AHP Yöntemi ile Seyahat Acentalarının Ekoturizm Kriterleri Algılarının Tespiti: Giresun Örneği

Çalışmanın temel amacı, seyahat acenta yöneticilerinin algılarında ekoturizme etki eden kriterlerden hangilerinin daha önemli olduğunun tespit edilmesi olarak belirlenmiştir. Ekoturizme etki eden kriterlerin önem derecesine göre sıralanması ve destinasyonlarda üzerinde durulması gereken unsurların belirlenmesi hedeflenmektedir. Özellikle de Doğu Karadeniz bölgesinde önem arz eden ekoturizm faaliyetlerinin şekillendirilmesi açısından, turistik hareketlere yön veren seyahat acenta yöneticilerinden elde edilen verilerin, bölgenin ekoturizm talebine olumlu olarak yansıması hedeflenmektedir. Bu nedenle, çalışmada ekoturizm destinasyonlarından biri olan Giresun ilindeki seyahat acentalarının yöneticileri hedef kitle olarak alınmıştır. Çalışmada, çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarında, seyahat acenta yöneticilerinden elde edilen verilerin analizleri ışığında, Giresun ili ekoturizm destinasyonlarında önem derecesine göre kriterler sırası ile güvenlik, turizm tesisleri, doğal yaşam, kültürel yapı, ulaşım, coğrafi özellikler, altyapı, iklim ve fiyat olarak sıralanmıştır. Ekoturizm destinasyonlarına etki eden en önemli kriterin güvenlik olduğu belirlenmiştir.

Determination of the Travel Agencies' Perceptions of Ecotourism Criteria with AHP Method: The Case of Giresun

The main purpose of the study is to determine which of the criteria affecting ecotourism are more important in the perceptions of travel agency managers. It is aimed to rank the criteria that affect ecotourism according to their importance and to determine the factors that should be focused on in destinations. Especially in terms of shaping ecotourism activities, which are important in the Eastern Black Sea region, it is aimed that the data obtained from travel agency managers who direct touristic movements will reflect the region's ecotourism demand positively. For this reason, travel agency managers of Giresun province, one of the ecotourism destinations, were taken as the sampling group in the study. The Analytical Hierarchy Process method, one of the multicriteria decision-making methods, was used in the study. In the study results, in the light of the analysis of the data obtained from the travel agency managers, the criteria for ecotourism destinations in Giresun province are listed as security, tourism facilities, natural life, cultural structure, transportation, geographical features, infrastructure, climate and price, respectively. It has been determined that the most important criterion affecting ecotourism destinations is security

