Günümüz Dünyasında Din Felsefesinin Yeri ve Önemi

Din felsefesi, insanın varoluşunu anlamlandırma, âlemdeki mevcudiyetini sorgulama, kendi benliği ve çevresindeki diğer varlıkların mahiyetini anlama gibi hususların izahında etkin bir role sahiptir. Bu bağlamda din felsefesi insan hayatına etki etme ve yönlendirme noktasında çok önemli bir yere sahip olan dini, felsefî bakış açısıyla kendisine konu edinir. İnsanoğlu, geçmişten günümüze inanma ve düşünme eylemlerinden kendini alamamıştır. Bu noktada neredeyse her insanın farklı şekil ve tasavvurlarla da olsa aşkın bir gücün varlığına inandığı ve bu inancın onun düşünce ve eylemlerini ciddi anlamda şekillendirdiği görülür. Aynı şekilde var olan her bir bireyin; kendisi, çevresi, içinde yaşadığı dünya, âlemin yapısı, canlı ve cansız varlıklar hakkında bilgi edinmek suretiyle varoluşunu anlamlandırma gayretinde olduğu ifade edilebilir. Günümüzde insanlar kendilerini ve içinde yaşadıkları âlemi anlama noktasında ciddi varoluşsal sancılar çekmektedir. Diğer bir ifadeyle insanlar günümüz dünyasında hayata tutunma problemiyle yüz yüze gelmişlerdir. İşte tam bu noktada din felsefesi insanlara; hayata direnç göstermeleri, varoluşlarını daha anlamlı hale getirmeleri, âlemle olan münasebetlerini tekrar sağlıklı bir çerçeveye oturtmaları gibi hususlarda yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda insanların din felsefesinin ele aldığı temel konular içerisinde yer alan; Tanrı’nın varlığı ya da yokluğunun delillendirilmesi, kötülük probleminin mahiyeti, inanç ve ahlak değerlerinin içselleştirilmesi, din- bilim ilişkisi, din- ahlak ilişkisi, din- sanat ilişkisi gibi hususlara artan bir ilgiyle yöneldiklerini söylemek mümkündür. Bu çalışmada din felsefesi sahasının giderek önem kazanmasını sağlayan hususların felsefî bakış açısıyla değerlendirilmesi hedeflenmektedir.

The Place and Importance of Philosophy of Religion in Today's World

Philosophy of religion has an active role in explaining matters such as making sense of human existence, questioning its existence in the world, understanding the nature of one's own self and other beings around it. In this context, the philosophy of religion is the subject of religion, which has a vital importance in affecting and directing human life, from a philosophical point of view. From past to present, human beings have not been able to stop believing and thinking. At this point, it is seen that almost every person believes in the existence of a transcendent power, albeit with different shapes and imaginations, and this belief seriously shapes his thoughts and actions. Likewise, each individual existing; It can be stated that he tries to make sense of his existence by obtaining information about himself, his environment, the world he lives in, the structure of the world, living and non-living beings. Today, people suffer serious existential pains in understanding themselves and the world they live in. In other words, people have come face to face with the problem of holding on to life in today's world. At this point, the philosophy of religion to people; It helps them to show resistance to life, to make their existence more meaningful, to put their relations with the world into a healthy framework. In this context, it is possible to say that people are increasingly interested in matters that philosophy of religion deal with such as the presence or absence of God, the nature of the problem of evil, the internalization of belief and moral values, the relationship between religion and science, the relationship between religion and morality, religion and art. In this study, it is aimed to evaluate the issues that make the field of philosophy of religion gradually gain importance from a philosophical perspective.

