Algılanan Örgüt İçi Politik Davranışların İşe Yabancılaşmaya Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma

Çalışmanın amacı; konaklama işletmelerinde, politik davranışların olup olmadığını çalışanlar gözüyle değerlendirmek ve işe yabancılaşmayla ilişkisini belirlemektir. Veriler anket tekniğiyle toplanmıştır. Anketler, Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Datça gibi önemli turistik ilçelere sahip, Muğla ilinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde çalışan 393 kişiye uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, konaklama işletmelerinde politik davranış boyutlarından en fazla göze girmeye çalışma boyutunun, en az ise taviz verme boyutunun algılandığına ulaşılmıştır. Sezonluk çalışanlar ile daimi çalışanların politik davranışları algılama düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Bu farklılık çalışanların eğitim durumu hariç diğer demografik özelliklerinde de görülmemektedir. Konaklama işletmelerinde algılanan politik davranışların işe yabancılaşmaya pozitif etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, algılanan politik davranışların işe yabancılaşmayı etkileyen bir faktör olduğu sonucuna varılmıştır. * Bu çalışma, Rana ALÇİN TETİK’in “Konaklama İşletmelerinde Algılanan Örgüt İçi Politik Davranışların İşe Yabancılaşmaya Etkisi” isimli yüksek lisans tezinden türetilmiştir. ** Bu çalışma, Balıkesir Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından BAP 2017/040 nolu proje ile desteklenmiştir.

The Effect of Perceived Intraorganizational Political Behaviors on Work Alienation: A Survey on Employees in the Hospitality Business

The aim of the study is to evaluate whether there are political behaviors in the accommodation establishments from the point of view of employees and to determine the relation of the work with alienation. The data was collected via survey. The surveys were applied to 393 people working in accommodation establishments operating in Muğla with important touristic districts such as Bodrum, Marmaris, Fethiye and Datça. As a result of the study, it was found that the dimension of trying to win favor is the most perceived political behavior in accommodation organization and the least is the dimension of making concessions. It is observed that there is no significant difference between the perceptions of seasonal employees and permanent employees according to perceptions of political behaviors. This difference is not seen in other demographic characteristics of the employees, except for their educational status. It is found that the perceived political behaviors in accommodation establishments have a positive effect on work alienation. In this context, it is concluded that perceived political behavior is a factor affecting work alienation.

