SİYASAL PARTİ İMAJININ SEÇMEN TERCİHLERİNE ETKİSİ: KÜTAHYA VE AFYONKARAHİSAR’DA CHP’YE OY VERMEYEN SEÇMEN ÖRNEĞİ*

Avrupa’da Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi’nin sonucunda ortaya çıkan toplumsal değişim ve dönüşümler, geleneksel iktidar anlayışına ve toplumsal düzene son vermiştir. Geleneksel olanın son bulması, genel halk kitlelerinin seçme hakkına kavuşmalarını sağlarken, iktidar da seçimlerle belirlenir hale gelmiştir. Bu yeni düzenin en önemli aktörleri ise siyasal partiler olmuştur. Siyasal iktidarın, kitlelerinin siyasal tercihleri neticesinde belirlenmeye başlaması, seçmen tercihlerinin altında yatan faktörlerin neler olduğu sorusunu ve seçmen davranışlarının analizini önemli bir çalışma alanı haline getirmiştir. Bilimsel araştırmalar, seçmen davranışlarının ideolojik, kültürel, ekonomik, iletişimsel vb. birçok faktör tarafından etkilendiğini ortaya çıkarmıştır. Bu durum, iktidarı ele geçirmek ve denetimi altında tutmak isteyen siyasi partileri, örgüt yapılarından ideolojilerine, ekonomi politikalarından, çevre politikalarına ve partinin seçmendeki imajına kadar geniş bir alanda birbirlerinden farklılaşmaya ya da birbirlerine benzemeye yönlendirmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’nin özellikle 1980 sonrası dönemde, neoliberal politikalar ekseninde önemli dönüşümler yaşadığı görülmektedir. Siyasal, ekonomik ve kültürel sahaları büyük ölçüde etkilediği kabul edilen bu dönüşümler, siyasal partilerin politik, ekonomik ve kültürel sahalara yönelik politikaları üzerinde de etkili olmuştur. Bu durum, politik sahadaki iktidar yarışının, ulusal gelirin eşit paylaşımı, eğitim, sağlık hakları, hukukun üstünlüğü ve adaletin tesisi, ekonomik ve demokratik standartların yükseltilmesi gibi temel alanlar üzerinde sürdürülmesi yerine, kültürel kimlikler üzerinden yürütülmesine neden olmaktadır. Böylece kültürel kimliklere ilişkin söylem, seçmen tercihlerini etkileyen önemli faktör haline gelmiştir. Bu çalışma, Türk demokrasinin inşasında belirleyici bir konum edinmiş bulunan kurucu parti CHP üzerinden, ona oy vermeyen seçmenin söz konusu tercihinin altında yatan tarihsel ve güncel nedenleri, Türkiye’de 1980 sonrası dönemde yaşanan dönüşümler temelinde çözümlemeyi amaçlamaktadır.

THE IMPACT OF THE PARTY IMAGE ON VOTING BEHAVIOR: THE CASE OF VOTERS WHO HAVE NOT VOTED FOR CHP IN KUTAHYA AND AFYONKARAHISAR

The social changes occured in Europe as a result of French Revolution and Industrial Revolution put an end to conventional ruling perception and social order. While cease of the conventional order was supplying the right to vote for the mass, the power became determined by elections. The most important agents of this order became the political parties. Determining the political power by its audience as a result of their political preferences turn into the question of what are the dominants over voter preferences and analyses of voter behaviours to an important research field. Scientific researchs revealed that ideological, cultural, economical, communicational etc factors are efficient on the voter behaviours. This case diverted the political parties willing to acquire and control the power to become differ from or to resemble each other on organizational structures, ideologies, economic policies, ecopolitics and the image of the party among voters. In this regard, it’s been seen that Turkey had important changes on the axis of neoliberal policies especially in the period after 1980. These changes acknowledged as affected political, economical and cultural fields to a large extent, hence became efficient on the policies of the political parties over the political, economical and cultural fields. That situation brought on the power struggle in political field to be carried out over cultural identities instead of being pursued over essential fields such as equally sharing of national income, education, right to health, supremacy of law and establishing of justice, enhancing the economical and democratic standards. Thus it’s seen that the discourse on cultural identities became an important element on the preferences of voters by settling in the centre of politics. This paper aims to analyse historical and contemporary motivations of the countervoters’ preferences of founder party and an important role owner in the establishing of Turkish democracy CHP, especially through the changes in Turkey after 1980.