___

  • Aba, V. (2019). Tıbb-ı nebevî - kaynağı ve bağlayıcılığı -, Endülüs Yayınları.
  • Albayrak, M. (2007). Felsefe ve din din felsefesine giriş, Asil Yayın.
  • Alpyağıl, R. (2014). Türkiye’de otantik felsefe yapabilmenin imkânı ve din felsefesi Paul Ricoeur örneği üzerinden bir soruşturma, İz Yayıncılık.
  • Aydın, M. S. (1999). Din felsefesi, İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
  • Aydın, M. S. (1995). Rasyonel düşünce ve İslam modernizmi. 1. İslam Düşüncesi Sempozyumu, Bildiriler- Tartışmalar içinde, 147-154.
  • Aydın, M. S. (1997). İslami rasyonellik üzerine bazı düşünceler. II. Uluslararası İslam Düşüncesi Konferansı, 108-115.
  • Aytepe, M. (2017). Deizm-bilim ilişkisi ve İslam düşüncesi. (Editör Vecihi Sönmez, Burhaneddin Kıyıcı, Metin Yıldız), Din karşıtı çağdaş akımlar ve deizm içinde. Ensar Neşriyat, 193-214.
  • Cottingham, J. (2014). Philosophy of religion: towards a more humane approach, Cambridge University Press.
  • Çetin, E. (2019). Deizm eleştirisi ve yapılması gerekenler, Hiper Yayın.
  • Çetin, İ. (2016). İman ve inkarın felsefi temelleri, Emin Yayınları.
  • Dorman, E. (2017). Modern bilim: “Tanrı var”, İstanbul Yayınevi.
  • Emiroğlu, İ. (2016). Mantık yazıları. Elis Yayınları.
  • Erdem, E. (2018). Tanrı’nın varlığının delilleri. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 87-120.
  • Ertürk, R. (2012). Varoluşsal din felsefesine giriş, Yarın Yayınları.
  • Evans, C. S. & Manis, R. Z. (2009). Philosophy of religion: Thinking about faith. InterVarsity Press, 2009.
  • Guignon, C. (2008). Kimim ben: otantik olmak, (Çev. Abdüllatif Tüzer), Lotus Yayınevi.
  • Hospers, J. (1967). Problems of aesthetics. (Ed. Paul Edwards), The encyclopedia of philosophy, Vol. 1, Collier-Macmillan Ltd., 35-56.
  • H. Hick, J. (1990). Philosophy of Religion, Prentice-Hall.
  • Işık, A. (2016). Din ve Sanat İlişkisi. (Editör Recep Kılıç- Mehmet Sait Reçber), Din felsefesi el kitabı içinde, Grafiker Yayınları, 389-420.
  • İnam, A. (2009). Yaşamla yoğrulmuş bilgi, Say Yayınları.
  • Kekes, J. (2000). Evil. Concise routledge encyclopedia of philosophy, Routledge, 262.
  • Kılıç, R. (2016). Din ve ahlâk ilişkisi. (Editör Recep Kılıç- Mehmet Sait Reçber), Din felsefesi el kitabı içinde, Grafiker Yayınları, 341-364.
  • Koç, T. (1998). Din dili, İz Yayıncılık.
  • Köse, M. (2019). Tarihin araçsallaştırılmasında mutezile örneği. (Editör Adnan Demircan), Din algısı inşasında tarihin araçsallaştırılması içinde, Mana Yayınları, 37-62.
  • Köse, M. (2017). Sustainability reaction to the umayyad management: Qadariyyah and free will discourse. (Editör Enes Emre Başar-Turgut Bayramoğlu), Studies on sustainability research içinde Lambert Academic Publishing, 163-174.
  • Meister, C. (2009). Introducing philosophy of religion, Routledge.
  • Murray, M. J. & Rea, M. C. (2008). An introduction to the philosophy of religion, Cambridge University Press.
  • Nowell-Smith, P. H. (1967). Religion and morality. (Ed. Paul Edwards), The encyclopedia of philosophy. Vol. 7, Collier-Macmillan Ltd., 150-158.
  • Ocak, H. (2012). İlkçağdan İslam düşüncesine felsefe tasavvuru: tanım merkezli bir karşılaştırma denemesi. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 12(3), 25-41.
  • Özdemir, M. (2014). İslam düşüncesinde kötülük problemi. Furkan Yayınları.
  • Pailin, D. A. (1986). Groundwork of philosophy of religion, Epworth Press.
