31929

Fatsa’da kuaför salonlarında çalışanların kanla bulaşan hastalıklar konusundaki bilgi düzeyleri ve uygulamaları

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Ordu İli Fatsa İlçesi’ndeki kuaförlerin kanla bulaşan hastalıklarla ilgili bilgi düzeylerinin ve etkileyen etmenlerin, bu hastalıklar hakkında bazı görüş ve uygulamalarının saptanmasıdır. Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma Ordu İli Fatsa İlçesi’nde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini ilçede bulunan 141 kadın ve erkek kuaför salonu ile bu salonlarda çalışanlar oluşturmaktadır. Örneklem seçilmemiş olup 15/07/2015-15/09/2015 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı kabul eden 133 kuaför salonunda çalışan 228 kişiyle yüz yüze görüşülerek anketler doldurulmuştur. İşyeri sahiplerinden ve çalışanlardan sözlü onamları alınarak işyeri soru formu ve çalışan soru formu doldurulmuştur. İstatistiksel analizlerde Ki-kare Testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan salonların %18.1’inde havlular, %14.3’ünde örtüler her kullanımdan sonra yıkanmakta olup; en sık kullanılan sterilizatör, %51.9 ile ultraviyole kabinlerdir. Çalışanların %68.9’u Hepatit B’ye karşı ya aşısız ya da eksik aşılıdır. Çalışanların %28.9’unun AIDS, %36.0’sının Hepatit B, %58.8’inin Hepatit C ile ilgili bilgi düzeyi yetersiz olup; 15-19 yaş grubunda olanlarda ve hijyen eğitimi almayanlarda bilgi düzeyi yetersiz olanların oranı istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir. Sonuç: Çalışma sonucunda hijyen eğitimi almanın Hepatit B, AIDS ve Hepatit C bilgi düzeyini artırdığı görülmüştür. Kuaför çalışanlarının zaten zorunlu olan hijyen eğitimini, denetim mekanizmaları devreye sokularak almaları sağlanmalı ve belirli aralıklarla yenilenmelidir. Hepatit B’ye karşı aşılanmamış olan çalışanlara aşılarını birinci basamak sağlık kuruluşlarında ücretsiz yaptırabilecekleri söylenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Kuaför, Hijyen Eğitimi, Hepatit B, AIDS, Hepatit C

The knowledge and practices of Fatsa-based hairdressers about blood transmitted diseases

Objective: The aim of this study was to determine the bloodborne disease related knowledge and affecting factors, opinions and practices of hairdressers in Fatsa, Ordu. Methods: This cross-sectional study was carried out in Fatsa, Ordu city in Turkey. The population of the study included hairdressing salons and their workers. Sampling was not made. Interviews were carried out with 228 people, amongst the employees of 133 hairdresser salons, between the dates of 15/07/2015 and 15/09/2015. A workplace questionnaire and an employee questionnaire were filled out after obtaining employers’ and employees’ verbal consents. The Pearson Chi-Square test was used for statistical analyses. Results: The results revealed that towels were being washed after every use in 18.1% of salons, and capes in 14.3%. The most commonly used steriliser in hairdressers were UV cabinets, which were used with a frequency of 51.9%. Furthermore, 68.9% of the workers lacked vaccinations or had been incompletely vaccinated against Hepatitis B. Workers had insufficient knowledge on AIDS, Hepatitis B, and Hepatitis C - 28.9%, 36.0% and 58.8%, respectively. It was found that insufficient knowledge was significantly higher in 15-19 age groups and those who were not trained in hygiene education. Conclusion: As a conclusion of the study, it was shown that the knowledge levels about Hepatitis B, AIDS and Hepatitis C are increased by implementing strong hygiene education. The hygiene education - which is already compulsory - must be provided and updated in certain periods. The workers who are not being vaccinated against Hepatitis B must be told that they can access vaccination services through primary care units.

Keywords:

