Mesleki eğitim merkezine devam eden gençlerin sağlık, sosyal, ekonomik durumları ve boyun eğici davranışlar açısından değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada Van Vali Alipaşa Mesleki Eğitim Merkezi’ne devam eden gençlerin, sağlık-sosyal-ekonomik durumlarının incelenmesi, boyun eğici davranışlar açısından değerlendirilmesi ve etkileyen faktörlerin saptanması amaçlanmaktadır. Yöntem: Kesitsel tipte olan çalışmanın evreni Van Vali Alipaşa Mesleki Eğitim Merkezi’nde 2015-2016 öğretim döneminde çıraklık eğitimi alan, 15-22 yaş aralığındaki 260 gençtir. Örnek seçilmeyerek evrenin tamamına ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma hakkında bilgi verildikten sonra katılmayı kabul eden 240 öğrenciye anket formu uygulanmıştır. Verinin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formu, Kuppuswamy Sosyoekonomik Düzey Ölçeği ve Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %15.4’ü kadın, %84.6’sı erkektir. Erkekler kadınlara göre daha erken yaşta çalışmaya başlamıştır (p<0.001). İş kazası geçirme erkeklerde kadınlara göre daha yüksektir (p=0.01). Katılımcıların Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği puan ortalaması 44.3±11.4’tür. Katılımcıların BEDÖ puan ortalaması evren ortalamasından yüksektir (p<0.001). Aile içinde şiddet gördüğünü ifade edenlerde görmediğini ifade edenlere göre BEDÖ puanı daha yüksektir(p=0.03). İş yerinde mobbinge maruz kalanlarda kalmayanlara göre BEDÖ puanları daha yüksek olarak saptanmıştır (p=0.03). Sonuç: Katılımcılar arasında topluma göre daha fazla boyun eğici davranış gözlenmiştir. Çalışan gençler hak ve sorumlulukları konusunda bilinçlendirilmeli, toplumda bu konuda farkındalık arttırıcı çalışmalar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Mesleki eğitim merkezi, çalışan genç, boyun eğici davranış

Assessment of health-social-economic situation and submissive behaviours of the young people who attend to thevocational training center

Objective: The aim of this study was to examine the health, social and economic circumstamces of young people attending the Van Vali Alipasa Vocational Training Center, and to evaluate the factors affecting them in terms of submissive behaviour. Method: The population of this cross-sectional study was the 15-22 aged adolescents (n:260) who were training in apprenticeship education at Van Vali Alipasa Vocational Training Center in 2015-2016. A sample was not taken and an attempt was made to reach all of the population. After information about the study was provided to all participants, questionnaire forms were applied to 240 student. A questionnaire developed by the researchers, the Kuppuswamy’s Socioeconomic Status Scale and the Submissive Behaviour Scale (SBS) were used for data collection. Results: The population of this cross-sectional study was the 15-22 aged adolescents (n:260) who were training in apprenticeship education at Van Vali Alipasa Vocational Training Center in 2015-2016. A sample was not taken and an attempt was made to reach all of the population. After information about the study was provided to all participants, questionnaire forms were applied to 240 student. A questionnaire developed by the researchers, the Kuppuswamy’s Socioeconomic Status Scale and the Submissive Behaviour Scale (SBS) were used for data collection. Conclusions: The participants were observed to exhibit more submissive behaviours than the general population. Young workers should be educated about their rights and liabilities; activities should be done to raise awareness in the population.

Keywords:

