VERGİ AFFLARININ VERGİ MÜKELLEFLERİ AÇISINDAN VERGİ UYUMUNA ETKİSİ: BATMAN İLİ ÖRNEĞİ

Devletlerin, kamusal gereksinimleri karşılamak ve topluma karşı görevlerini yerine getirmek amacıyla ortaya çıkacak harcamaları karşılamaları için gelire sahip olmaları gerekmektedir. Bu aşamada kamu gelirlerinden faydalanılmaktadır. Kamu gelirleri içinde vergiler devlet açısından önemli bir gelir kaynağıdır. Bu gelir kaynağı ise vergi yükümlülerinden elde edilir ve yükümlüler açısından da yapılmış ya da yapılacak her türlü ödeme bir yük olarak görülebilmektedir. Vergi yükümlüleri yani mükellefler bu yükten kurtulmak için vergi kaybını artırıcı çeşitli işlemlere başvurabilmektedirler. Bu kayıp ve kaçağı artırıcı işlemlere başvurmayan mükellefler ise doğrudan ödemeleri gereken vergileri kısmen ya da tamamen ödememe eyleminde de bulunabilmektedirler. Gerek vergi kayıp ve kaçağını artırıcı işlemler gerek vergilerin kısmen ya da tamamen ödenmemesi sonucunda devletin gelirinde azalmalar meydana gelmektedir. Devletler hem gelirdeki azalışı durdurmak hem de kamusal gelirleri artırmak amacıyla vergi aflarına başvurabilmektedir. Vergi sistemi içerisinde vergi afları bundan dolayı önemli bir yere sahiptir. Çalışmamızda verginin tanımı, özellikleri, konusu ve nitelikleri incelenmiştir. Bununla beraber vergi uyumu, vergi uyumsuzluğu, vergi uyumsuzluğunun türleri, vergiye uyumu etkileyen faktörler, vergiye uyum sağlanmasının faydaları ve sonuçlarına değinilerek mükellefler üzerindeki etkileri saptanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada vergi aflarının çıkarılma sebepleri, Türkiye’de çıkarılan vergi afları ve çıkarılan vergi aflarının mükellefler üzerindeki etkileri incelenmiştir. İnceleme yapılırken vergi afları ile ilgili teorik bilgilere de yer verilmiştir. Çalışmamızın son bölümünde yapılan anket çalışması ile vergi aflarının vergi mükellefleri açısından vergi uyumuna etkisi üzerindeki etkileri hakkında yapılan değerlendirmeler yer almaktadır.

THE EFFECTS OF TAX AMNESTIES ON TAX COMPLIANCE BY TAXPAYERS BATMAN PROVINCE EXAMPLE

The goverments need an income to fulfill their public requirements and their duty for the society. Because of that, the goverment use public revenues. Taxes in public revenues are an important income source for the goverment. This income source is acquired from taxpayers and each payment done or going to be done by taxpayers can be seen like a duty. The taxpayers may try various procedure to pay less tax. That will increase the tax loss of the goverment. The taxpayers who pays also wants to pay less tax or even don't pay. The both cases result in loss of tax related revenue for the goverment. In order to decrease the tax loss and increase the revenues, the goverment applies tax amnesties. As a result, tax amnesties are important for tax systems. In our study, we examined the meaning of tax, it's specifities, it's theme and it's quality. We also tried to determine the effects on the taxpayers by referring tax compliance, tax mismatch, types of tax mismatch, factors effecting tax compliance and benefits and consequences of tax compliance. With this study we examined the reasons for tax amnesties, tax amnesties in our country and the effects of tax amnesties on taxpayers. During this study we also referred theoretical information about tax amnesties. In the last part of our study, we studied the evaluations of the survey study about the effects of tax amnesties on tax complience by taxpayers.

PDF

___

Ağar, S., (2005), Adil Yargılanma Hakkı Perspektifinden 4811 Sayılı Vergi Barışı Yasası, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 59, 327-350.
Akgün, D., (1994), Vergi Affının Vergi Gelirlerini Arttırma ve Vergi Adaletindeki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 1-12.
Aydın, F., (2002), Kara Para Kavramının Değerlendirilmesi, Vergi Sorunları Dergisi, (16), 45-48.
Ayrangöl, Z. ve Tekdere, M., (2012), Ana Hatları ile Vergi Afları. Faculty of Economics and Administrative Sciences International Symposıum, (56), 421- 444.
Başa, M., (2015), 5811 Sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanunun Vergi Affı Kapsamında Mali Açıdan Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep, 20- 23.
Baytar, Y., (2006), Kayıt dışı Ekonomi ile Mücadelede Dikey Denetim Yöntemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 51-53.
Besen, R., (2007), Devletin Vergi Alacağının Ortadan Kalkması ve Vergi Aflarının Mükellefler Üzerinde Etkisinin Tespitine İlişkin Bir Araştırma, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde 42-70.
Biberoğlu, E., (2006), Türkiye’ De Gönüllü Vergi Uyumu, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Mali Hukuk Programı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 4-93.
Biçer, Y., (2006), Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomiyi Önlemeye Yönelik Vergi Politikaları ve Değerlendirilmesi, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, 48-49.
Çetin, G., (2005), Türkiye’de Vergi Aflarının Vergilemede Etkinlik ve Adalet Üzerindeki Etkileri, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa, 20-50.
Çil Yaşar, G., (2012), Vergi Aflarının Vergi Uyumuna Etkisi: Edirne İline Yönelik Bir Çalışma, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale, 12-45.
Dallı, A., (2006), 4811 Sayılı Vergi Barışı Yasası’nın Mali Açıdan Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne, 18-70.
Demirci, Z., (2015), Türkiye’de Vergi Afları ile Mükellef Hakları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 15-21.
Doğan, Z. ve Besen, R., (2008), Vergi Aflarının Nedenleri ve Mükellefler Üzerindeki Etkileri, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, (1), 23-40.
Gökmen, N., ve Güleç, A., (2001), Gelir İdaresi ve Vergi Denetiminde Etkinlik ve Verimlilik Nasıl Sağlanır? Vergi Dünyası Dergisi, (238), 87-90.
Karaosmanoğlu, H., (2009), Türkiye’de Vergi Aflarının Vergilemede Etkinlik ve Adalet Üzerindeki Etkileri, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 17-32.
Keleş, Y., (2002), Yine Mi Af? Mükellefler Ne Zaman Vergi Öderler? Vergi Dünyası Dergisi, (249), 75-84.
Taşkın, Y., (2006), Vergi Aflarının Etkinliği Teori ve Türkiye Uygulaması, Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 46-119.
Tuncer, S., (2006), Vergi Hukuku ve Uygulaması, Yaklaşım Yayınları, (2. Basım), Ankara, 151-155.
Tunçer, M., (2003), Vergi Ahlakı-Vergi Uyumu İlişkisi ve Türkiye, Vergi Sorunları dergisi, sayı: (181), 92-114.
Vergi Denetmenleri Derneği., (2002), Türk Gelir İdaresinin Yeniden Yapılanması Hakkında Rapor, VDND, 11-26.
Yaraşır, S., (2013), Vergi Afları ve Türkiye'deki Vergi Aflarının Değerlendirilmesi. Vergi Dünyası. (379), 175-187.
Yelman, E., (2017), Türkiye’de Çıkarılan Vergi Aflarının Nedenleri ve 6736 Sayılı Kanun’un Mali Yönden İncelenmesi, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 7, (Sayı: 15), Aralık, Yalova, 67- 82.

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