PDF

___

Aıken, M. and Hage, J. (1966). Organizational Alienation: A Comparative Analysis, American Sociological Review. 31(4):497-507.
Akova, O., Tanrıverdi, H. ve Kahraman, O. (2015). Otel İşletmelerinde İşgören Devir Hızına Etki Eden Risk Faktörlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(12):87-107.
Aksay, K. ve Yasım, Y. K. (2016). Kişi-Örgüt Uyumunun Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisi: Kamu Çalışanları Örneği, Journal of International Social Research, 9(43): 1602-1611.
Allen, R. W., Madison, D. L., Porter, L. W., Renwick, P. A. and Mayes, B. T. (1979). Organizational Politics: Tactics and Characteristics of Its Actors, California Management Review, 22(1):77-83.
Alp, F. (2010). Politik Davranışın Değişime Dirence Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Aras, H. (1993). Konaklama İşletmeciliğinde Yiyecek-İçecek Maliyet Kontrolü, Ankara: Turizm Bakanlığı Yayınları.
Armağan, A. (2005). Örgütsel Politik Davranışın Analizi: İzmir Yazılı Basınında Bir Uygulama, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(4):91-107.
Avcı, N. ve Küçükusta, D. (2009). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1):33-44.
Babür, S. (2009). Turizm Sektöründe Örgütsel Yabancılaşma: Antalya Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (15.Basım), Ankara: Pegem Yayıncılık.
Christiansen, N., Villanova, P. and Mikulay, S. (1997). Political Influence Compatibility: Fitting the Person to the Climate, Journal of Organizational Behavior, 18(6):709-730.
Coşar, Y. (2008). Otel İşletmelerinde Rekabet Üstünlüğünü Etkileyen Faktörler: Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1):45-56.
Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (8. Basım), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Cropanzano, R., Howes, J., Grandey, A. and Toth, P. (1997). The Relationship of Organizational Politics and Support to Work Behaviors, Attitudes and Stress, Journal of Organizational Behavior, 18:159-180.
Dean, D.G. (1961). Alienation: Its Meaning and Measurement, American Sociological Review, 26(5):753–758.
Doğan, E. (1997). Örgütsel Politika Algısının Beş Örgütsel Davranış Değişkeni ve Makyavelizm ile Olan İlişkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi: İstanbul.
Elma, C. (2003). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşması (Ankara İli Örneği), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi: Ankara.
Erdem, B. (2004). Otel İşletmelerinde İnsan Kaynakları Planlamasının Yeri ve Önemi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1):35-54.
Erkutlu, H.V. ve Karacaoğlu K. (2015). Algılanan Örgütsel Politika ile Çalışanın İşe Yabancılaşma İlişkisinde Çalışanın Politik Yetilerinin Düzenleyici Etkisi, 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi 14-16 Mayıs 2015. Muğla.ss:897-902.
Ertekin, Y. ve Yurtsever Ertekin, G. (2003). Örgütsel Politika ve Taktikler. (1. Basım), Ankara: TODAİE.
Falbo, T. (1977). Multidimensional Scaling of Power Strategies, Journal of Personality and Social Psychology, 35(8):537-547.
Farrell, D. and Petersen, J. C. (1982). Patterns of Political Behavior in Organization, Academy of Management Review, 7(3): 403-412.
Ferrıs,G. R. and Kacmar, K. (1992). Perceptions of Organizational Politics, Journal of Management, 18(1):93-116.
Fromm, E. (1995). Umut Devrimi İnsancıllaşmış Bir Teknolojiye Doğru (Çeviren, Yeğin, Ş.) İstanbul: Payel Yayınevi.
Gücenmez, S. (2007). Psikolojik Şiddet ve Psikolojik Şiddetle Mücadele Aracı Olarak Çalışan İlişkileri Yönetimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Günel, Ö. D. (2009). Mevsimsellik, Mevsimlik İstihdam ve Örgütsel Bağlılık: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, İşletme Fakültesi Dergisi, 10(2):199-219.
Hırschfeld, R. R. and Feild H. S. (2000). Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work, Journal of Organizational Behavior, 21(7): 789-800.
Hoy, W. K. (1972). Dimensions of Student Alienation and Characteristics of Public High Schools, Interchange, 3(4):38-52.
İslamoğlu, G. ve Börü, D. (2007). Politik Davranış Boyutları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14):135-153.
İşcan, Ö. F. (2005). Siyasal Arena Metaforu Olarak Örgütler ve Örgütsel Siyasetin Örgütsel Adalet Algısına Etkisi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(1):149-171.
İzgi, B. B. ve Olcay, A. (2008). Çalışma Koşullarının Önemi: Gaziantep İlindeki 4 ve 5 Yıldızlı Otel İşletmesi Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1):1-20.