Vocational Training Center, Young Worker, Submissive Behaviour,

PDF

___

1. UNDP web sitesi. [Erişim tarihi: 05.08.2016] http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/nhdrs/backgroundpapersforNHDR2008/NHDR_BP_Nazmi_Bilir_Doc2.pdf
2. Sönmez, A.: İlköğretim Öğrencileri İçin İlköğretim Sonrası Eğitim Seçenekleri. Milli Eğitim Basımevi. İstanbul, 1998.
3. Tokuç, B. and G. Ekuklu: Edirne ve Hayrabolu Mesleki Eğitim Merkezi Öğrencilerinde Umutsuzluk ve Sürekli Kaygı Düzeyleri, TAF Preventive Medicine Bulletin; 8(2):155-160,2009.
4. Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Bölge Eylem Komiteleri Eğitim Seminerleri, Sanayide Çalışan Çocuklar Raporu. 2000.
5. Gilbert, P. and S. Allan: Assertiveness, submissive behaviour and social comparison, British Journal of Clinical Psychology; 33(3):295-306,1994.
6. Savaşır, I. and N.H. Şahin: Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 9:1997.
7. GS, R., et al.: Çalışan Gençlerde Benlik Saygısı, İletişim Becerileri ve Stresle Baş Etme, TAF Prev Med Bull 8(1):17-26,2009.
8. Aydın, D. and E.K. Çiftçi: Cases of exposure to abuse of adolescents having training in vocational training centers Mesleki eğitim merkezinde eğitim alan gençlerin işyerinde istismara uğrama durumları, Journal of Human Sciences; 13(1):851-861,2016.
9. S.E. Deveci, N. Ulutaşdemir, and Y. Açık: Bir mesleki eğitim merkezi öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ve etkileyen faktörler, Dicle Tıp Dergisi; 38(3):2011.
10. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. [Erişim tarihi: 27.10.2016] http://www.halksagligiens.hacettepe.edu.tr/KYTA_TR.pdf
11. Çocuk sağlığı: Sorunlar ve çözümler "Türkiye Sağlık Raporu 2014 " içinde, M. Ertem and G. Çan, 375, HASUDER, 2014.
12. Siegrist, J. and A. Rödel: Work stress and health risk behavior, Scandinavian journal of work, environment & health; 473-481,2006.
13. Nyberg, S.T., et al.: Job strain in relation to body mass index: pooled analysis of 160 000 adults from 13 cohort studies, Journal of internal medicine; 272(1):65-73,2012.
14. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü Resmi Web Sitesi. [Erişim tarihi: 28.10.2016] http://www.sagem.gov.tr/TBSA_Beslenme_Yayini.pdf
15. Özşahin, A., M. Bostancı, and M. Zencir: Denizli Vali Necati Bilican Çıraklık Eğitim Merkezi’nde Okuyan Çırakların Çalışma Yaşamına İlişkin Özellikler, Toplum ve Hekim; 14(2):87-92,1999.
16. Akış, N., et al.: Gemlik Çıraklık Eğitim Merkezinde Okuyan Çırakların Çalışma Koşulları ve Sosyal Sorunları, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi (MSG); 5(17):2015.
17. Canbaz, S.: Samsun Çıraklık Eğitim Merkezi’ne Devam Eden Çırakların Sosyodemografik ve Çalışma Yaşamı Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi (MSG); 4(13):2015.
18. Fidan, F.: Çalışan çocuk olgusuna sosyo-psikolojik bakış: Sanayide çalışan çocuklar örneği, Trakya Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi; 4(1):30-45,2004.
19. Çalışan Çocuklarda Deri İle İlgili Sorunlar ve İlişkili Faktörler. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
20. Akyan, M.A. and N. Atak: Çankırı Sanayi Sitesinde Çalışan Çocuklar ve Çalışma Koşulları, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası; 57(03):2004.
21. Turla, A., L. Tomak, and Y. Pekşen: Çıraklık eğitim merkezine devam eden gençlerin iş yerinde istismara uğrama sıklığı, Turkiye Klinikleri Journal of Pediatrics; 18(3):167-173,2009.
22. Kaya, M., et al.: Submissive behaviors and its relationship with violence among students of medical school, Anadolu Psikiyatri Dergisi; 5:5-10,2004.
23. M. Koç, B. Bayraktar, and S. Çolak: Üniversite öğrencilerinde boyun eğici davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi; 28:257-280,2010.
24. Özkan, İ.A.v.Ö., A. : Öğrenci hemşirelerde boyun eğici davranışlar ve benlik saygısı arasındaki ilişki, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni; 7(1):53-58,2008.
25. Abdullah, A., K. Alim, and Z.B. MACİT: İlköğretim II Kademe Öğrencilerinin Boyun Eğici Davranış Düzeylerinin İncelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi; 11(1):2010.
26. Yıldırım, İ. and T. Ergene: Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi; 25:224-234,2003.
27. Yıldırım, İ.: Lise öğrencilerinde boyun eğici davranışların yaygınlığı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi; 26(26):2004.
28. Ulusoy, H., N. Tosun, and J.C. Aydın: Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme, Boyun Eğici Davranışlar ve Otonomi Düzeyleri, Journal of Health and Nursing Management; 3(1):8-17,2016.
29. Allan, S. and P. Gilbert: Anger and anger expression in relation to perceptions of social rank, entrapment and depressive symptoms, Personality and Individual Differences; 32(3):551-565,2002.
30. Gungor, M.: Calışma hayatında psikolojik taciz, İstanbul, Derin Yayınevi; 2008.