Türkiye'de Kuru Fasulye Üretiminin Mevcut Durumu ve Gelecek Dönemler Üretiminin Tahmin Edilmesi
Bu çalışma Dünya genelinde ve Türkiyede kuru fasulye üretim alanları, üretilen miktar, birim alana verim gibi parametrelerin mevcut durumunu ortaya koymak, Türkiye açısından gelecek dönemlerdeki değişmelerin yönünü ve üretim miktarlarını tahmin etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler FAO, TÜİK ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kayıtlarından elde edilmiştir. 1994 yılından günümüze kadar Türkiye kuru fasulye üretim alanları, üretim miktarları, ihracat, ithalat miktarları, yurt içi kullanım miktarları veri kabul edilerek bir zaman serisi oluşturulmuş ve gelecek dönemler arz talep dengesi Zaman Serisi Analizlerinden Çift Üstel Düzeltme Yöntemi ile tahmin edilmiştir. Gelecek beş yıllık dönemde (2015-2019), kuru fasulye üretim alanları, üretim miktarı ve ihracatında azalma, ithalat ve yurt içi kullanım miktarlarında artış olacağı öngörülmüştür. Aynı dönemler için Türkiye kuru fasulye arz miktarının kuru fasulye talebinden fazla olacağı, bu fazlalığın sebebinin de ithalattan kaynaklanacağı öngörülmektedir. Diğer bir ifade ile önümüzdeki yıllarda kuru fasulyede dışa bağımlılığın artacağı tahmin edilmektedir. Yurt içinde üretimde sürekliliğin sağlanabilmesi için yapılması gerekenlerin başında üretici gelirlerinin artırılması, üretici maliyetlerinin azaltılması ve kuru fasulye üretiminin teşvik edilmesi gelmektedir. Bunun için de özellikle dünya piyasalarındaki fiyat düşüşlerinin yaşandığı veya ürün arzının fazla olduğu yıllarda, yurt içi fiyat düşüşlerini önleyecek politikaların oluşturulması sağlanmalıdır.
The Current State of Production and Future Estimation of Dry Beans Production in Turkey
This study was conducted to reveal of future estimation of the dry bean production area, production quantity, export quantity, import quantity and supply-demand balance in Turkey. The data used in the study were obtained from the Turkish Statistical Institute (TIS), FAO and the Ministry of Food Agriculture and Livestock records. The Double exponential smoothing method was used to estimate the future data. The data was used in the analysis includes dry bean production areas (ha), quantity of production, export, import and domestic use between 1994 and 2014. In the next five years (2015-2019), it was forecasted that there would be a decrease in the amount of the dry bean production areas, production quantity and export quantity whereas there would be an increase in the amount of the dry bean import quantity and domestic use. At the same time, it was expected that the amount of dry bean domestic supply would be higher than dry bean domestic demand. The reason for this surplus is high import quantity. In other words, it was foreseen that Turkeys external dependence in dry bean will increase. In order to ensure continuity of production, it should be increase the income of dry bean producers, decrease the dry bean production cost and encourage the production. The policies to prevent domestic prices fall should be developed.
___
- Anlarsal AE. 2013. Yemeklik tane baklagiller ders notları. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü. http://www.gencziraat.com/Tarla-Bitkileri/FasulyeYetistiriciligi-5.html. [Erişim: 02.09.2014]
- Balkaya A, Odabaş MS. 2004. Samsun koşullarında ekim zamanının barbunya fasulye (phaseolus vulgaris l.) yetiştiriciliğinde erkencilik, verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi. BAHÇE 33 (1-2): 7 15.
- BUGEM 2014. BÜGEM Faaliyetleri. http://www.tarim.gov.tr/ sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf [Erişim: 10.11.2015]
- Elkoca E, Kantar F. 2004. Erzurum Ekolojik Koşullarına Uygun Erkenci ve Yüksek Verimli Kuru Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 35 (3-4), 137-142
- FAO. 2014. Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.fao.org [Erişim: 22.09.2014]
- Güvenç İ, Güngör F. 1996. Türkiye' de tescilli fasulye çeşitlerine ait tohumların fiziksel özellikleri ve besin bileşimleri. Atatürk Ü.Zir.Fak.Der. 27 (4), 524-529.
- Pekşen E. 2005. Samsun ili koşullarında bazı fasulye (phaseolus vulgaris l.) genotiplerinin tane verimi ve verimle ilgili özellikler bakımından karşılaştırılması. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 20(3):88-95
- Resmi Gazete. 2013. Tarımsal desteklemeler (2005-2013 yıllarına ait) http://www.resmigazete.gov.tr [Erişim: 02.09.2014]
- Selçuk IŞ. 2010. Küresel ısınma, Türkiyenin enerji güvenliği ve geleceğe yönelik enerji politikaları. Ankara Barosu Yayınları, Ankara.
- Sözen Ö, Bozoğlu H. 2013. Artvin İlinde Fasulye Biyoçeşitliliği. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22 (1): 1-5.
- TUİK. 2014a. Bitkisel üretim istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr [Erişim: 01.09.2014]
- TUİK. 2014b. Dış ticaret istatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul [Erişim: 01.09.2014]
- UBK. 2010. Ulusal Baklagil Konseyi, Baklagil raporu http://www.ubk.org.tr [Erişim: 22.12.2013]
- Sevüktekin M, Nargeleçekenler M. 2005. Zaman serileri analizi. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım. ISBN: 9789755917559