PDF

___

Akova, O. (2016). Turizmin Faydalarını Sürdürme. Cook, R. A., Hsu C., Marqua J. (Ed.), Turizm Konaklama ve Seyahat İşletmeciliği, içinde (ss. 315-332). (5. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Akyurt, H. (2019). Ekoturizm: Türkiye’deki Gelişimi ve Mevcut Durumu. Dinçer, E. S., Sönmez, S., Bostancı, M., Özçoban, E. (Ed.), Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Araştırma Ve Değerlendirmeler, içinde (ss. 353-368). Ankara: Gece Akademi.
Atay, L. ve Altınışık, Ö. (2017). Etkinliklerin Destinasyon Markalaşmasına Etkisi: Çanakkale Savaşlarının 100.Yılı Anma Etkinlikleri Örneği, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 18(40): 110-128.
Bayer, M. Z. (1992). Turizme Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.
Belber, B. G. (2018). Ekoturizmde Pazarlama Çabaları ve Turist Davranışları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Björk, P. (2000). Ecotourism from a conceptual perspective, an extended definition of a unique tourism form, International Journal of Tourism Research, 2: 189-202
Bunruamkaew, K. and Murayama, Y. (2011). Site Suitability Evaluation for Ecotourism Using GIS & AHP: A Case Study of Surat Thani Province, Thailand, Social and Behavioral Sciences, 21: 269- 278.
Ceballos-Lascurain, H. (1987). The Future of Ecotourism. Mexico Journal, January: 13 –14.
Çeken, H. (2016). Sürdürülebilir Turizm (Temel Kavramlar ve İlkeler). (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Darwish, A. and Burns, P. (2019). Tourist Destination Reputation: An Empirical Definition, Tourism Recreation Research, 44(2): 153-162.
Doğan, N. ve Gencan, S. (2013). Seyahat Acentası Yöneticilerinin Bakış Açısıyla En Uygun Otel Seçimi: Bir Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Uygulaması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(41): 69-88.
Erdal, H. ve Korucuk, S. (2018). İmalat işletmelerinde Yeni Ürün Geliştirme Kriterleri: Karadeniz Bölgesi Örneği, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1): 99-112.
Erdoğan, N. (2003). Çevre ve (Eko)Turizm. Ankara: Genel Yayın ve Dağıtım.
Erdoğan, N. (2012). Seyahat Acentalarının Çevresel İlgilerinin Sürdürülebilirlik Bağlamında Değerlendirilmesi. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4): 247-265.
Fennell, D. (1999). Ecotourism an Introduction. London and New York: Routledge. Giresun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2021). Seyahat Acentaları. https://giresun.ktb.gov.tr/TR212426/seyahat-acenteleri.html. [Erişim Tarihi:01.02.2021]
Hacıoğlu, N. (2000). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü. Bursa: Vipaş A.Ş.
İçöz, O. (2000). Seyahat Acentaları ve Tur Operatörlüğü Yönetimi, Ankara: Turhan Kitabevi.
Ilgaz Yıldırım, B. ve Güzel, Ö. (2019). Seyahat Acentalarının Turist Rehberi Seçim Kriterlerinin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(1): 69-81.
Ilgaz, B. ve Kozak, M. (2019). Turistlerin Destinasyon Seçim Kriterlerinin Değerlendirilmesi: AHS ve TOPSİS Uygulaması, Emir, O. (Eds.) 20. Ulusal- 4. Uluslararası Turizm Kongresi, İçinde (496-503). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Karaatlı, M. ve Davras, G. (2014). Tedarikçi Seçiminde Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Hedef Programlama Yöntemlerinin Kombinasyonu: Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(24): 182-196.
Koçan, N. (2012). Ekoturizm ve Sürdürülebilir Kalkınma: Kızılcahamam-Çamlıdere (Ankara) Jeopark ve Jeoturizm Projesi, Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(4): 69-82.
Ovalı, P. ve Tachir, G. (2015). Eko-Destinasyon Olarak Santorini ve Ekolojik Turizm Potansiyelleri, M.S.Ü. Mimarlık Fakültesi Tasarım ve Kuram Dergisi, 11(20): 35-51.
Saaty, T. L. (1980), The Analytic Hierarchy Process, USA: McGraw Hill.
Saaty T.L. (1994). How To Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process? Interfaces, 24(6): 19- 43.
Tulga, İ., Çeliker, N., ve Yağız, M.K. (2016). Analitik Hiyerarşi Yöntemiyle Destinasyon Seçimine Yönelik Bir Uygulama, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 8(1): 191-199.
Türkmen, S. (2018). Eko-Regreasyon. Özkök, F. (Ed.), Ekolojik Ekonomi Bakış Açısıyla Yeşeren Turizm, içinde (ss. 129-144). İstanbul: Paradigma Akademi.
Uğur, U. ve Sarıoğlu Uğur, S. (2019). Tatilde Nereye Gitsek? Turizmde Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Destinasyon Seçimi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3): 261-270.
Ullah, K.M. and Hafiz, R. (2014). Finding Suitable Locations for Ecotourism Development in Cox’s Bazar Using Geographical Information System and Analytical Hierarchy Process, Geocarto International, 29(3): 256-267.
Yiğit, A. ve Demirbaş, M. (2020). Türkiye’de Medikal Turizmin Gelişimine Etki Eden Faktörlerin Swot-Ahs Yöntemi ile Tespit Edilmesine Yönelik Bir Araştırma, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22): 173-192.
Zeppel, H. D. (2006). Indigenous Ecotourism: Sustainable Development and Management. London: Cabi Publishing