Hairdresser, Hygiene Education, Hepatitis B, Hepatitis C, AIDS,

PDF

___

1. Boztaş G, Çilingiroğlu N, Özvarış B, Karaöz A, Karataş , Kara G, Orhan N, Taşoğlu Ö, Mümüşoğlu S, Güzel T. Ankara ilinin bir semtinde bulunan kuaför ve güzellik salonlarında çalışan kişilerin kan yoluyla bulaşan hastalıklar konusunda bazı görüş ve uygulamaları, Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2006; 60–68.
2. Canyılmaz D. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongre Kitabı, Berber ve Kuaför Hizmetlerinde DAS Uygulamaları. İzmir, 2009; 407-416.
3. Güler Ç. Tıp Dışı Deri Girişimlerinde Hijyen (Özgür Doruk Güler Çevre Dizisi 64). Ankara, Yazıt Yayıncılık, 2011; 3-16
4. Hijyen Eğitimi Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete, Sayı:28698, 05/07/2013
5. Çevre Sağlığı Denetimi ve Denetçileri Hakkında Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, Sayı:24875, 13/09/2002
6. Çevre Sağlığı Denetimi ve Denetçileri Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, Sayı: 28660, 28/05/2013
7. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, Sayı:25902, 10/8/
8. İçbay E. Gaziantep İl Merkezindeki Kadın Kuaförlerinin Fiziksel Koşullarının, Çalışanlarının Sağlıkla İlgili Yakınmalarının Ve Bulaşıcı Hastalıklarla İlgili Bilgi Ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi. T.C. Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk sağlığı Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi,127 sayfa, Gaziantep, 2011; (Prof. Dr. Servet Özgür)
9. Demir A.N, Kölgelier S, Demir L.S, Özçimen S, İnkaya AÇ. The knowledge and behavior of Hairdressers and Barbers in bloodborne diseases. Viral Hepatitis Journal, 2014; 20(2): 67-71
10. Togan T, Tosun S, Turan H, Arslan H. Aksaray İl Merkezinde Kuaför Çalışanlarının Hepatit Konusundaki Bilgi Düzeyi ve Davranışları. Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine, 2014; 53(4): 189-194
11. Togan T, Turan H, Tosun S, Arslan H. Manisa İl Merkezinde Berber, Kuaför ve Güzellik Salonu Çalışanlarının Hepatit Konusundaki Bilgi Düzeyi, Tutum ve Davranışları. Ankem Derg, 2014; 28(2): 50-57.
12. ACT (Australian Capital Territory). Hairdressing Guidelines 2015, Government of South Australia, Department of Health, http://www.health.act.gov.au/sites/default/files/Hairdressing%20Guidelines%202015.pdf (Erişim Tarihi 16/04/2018)
13. Özaras F, Çalışkan E, Öztürk CE. Bayan Kuaför Ve Güzellik Merkezi Çalışanlarının Hijyen-Bulaşıcı Hastalıklar Konularında Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Ve Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar İle Onikomikoz Yönünden İncelenmesi. Viral Hepatit Dergisi, 2013; 1(19):115-118.
14. Durusoy R, Mermer G, Türk Soyer M. Bornova'da meslek odasına kayıtlı işyerlerinde manikür-pedikür çalışanlarının enfeksiyonu önleme konusunda bilgi ve davranışları, Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine, 2012; 51(2):83-91
15. Oliveira ACDSd, Focaccia R. Survey of hepatitis B and C infection control: procedures at manicure and pedicure facilities in São Paulo, Brazil. Brazilian Journal of Infectious Diseases, 2010; 14(5):502-507.
16. Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete, Sayı:29959, 25/01/2017
17. Edirne Valiliği, İl Mahalli Çevre Kurulu Kararları, 2014. https://www.csb.gov.tr/db/edirne/webmenu/webmenu13910.pdf (Erişim Tarihi 26/01/2016)
18. Üner S, Özvarış ŞB. Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklardan Korunmada Farklı Bir Hedef Grup İçin Eğitim Programı. Toplum Hekimliği Bülteni, 2001; Sayı 2, S. 1-4.
19. Hıdıroğlu S, Karavuş M, Topuzoğlu A, Şalva T. Manikür-Pedikür Yapan Kadın Berberlerin Hepatit B Hakkındaki Bilgi Tutum ve Davranışları. TSK Koruyucu Hekim Bülteni, 2006; 5(4):276-286.
20. Johnson IL, Dwyer JJM, Rusen ID, Shahin R, Yaffe B.. Survey of Infection Control Procedures at Manicure and Pedicure Establishment in North York Canadian Journal of Public Health, 92, 2; Health Module, pg. 2001; 134-137
21. Mandiracioglu A, Kose S, Gozaydin A, Turken M, Kuzucu L. Occupational health risks of barbers and coiffeurs in Izmir. Indian journal of occupational and environmental medicine, 2009; 13(2):92.
22. Kişioğlu AN, Öztürk M, Uskun E, Doğan M. Isparta’daki Kuaför Ve Güzellik Salonlarında HIV/AIDS Konusunda Bilgi ve Durum Değerlendirmesi. HIV/AIDS Dergisi, 2004; 7 (1)
23. Kose Ş, Mandiracioglu A, Oral AM, Emek M, Gozaydin A, Kuzucu L, Turken M. Seroprevalence of hepatitis B and C viruses: Awareness and safe practices of hairdressers in Izmir—A survey. International journal of occupational medicine and environmental health, 2011; 24(3):275-282.
24. Amodio E, Di Benedetto MA, Gennaro L, Maida CM, Romano N. Knowledge, attitudes and risk of HIV, HBV and HCV infections in hairdressers of Palermo city (South Italy). European journal of public health, 2009; 20(4):433-437
25. Sağlık Bakanlığı, 2009. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-8187/genisletilmis-bagisiklama-programi-genelgesi-2009. html (Erişim Tarihi 16/04/2018)
26. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,. Meslek Hastalıkları ve İş ile ilgili Hastalıklar Tanı Rehberi, 2012; 261-270