  • Passmore, J. (1967). Philosophy. (Ed. Paul Edwards), The encyclopedia of philosophy, Vol. 6, Collier-Macmillan Ltd., 216-226.
  • Peterson, M., Hasker, W., Reichenbach, B., Basinger, D. (2009). Reason and religious belief: an introduction to the philosophy of religion, Oxford University Press.
  • Peterson, M., Hasker, W., Reichenbach, B. & Basinger, D. (2006). Akıl ve inanç din felsefesine giriş, (Çev. Rahim Acar), Küre Yayınları.
  • Reçber, M. S. (2016). Din felsefesi. (Editör Recep Kılıç- Mehmet Sait Reçber), Din felsefesi el kitabı içinde, Grafiker Yayınları, 11-28.
  • Smart, J. J. C. (1967). Religion and science. (Ed. Paul Edwards), The encyclopedia of philosophy Vol. 7, Collier-Macmillan Ltd., 158-163.
  • Stump, E. (2000). Philosophy of religion, Concise routledge encyclopedia of philosophy, Routledge, 759-761.
  • Taslaman, C. (2017a). Big bang ve Tanrı, İstanbul Yayınevi.
  • Taslaman, C. (2017b). Kuantum teorisi, felsefe ve Tanrı, İstanbul Yayınevi.
  • Tokat, L. (2006). Dünya görüşü – din ilişkisi, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5 (9), 41-63.
  • Tokat, L. (2017). Anlam sorunu, Elis Yayınları.
  • Tokat, L. (2018a). Önsöz. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 11-14.
  • Tokat, L. (2018b). Din felsefesi nedir?. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 15-38.
  • Tokat, L. (2018c). Din, estetik ve sanat. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 331-350.
  • Topaloğlu, A. (2001). Teizm ya da ateizm, Kaknüs Yayınları.
  • Topaloğlu, A. (2018a). Akıl ve inanç. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 39-61.
  • Topaloğlu, A. (2018b). Ateizm. (Editör Latif Tokat), Din Felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 139-166.
  • Topaloğlu, A. (2018c). Kötülük problemi. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 231-249.
  • Tüzer, A. (2007). Hikmet, hiçlik ve otantiklik murad-ı ilahi, Artus Kitap.
  • Tüzer, A. (2009). Din ve rasyonalite -postmodern bir yaklaşım-, Lotus Yayınevi.
  • Tüzer, A. (2018a). Dinî tecrübe, ibadet ve dua. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 167-186.
  • Tüzer, A. (2018b). Tanrı, Özgürlük ve Kader. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 251-269.
  • Tüzer, A. (2018c). Din ve Ahlak. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 313-330.
  • Uslu, F. (2016). İman, akıl ve bilgi ilişkisi. (Editör. Recep Kılıç- Mehmet Sait Reçber), Din felsefesi el kitabı içinde, Grafiker Yayınları, 29-56.
  • Vanarragon, R. J. (2010). Key terms in philosophy of religion. Continuum Publishing.
  • Yaran, C. S. (2000). Tanrı inancının aklîliği, Etüt Yayınları.
  • Yaran, C. S. (2001). İnsanın egzistansiyal ihtiyaçları ve dinin perenniyal cevapları, On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(12-13), 79-96.
  • Yaran, C. S. (2005). Din sağlık ilişkisi ve şifa delili, Ekev Akademi Dergisi, 9 (25), 53-74.
  • Yaran, C. S. (2012). İslâm’da ahlâk’ın şartı kaç. Elif Yayınları.
  • Yaran, C. S. (2016). Ahlak ve etik, Rağbet Yayınları.
  • Yaran, C. S. (2017). Din felsefesine giriş, Dem Yayınları.
  • Yasa, M. (2017). Bütüncül ve eleştirel din felsefesi okumaları III (yenilikler ve uygulamalar), Elis Yayınları.
  • Yasa, M. (2018). Varoluşsal inanç sorunları. Elis Yayınları.
  • Yavuz, Z. (2018). Din ve bilim. (Editör Latif Tokat), Din felsefesi içinde, Bilimsel Araştırma Yayınları, 295-312.
  • Zagzebski, L. T. (2007). Philosophy of religion: an historical introduction, Blackwell Publishing.