TOLGA KARAKÖY, YETER ÇİLESİZ, EMİNE SERAP KIZIL AYDEMİR

Sivas Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Domuz Ayrığı (Dactylis glomerata L.) Çeşitlerinin Bazı Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu araştırma, farklı orijinli beş adet domuz ayrığı çeşidinin (Lucullus, Lidaglo, Lidacta, Ayfam ve Doğu Yıldızı) Sivas ekolojik koşullarında bazı agronomik ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2016-2018 yılları arasında, Sivas/Merkez ve Sivas/Ulaş olmak üzere iki farklı lokasyonda yürütülmüştür. Araştırmada, domuz ayrığı çeşitlerinin ana sap uzunluğu (cm), ana sap kalınlığı (mm), bayrak yaprağın boyu (cm), bayrak yaprağın eni (mm), boğum arası uzunluk (cm), ana saptaki boğum sayısı (adet), yaş ot verimi (kg/da), kuru madde verimi (kg/da), kuru madde oranı (%), ham selüloz (%), ham protein (%), ham yağ (%), ham kül (%), ADF ve NDF özellikleri incelenmiştir. İki yıllık ortalama verilere göre, Lucullus, Lidacta ve Lidaglo domuz ayrığı çeşitleri, Ayfam ve Doğu yıldızı çeşitlerinden daha yüksek kuru madde ve ham protein verimine sahip olurken, Doğu yıldızı ve Ayfam çeşitlerinin ise NDF oranlarının yüksek değerlere sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre, Sivas ekolojik koşullarında Lucullus, Lidacta ve Lidaglo çeşitlerinin yetiştirilmesi ile daha fazla ve kaliteli ot verimi elde edileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Domuz ayrığı, kuru madde verimi

Evaluation of Some Agronomical and Quality Parameters of Orchard Grass (Dactylis glomerata L.) Cultivars in Sivas Ecological Conditions

This research was conducted to determine some agronomical and quality properties of five Orchard grass cultivars (Lucullus, Lidacta ve Lidaglo, Ayfam and Dogu Yildizi) under Sivas ecological conditions in Sivas during the years of 2016-2018. In the research, length and thickness of main stem, length and width of flag leaf, length of internode, number of internode, fresh forage herbage, dry matter yield, dry matter ratio, crude ash, crude protein, crude fat, crude cellulose, ADF (Acid Detergent Fiber) and NDF (Neural Detergent Fiber) content were studied. According to the two year average data, Lucullus, Lidacta and Lidaglo are distinct varieties, Ayfam and Dogu Yildizi varieties have higher dry matter yield and crude protein efficiency while the Dogu yildizi and Ayfam varieties are high in NDF ratios has been identified. From the results of the study, it was concluded that cultivar Lucullus, Ayfam and Lidaglo, with higher crude protein yield than that of cultivar Dogu Yildizi, could be grown under ecological conditions of Sivas.

Keywords:

Orchard grass, dry matter yield,

PDF

___

Abe, J. 1980. Winter hardness in Turkish populations of Cocksfoot, Dactylis glomerata L. Euphytica, 28: 531-538.
Altın, M. 1991. Yem Bitkileri Yetiştirme Tekniği (Yem Bitkileri Tarımı). Trakya Üni. Tekirdağ Zir. Fak. Yayın No: 114, Ders Kitabı No:3, Tekirdağ, 119s.
Aufrère, J., Dominique, G., Camille, D. 2003. Ruminal degradation of protein of cocksfoot and perennial ryegrass as affected by various stages of growth and conservation methods. Anim. Res., 52: 245-261.
Ayan, İ., Acar, Z., Kutbay, G.H., Aşçı, Ö.Ö., Mut, H., Başaran, U., Töngel, M.Ö. 2011. Orta Karadeniz Bölgesi’nde Bazı Buğdaygil Yem Bitkilerinin Toplanması Tanımlanması ve Kültüre Alınma Olanaklarının Araştırılması TÜBİTAK kesin sonuç raporu, Samsun.
Duke, J. 1996. Web sitesi 06/10/2006 www.hort.purdue.edu/newcrop/duke energy/dactylis glomerata.html.
Gençkan, M.S. 1983. Yem Bitkileri Tarımı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:467, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir.
Hall, M.H. 2008. Orchardgrass. Agronomy Facts 25. The Penn State Extention.
Hannaway, D., Fransen, S., Cropper, J., Tell, M., Chaney, M., Griggs, T., Halse, R., Hart, J., Cheeke, P., Hansen, D., Klinger, R., Lane, W. 1999. Orchard grass. (http://eesc.orst.edu), (Erişim tarihi: 12.12.2019).
Hatipoğlu, R., Avcıoğlu, R., Karadağ, Y. 2009. Yem bitkileri, ‘Genel Bölüm’, Bölüm 1.1, Yem bitkilerinin Tanımı ve Tarihçesi - TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TÜGEM, Cilt 1, s: 5-10.
Jung, G.A., Baker, B.S. 1985. Orchardgrass. In: Forages, M.E. heath, R.F. Barnes, D.S. Metcalfe (eds), pp: 224-232, Iowa State University Pres, Iowa. Löve, R.M. 1969. Registration of Paletsine orchardgrass. Crop Sci., 9: 523.
Lucchin, M., Olivieri, A.M., Parrini, P. 1984. Study of the variability in orchard grass populations collected in northern Italy. EUCARPIA, Development, Constriction and multiplication of fodder crops varieties, Report, Meeting of the Fodder Crops Section, 17-20 Sept., Freising-Weihenstephan, Federal Republic of Cermany, pp. 78-88.
Lucchin, M., Cenci, C.A., Falcinelli, M., Olivieri, A. 1990. Behaviourof natural populations of Doctylis glomerata L. Grown in two constarsting environments. J. Genet. And Breed. 44: 217-226.
Mut, H. 2003. O.M.Ü. Kurupelit yerleşkesinin farklı yerlerinde yetişen domuz ayrığı (Dactylis glomerata ssp. glomerata L.) bitkilerinin bazı fenolojik, Morfolojik, tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. O.M.Ü. Ziraat Fakültesi Yüksek Lisans Tezi. Samsun.
Mut, H., Ayan, I. 2008. Determination of Some Morphological and Agricultural Characters of Natural Orchardgrass Plants (Dactylis glomerata ssp. glomerata L.) Collected from Different Places of Ondokuz Mayis University Campus Area, Turkey. Asian Journal of Chemistry, 20(3): 2405.
Ramage, C.H., Mather, R.E., Purvis, E.R., 1958. Yield and chemicial composition of grasses fertilized heavily with nitrogen. Agron. J., 50: 59-62.
Reid, R.L., Jung, G.A., Kinsey, L.M. 1967. Nutritive value of nitrogen-fertilized orchard grass and timothy in Northern Wisconsin. Agron J. 52: 689-692.
Sahin, E., Tosun, M., Haliloglu, K. 2012. Some agricultural and quality properties of ulubag ecotype lines of wild orchardgrass (Dactylis glomerata L.). Turkish JF Crop, 17: 191-197.
Sedivec, K., William, K., Baker, T. 1997. Select North Dakota and Minnesota range plants. North Dakota State Uni. of Agriculture and Applied Science and U.S. Department of agriculture, 270p.
Stratton, S.D., Ohm, H.W. 1989. Relationship between orchardgrass seed production in India and oergon. Crop Sci., 29: 908-913.
Tosun, M. 1992. Erzurum Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Domuz Ayrığı Bitkilerinin Bazı Morfolojik, Fenolojik ve Sitolojik Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Ünv. Fen Bil. Enst. Ziraat Fak. Erzurum.
Tosun, M., Sağsöz, S. 1994. Erzurum yöresinde doğal olarak yetişen domuz ayrığı (Dactylis glomerata ssp. hispanica (Roth) Nyman) bitkilerinde bazı morfolojik ve fenolojik özelliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 3. Çayır mer’a ve Yembitkileri Bildirileri, 25-29 Nisan, 994, İzmir, s. 39-43.
Tükel, T., Hatipoğlu, R. 1994. Çukurova bölgesinde bulunan doğal domuz ayrığı (Dactylis glomerata L.) bitkisinin morfolojik, biyolojik ve tarımsal karakterleri üzerinde araştırmalar. Tarla Bitkileri kongresi, Cilt 3, Çayır Mera Yembitkileri Bildirileri, 25-29 Nisan 1994, İzmir, s. 44-47.
Whyte, R.O., Moir, T.R., Cooper, J.P. 1975. Grasses in Agriculture. FAO Agricultural Studies No: 42.