.
Küçükturan, G. (2003). Okul öncesi fen öğretiminde bir teknik: Analoji. Milli Eğitim Dergisi,157.
Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis :An expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
Özkalp, E. (2003). Kültür, (Edt. E, Özkalp), Davranış Bilimlerine Giriş. 3. Baskı, 57-74, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No:1355
Özkan, R. ve Taşkın, M, A. (2014). İlköğretim öğrencilerinin vatan olgusuna ilişkin algılarının belirlenmesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), XVII, 889-906.
Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının “coğrafya” kavramına yönelik metafor durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 55-69.
Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 173-182.
Soysal, D. ve Afacan, O. (2012). Metaphors used by primary school students to describe ‘Science and technology lesson’and ‘Science and technology teacher’. Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 9(19), 287-306.
Tuna, Y. E. ve Mazman Budak, F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının "tarih" kavramına ilişkin algılarının mecazlar/metaforlar yardımıyla analizi. Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi, 6(14).
Ulu Kalın, Ö. ve Koçoğlu, E. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bağımsızlık değerine karşı metaforik algıları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(2), 419-434.
Ulusoy, K. ve Erkuş, B. (2015). Sosyal bilgiler dördüncü sınıf ders programındaki tarih konuları ile ilgili kavramlara ilişkin öğrenci algıları. Uluslarası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 147- 158
Uzun, S. ve Paliç, G. (2013). Sınıf öğretmenlerinin sınıf kavramına ilişkin sahip oldukları algıların metaforlar yardımıyla incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013(16).
Veugelers, W. & Vedder P. (2003). Values in teaching. Teachers and Teaching: Theory and practice, 9, 377-389.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