PDF

___

Ağırdır, B. (2009a), Seçmen Nasıl Düşünür, Nasıl Karar Verir? 19 Mart 2009, https://t24.com.tr/yazarlar/bekir-agirdir/secmen-nasil-dusunur-nasil-karar-verir,354, Erişim Tarihi: 13.03.2019
Ağırdır, B. (2009b), Seçmen Uçarı Mı? Yoksa Rasyonel Mi? 06 Nisan 2009, https://t24.com.tr/yazarlar/bekir-agirdir/secmen-ucari-mi-yoksa-rasyonel-mi,470 Erişim Tarihi: 13.03.2019
Ağırdır, B. (2017), Referandumda Sonuç ile Tabloyu Belirleyen Küresel ve Yerel Dinamikler, https://t24.com.tr/yazarlar/bekir-agirdir/referandumda-sonucu-ve-tabloyu-belirleyenkuresel-ve-yerel-dinamikler,17121Erişim Tarihi: 13.03.2019
Akgün, B. (2002), Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven, Nobel Yayınları, 1. Baskı, Ankara
Avcı, K. ve Hülür, A. B. (2016), Siyasal Seçim Vaatlerinin Seçmenin Oy Verme Kararına Etkisi: 2015 Kasım Seçimleri Bolu Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:9 Sayı:43
Aygen, M. (2018), Seçmen Davranışı Üzerine Bir İnceleme: Elazığ/Palu Örneği, Tarih Okulu Dergisi, Ekim 2018, Yıl 11, Sayı XXXVI
Çınar, T. (2007), Yerel Seçimlerde Kent Büyüklüğü ile Oy Vermenin Yönü Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1963-1999, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, Sayı:3 Cilt:62, TemmuzEylül 2007, s.141-165
Demir, Ö. (2009), Siyasete Yön Veren Rasyonel Cahil Seçmenler, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, No 1
Doğan, A. ve Göker, G. (2010), Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi 29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:5, Sayı:2, 159-187
Ertürk, D. (2014), Güneydoğuda CHP Algısı, Gündoğan Yayınları, İstanbul
Gökçe, O. Akgün, B. ve Karaçor, S. (2002) 3 Kasım Seçimlerinin Anatomisi: Türk Siyasetinde Süreklilik ve Değişim, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, 1- 44, Ekim
Gülmen, Y. (1979), Türk Seçmen Davranışı 1960-1970, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Güryay Matbaacılık, İstanbul.
Günay, C. Kutlu, Y. ve Mülayim, G. (2017), Türkiye’nin Siyasal Evrenini Duygu ve Duygulanımlar Üzerinden Anlamak: Olağanüstü Hal, Toplum ve Siyaset, Konda Araştırma veDanışmanlık,https://konda.com.tr/wpcontent/uploads/2017/05/KONDA_T%C3%BCrkiy enin_Siyasal_Evrenini_Anlamak_Mayis2017.pdf, Erişim Tarihi: 08.03.2019
Hatipoğlu, A. (2009), Siyasi Partilere Hazine Yardımı: Sosyolojik Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı 41
Hatipoğlu, A. (2012), CHP’nin İdeolojik Dönüşümü-Kemalizmden Sosyal Demokrasiye, Kaynak Yayınları, İstanbul.
Kalender, A. (2000), Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya.
Karaçor, S. ve Gözüm, P. (2012), Türkiye’de Seçmen Tercihlerinin Oluşmasında Seçim Kampanyaları ve Siyasal Pazarlamanın Rolü Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:12, Sayı: 24
Karagöl, E. T. ve Dama, N. (2015), Partilerin Vaatleri Seçim Sonuçlarını Nasıl Etkiler?, SETA Perspektif, Sayı:101, http://file.setav.org/Files/Pdf/20150521154027_partilerin-vaatlerisecim-sonuclarini-nasil-etkiler-pdf.pdf, Erişim Tarihi: 09.03.2019
Kaya, İ. (2018), Yeni Türkiye: Modernliği Olmayan Kapitalizm, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, 2.Baskı
Özgül, B. (2015), Türkiye Nasıl Bir Siyasi Liderlik İstiyor?, Toplum ve Demokrasi Dergisi, Yıl: 9 Sayı: 19-20, Ocak-Aralık, s.149-176
Özgül, B. (2017), Medyanın Siyasi Liderlik Beklentilerine Etkisi, Gümüşhane Üniversitesi Elektronik Dergisi, Cilt:5 Sayı:1 Mart
Poggi, G. (2016), Devlet Doğası, Gelişimi ve Geleceği, Çev. Aysun Babacan İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Roskin, M. G., Cord, R. L. Medeiros, J. A. ve Jones, W. S. (2015), Siyaset Bilimi: Bir Giriş, Çeviren: Atilla Yayla, Adres Yayınları, 2. Baskı, Ankara
Sitembölükbaşı, Ş. (2005), Seçimlerde Yaşanan Oy Değişkenlikleri, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:13
Turan, A. E. (2004), Türkiye’de Seçmen Davranışı Önceki Kırılmalar ve 2002 Seçimi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, Şubat 2004, İstanbul
Yıldırım, A. (1999), Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri Ve Önemi, Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt:23 Sayı:112, Ankara.

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