Aşçılık Bölümü Tercih Nedenleri ile Kişilik İlişkisi

İnsan hayatının büyük kısmını oluşturan iş yaşamının çok farklı sebeplerden etkilenmesi, seçilmeye mecbur kalınan mesleklerin kişileri iş yaşantıları boyunca mutsuz edecek olması ve bunun sonucu olarak gizli işsizlik ve düzgün yapılmayan görevlerin ortaya çıkması kaçınılmazdır. Özellikle hizmet sektöründe en önemli faktör olan işgörenlerin; mesleklerini severek seçmeleri, severek işlerini yapmaları ve işe uygun kişilik özelliklerine sahip olmaları önemlidir. Bu nedenle araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerinin bölüm tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin kişilik özellikleri ile demografik değişkenlere göre nasıl farklılaştığının saptanmasıdır. Araştırmada olasılığa dayalı olmayan yöntemlerden kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış ve 252 aşçılık bölümü öğrencisine uygulanan anketler SPSS 20 programı ile yorumlanmıştır. Analizler sonucunda; aşçılık öğrencilerinin bölüm tercihini en fazla etkileyen unsurun meslek değerleri olduğu; bölüm seçiminde anne mesleğinin ve anne eğitiminin önemli rol oynadığı; kişilik özelliklerinden alınan en yüksek ortalamanın deneyime açık kişilik olduğu; kişiliğin birçok demografik özelliğe göre farklılık gösterdiği ve farklı kişilik özelliğinde öğrencilerin farklı bölüm tercihi nedenlerinden etkilendiği görülmüştür.

Personality Relationship with The Reasons for Choosing the Cookery Department

It is inevitable that business life, which constitutes a large part of human life, is affected by many different reasons, and that the professions forced to be selected would make people unhappy throughout their work life, and as a result, hidden unemployment and improper duties would emerge. It is important for employees - especially those who are the most important factor in the service sector - to choose their profession fondly, to do their job fondly, and to have personality traits suitable for the job. For this reason, the purpose of this study is to determine the factors that affect the university students' choice of departments and to determine how these factors differ according to the personality traits of the participants and demographic variables. The "convenience sampling method", one of the non-probabilistic methods, was used in the study and the questionnaires which applied to 252 cookery students were interpreted by using SPSS 20 program. As a result of the analysis; it was observed that the most influencing factor in the choice of the department of the cookery students is the professional values; that maternal profession and education play an important role in the selection of the department; that the highest average taken from personality traits is the personality which is open to experience; and that personality differs according to many demographic characteristics and different personality traits are affected by the reasons of students' choice of different departments.