Jansen, E. and Von Glinow, M. A. (1985). Ethical Ambivalence and Organizational Reward Systems, Academy of Management Review, 10(4):814-822.
Kacmar, K. M. and Carlson, D.S. (1997). Further Validation of The Perceptions of Politics Scale (Pops): A Multiple Sample Investigation, Journal of Management, 23(5): 627-658.
Kanten, P. (2016). Politik Davranışlar, (Editörler), Kanten, P. ve Kanten, S.: Örgütlerde Davranışın Aydınlık ve Karanlık Yüzü içinde (ss.837-881), Ankara: Nobel Yayınevi.
Kaya, U. ve Serçeoğlu, N. (2013). Duygu İşçilerinde İşe Yabancılaşma: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma, Çalışma ve Toplum, 36(1):311-346.
Kerse, G. (2017). İşe Bağlanma ve Politik Davranış Algısını Etkileyen Örgütsel Faktörler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum
Kültür ve Turizm Bakanlığı Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Konaklama istatistikleri 2021, http://www.muglakulturturizm.gov.tr/TR-157760/isletme1belgeli-tesisler.html. Erişim Tarihi: 06.09.2021.
Liu, Y., F.erris, G. R., Treadway, D. C., Prati, M. L., Perrewé, P. L. and Hochwarter, W. A. (2006). The Emotion of Politics and The Politics of Emotions: Affective and Cognitive Reactions to Politics as a Stressor, (Editor)Vigoda Gadot, E. and Drory, A. in Handbook of Organizational Politics (ss:161-186): Edward Elgar Publishing.
Lukes, S. (1998). Marksizm ve Ahlak, (Çev. Osman Akınhay), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Madison, D. L., Allen, R. W., Porter, L. W., Renwick, P. A. and Mayes, B. T. (1980). Organizational Politics: An Exploration of Managers' Perceptions, Human Relations, 33(2):79-100.
Mayes, B. T. and Allen, R. W. (1977). Toward a Definition of Organizational Politics, Academy of Management Review, 2(4):672-678.
Moç, T. (2018). Örgütsel Adalet Algısının Çalışanların İşte Yabancılaşmaya Etkisinde Tükenmişliğin ve Presenteizmin Rolü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Mohan Bursalı, Y. (2008). Örgütsel Politikanın İşleyişi: Örgütsel Politika Algısı ve Politik Davranış Arasındaki İlişkiler, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Mottaz, Clifford J. (1981). Some Determinants of Work Alienation, The Sociological Quarterly, 22(4):515-529.
Oruç, E. (2015). Pozitif Psikolojik Sermayenin Politik Davranışlara Etkisi: Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Özkoç, A. and Kemer, E. (2017). The Strategic Role of Institutionalization for Accommodation Enterprises in Terms of Organizatıonal Innovation, Gaziantep, University Journal of Social Sciences, 16 (2):568-578.
Pearlın, L. I. (1962). Alienation from Work: A Study of Nursing Personnel, American Sociological Review, 27(3): 314-326.
Phillippe, T. W. and Koehler, J. W. (2005). A Factor Analytical Study of Perceived Organizational Hypocrisy, SAM Advanced Management Journal, 70(2):13-20.
Poyraz, K. ve Kama, U. B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2):143-164.
Robbıns, S. P. and Judge, T. A. (2012). Örgütsel Davranış. (Çeviren, Erdem, İ.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
Seeman, M. (1959). On the Meaning of Alienation, American Sociological Review, 24(6): 783-791.
Şahin, B. (2011). Seyahat Acentalarının Pazarlama Faaliyetlerinde Etik Karar Verme Süreci: İstanbul Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
Şimşek, M. Ş., Çelik, A., Akgemici, T. ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi Araştırması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15):569-587.
Türker, N., Uçar, M., ve Ateş, M.A. (2016). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm Sektörü Algıları: Karabük Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,6(2):311-324.
Ural, A., Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. (4.Basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
Uygur, A. (2007). Örgütsel Bağlılık ile İşgören Performansı İlişkisini İncelemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1):71-85.
Valle, M. and Perrewe, P.L. (2000). Do Politics Perceptions Relate to Political Behaviors? Tests of an Implicit Assumption and Expanded Model, Human Relations, 53(3):359-386.
Vigoda, E. and Cohen, A. (2002). Influence Tactics and Perceptions of Politics: A Longitudinal Study, Journal of Business Research, 55(4):311-324.
Yukl G. and Falbe, C. M. (1990). Influence Tactics and Objectives in Upward, Downward, and Lateral Influence Attempts, Journal of Applied Psychology, 75(2):132-140.