PDF

___

Alkhelil, A. H. (2016). The Relationship Between Personality Traits and Career Choice: A Case Study of Secondary School Students, International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development, 5(2): 139-152.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (7. Baskı), Sakarya: Sakarya Kitabevi.
Atak, H. (2013). The Turkish Adaptation of The Ten-Item Personality Inventory, Archives of Neuropsychiatry, 50: 312-319.
Aydın, Ç. (2014). Üniversite Öğrencilerinde Kariyer Kararsızlığının Özsaygı, Denetim Odağı ve Mükemmeliyetçilik Bakımından İncelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Aytekin, A. (2005). Meslek Seçimini Etkileyen Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Faktörler: Isparta Örneği, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Bilgin, Y. (2011). Turizmde Lisans Öğrenimi Gören Öğrencilerin Kişilik Özellikleri ve Mesleğe Yönelik Düşünceleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Düzce.
Brown, T. J., Women, J. C., Donavan, D. T. and Licata, J. W. (2002). The Customer Orientation of Service Workers: Personality Trait Effects on Self and Supervisor Performance Ratings, Journal of Marketing Research, 39: 110-119.
Costa, P. T. and McCrae, R. R. (1995). Domains and Facets: Hierarchical Personality Assessment Using the Revised NEO Personality Inventory, Journal of Personality Assessment, 64(1):21-50.
Costa, P. T. and McCrae, R. R. (2012). The Five-Factor Model, Five Factor Theory and Interpersonal Psychology. [Online] https://www.researchgate.net/publication/286535058 [Erişim Tarihi: 10.02.2021].
Çetin, S. A. ve Şahin, B. (2018). Aşçıların Beş Faktör Kişilik Özellikleri ile Bireysel İnovasyon Algısı İlişkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4): 419-447
Deniz, S. (2001). Bireyin Meslek Seçimini Etkileyen Kaynaklar: Yeni Teknolojilerden İnternet, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 6: 1-9.
Doğan, S. ve Yeşiltaş, M. (2017). Aşçının Kişilik Özellikleri ile Mesleki Yetkinliklerinin Tespitine Yönelik Bir Çalışma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4): 250-263.
Doğan, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1): 56-64.
Erdem, B. ve Kayran, M. F. (2013). Balıkesir Üniversitesi Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1): 81-106.
Genel Türkçe Sözlük (2021). Meslek. [Online] https://sozluk.gov.tr/ [Erişim Tarihi: 18.02.2021]. Güney, S. (2020). Davranış Bilimleri. (12. Baskı), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Hertzman, J. L. and Mass, J. (2012). The Value of Culinary Education: Evaluating Educational Costs, Job Placement Outcomes and Satisfaction with Value of Associate Degree Culinary and Baking Arts Program Graduates, Journal of Culinary Science & Technology, 10: 53-74.
Hogan, R. (2009). Kişilik ve Kurumların Kaderi. (Çeviren, Baltaş, A.) İstanbul: Remzi Kitabevi.
Horzum, M. B., Ayas, T. ve Padır, M. A. (2017). Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması, Sakarya University Journal of Education, 7(2): 398-408.
İbiş, E. (2011). Öğrencilerin Üniversite Bölüm Tercihleri ve Kariyer Yönelimleri Arasındaki İlişkiye Dair Bir Araştırma, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
İçigen, M. ve Geçgin, E. (2021). Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğrencilerinin Meslek Seçimlerinde Etkili Olan Aile Yakın Çevre Faktörlerinin İncelenmesi, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 9: 391-414.
Kalaycı, Ş. (2009). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (4. Basım), Ankara: Asil Yayıncılık.
Kalenderoğlu, M. E. (2017). Aşçılık Eğitimi Alan Öğrencilerin Demografik Özellikleri ile Kişilik Tutumları Arasındaki İlişki, Journal of Strategic Research in Social Science, 3(4): 271-280.
Kalkan, G. ve Tüfekci, Ö. K. (2020). Turizm Sektöründe Hizmet Verme Yatkınlığı ve Kişilik İlişkisi, Journal of Applied Tourism Research, 1(2): 133-150.
Kartal, K. S., Ayyıldız, E. ve Alp, S. (2019). Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler ile Kariyer Planlama/Tercih Kriterleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 3(5): 29-50.
Keleş, Y. ve Çakır Keleş, M. (2017). Turizm Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri: Türkiye’de Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimine Yönelik Bir Değerlendirme, The Journal of Academic Social Science Studies, 62: 417-428.
Kuzgun, Y. (2009). Meslek Gelişimi ve Danışmanlığı. (3. Basım), Ankara: Nobel Yayıncılık.
Macionis, J. J. (2003). Sociology. (9. Press), New Jersey: Pearson Education. Mesleki Yeterlilik Kurumu (2010). Ulusal Meslek Standardı Aşçı (Seviye 4). Referans Kodu: 10UMS0110-4. Resmi Gazete Tarih-Sayı: 29.12.2010-27800 (2. Mükerrer).
Momberg, C. (2005). The Relationship Between Personality Traits and Vocational Interests in A South African Context, Master Commerce, University of Pretoria, South Africa.
ÖSYM (2020). 2020-Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. [Online] https://www.osym.gov.tr/TR,19431/2020-yuksekogretim-kurumlari-sinavi-yks-yuksekogretimprogramlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html [Erişim Tarihi: 15.03.2021].
Saltürk, M. (2008). Yönetim Başarısı ve Kişilik. (1. Basım), İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
Sarıkaya, T. ve Khorshid, L. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2): 393-423.
Silva, P. (2006). Effects of Disposition on Hospitality Employee Job Satisfaction and Commitment, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 18(4): 317-328.
Şahin, T. ve Arman, A. (2014). Ön Lisans Seviyesinde Aşçılık Eğitimini Tercih Etme Nedenlerinin Değerlendirilmesi, Akademik Bakış Dergisi, 41: 1-12.
Şengel, Ü., Pamukçu, H. ve Zengin, B. (2015). Bölüm Tercihi ile Kişilik Arasındaki İlişki: Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Örneği, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7: 122-134.
Yanıkkerem, E., Altınparmak, S. ve Karadeniz, G. (2004). Gençlerin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler ve Benlik Saygıları: Manisa Sağlık Yüksekokulu Örneği, Nursing Forum Dergisi, 7: 61- 62.
Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri: Gelişimsel Yaklaşım. (6. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım