Bazı Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerinin Depolama Davranışları ile Depoda Kalite Değişimlerinin Belirlenmesi

Bu çalışma, farklı olgunlaşma sürelerine sahip bazı patates çeşitlerinin Isparta koşullarında verim performansları ile hasat sonrası depo davranışları ve depoda kalite değişimlerinin belirlenmesi amacıyla 2018 yılında yürütülmüştür. Çalışmada ülkemizde yaygın olarak tarımı yapılan Agria, Agata, Alegria, Desiree, Granola, Hermes, LadyAnna, Marabel, Morfona ve Russet Burbank patates çeşitleri kullanılmıştır. Araştırmada çeşitlerin arazi koşullarında verim performansları belirlendikten sonra her çeşitten alınan yumru örnekleri 6-8°C sıcaklıkta 6 ay süreyle depolanmıştır. Çeşitlerin yumru verimleri 2.860-5.331 kg/da, vejetasyon süreleri ise 97,7-146,6 gün arasında değişmiştir. Depolama sürecinde yumruların %50’sinde dormansinin kırılması için geçen süreler 23,3-111,6 gün arasında değişmiş, erkenci çeşitlerde dormansi daha erken kırılmıştır. Çalışmada 6 aylık depolama devresi sonunda çeşitlerin %4,13 ile %6,48 oranında ağırlık kaybettikleri saptanmıştır. Çeşitlerin depolama süresine bağlı olarak nişasta oranları, indirgen şeker içerikleri ve parmak patates verimleri değişkenlik göstermekle birlikte depolama süresi boyunca genellikle azalma göstermiştir. Araştırmada kullanılan patates çeşitlerinin depolama sürecinde parmak patates ve sofralık kalitelerinde önemli değişimlerin olduğu, cips sanayisine uygun olmayan, düşük kuru madde oranına sahip çeşitler ile erkenci özellikteki çeşitlerin depoda ağırlık ve kalite kayıplarının daha fazla olduğu belirlenmiştir. Çalışmada patates çeşitlerinin dormansi süreleri ile olgunlaşma özelliklerinin depo kalitesine önemli derecede etki gösterdiği ve bu nedenle patates depolamasında çeşit özelliklerinin dikkate alınarak depo süresinin belirlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Determination of Storage Responses and Quality Changes of Some Potato (Solanum tuberosum L.) Cultivars During Storage

This research aimed to determine the yield performance and post-harvest storage behavior of potato Cultivars with different maturing groups under Isparta conditions at 2018. In this study, Agria, Agata, Alegria, Desiree, Granola, Hermes, Lady Anna, Marabel, Morphona and Russet Burbank potato Cultivars, which were widely cultivated in Turkey, were used. After determining the yield performance of cultivars under field conditions, tuber samples taken from each cultivar were stored at 6-8°C for 6 months. Tuber yields of Cultivars varied between 2860-5331 kg/da and vegetation period ranged between 97.7-146.6 days. In the storage period, the time taken to break the dormancy in 50% of the tubers ranged between 23.3-111.6 days, and dormancy was broken earlier in the early season Cultivars. At the end of the 6 months storage period, it was determined that the Cultivars lost weight between 4.13-6.48%. Starch ratios, reducing sugar content and French fries yields varied depending on the storage time of the cultivars, but generally decreased during storage period. There were significant changes in the quality of French fry and table stock. In the storage period Cultivars with low dry matter ratio which are not suitable for the French fries industry and the Cultivars with early characteristics had higher weight and quality losses in storage. It was concluded that dormancy duration, maturing characteristics of potato Cultivars had a significant effect on storage quality, and therefore, storage period should be determined by taking into account the varietal characteristics in potato storage.

PDF

___

Abeygunawardena DVW, Caesar K, De Vaz CR. 1964. Factors affecting storage losses and the dormancy period of potato. http//www.goviya.lk/agrilearning/potato/research. [Erişim Tarihi: 22.03.2019].
Akgül M, Başayiğit L. 2005. Süleyman Demirel Üniversitesi çiftlik arazisinin detaylı toprak etüdü ve haritalaması. SDÜ Fen Bilimleri Enst. Derg. 9 (3): 54-63.
Booth RH, Shaw RL. 1981. Principles of potato storage. International Potato Center, pp.1-105, Lima, Peru.
Burton WG. 1978. The physics and physiology of storage. In, P. M. Harris (Ed.), The potato crop. The scientific basis for improvement (Chapman and Hall/A Halsted Press Book/John Wiley and Sons) pp. 545-606, London/New York.
Burton WG, Van Es A, Harmants KJ. 1992. The physics and physiology of storage. In P. M. Harris (Ed.), The potato crop. London, Champman and Hall
Chourasia MK, Goswami TK. 2009. Efficent desing, operation, maintanence and management of cold storae. Journal of Biological Sciences, 1 (1): 70-93.
CIP (1989) Breaking dormancy of potato tubers. CIP Research Guide 16. Centro Internacional de la Papa, Lima, Peru.
Cochrane MP, Duffus CM, Allison MJ, Mackay GR. 1991. 1.Amylase activity in potato tubers. 2.The effect of low temperature storage on the activities of alpha and beta amylase and alpha glucosidase in potato tubers. J. Potato Res., 34 (4): 333-341
Coleman WK, King RR. 1984. Changes in endogenous abscisic acid, soluble sugars and proline levels during tuber dormancy in Solanum tuberosum L. Ame Pot J. 61: 437-449.
Çalışkan ME. 2001. Farklı olgunlaşma grubuna giren bazı patates çeşitlerinin Hatay ekolojik koşullarındaki verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 6: 39-50.
Daniels-Lake BJ, Prange RK. 2007. The canon of potato science, 41. Sprouting. Potato Research, 50: 379-382.
Davidson TMV. 1958. Dormancy in the potato tuber and the effects of storage conditions on initial sprouting and on subsequent sprout growth. Ame Pot J. 35: 451-465.
Embaye A, Mohammed A, Meles K. 2015. Effect of tuber size, storage time and storage environment on dormancy and sprouting characteristics of some potato (solanum tuberosum l.) cultivars. Journal of Biology, Agriculture and Healthcare, 23: 125-132.
Endale G, Gebemedhin W, Lemaga B. 2008. Post harvest management. In: Root and tuber crops: The untapped resources, ed. Gebemedhin, W., Endale,G., and Lemaga B., pp.113-130.
Addis Ababa: Ethiopian Institute of Agricultural Research. Gottschalk K, Ezhekiel R. 2006. Storage. In: Handbook of potato production, improvement, and postharvest management. Food Products Press, New York London, pp 489–522
Hartmans KJ, Diepenhorst P, Bakker W, Gorris LGM. 1995. The use of karvon in agriculture, sprout suppression of potatoes and antifungal activity against potato tuber and other plant diseases. In, W.J.M. Meijer (Editor), applications, properties and production of S-(+)- Karvon from caraway. Ind. Crops Prod., 4 (l): 3-13.
Kara K. 2004. Bazı patates çeşitlerinin depolama sonrası kalite ve fizyolojik özelliklerinin incelenmesi. Gıda 29 (1): 63-71
Karadoğan T, Arpaçoğlu K, Günel E. 1996. The effect of date of harvesting on length of dormancy of some potato cultivars. 13th Triennial Conference of the European Association for Potato Research, Veldhoven, 14-19 Temmuz 1996, The Netherlands, s. 572-573.
Karadoğan T, Arpaçoglu K, Özer H. 1997. Bazı patates çeşitlerinin üretim gayesine göre uygun hasat zamanlarının belirlenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, Samsun, 295- 299.
Karim MDR, Khan MMH, Uddin MDS, Sana NK, Nikkon F, Rahman MDH. 2008. Studies on the sugar accumulation and carbonhydrate splitting enzyme levels in post harversted and cold stored potatoes. J. Bio-sci., 16: 95-99.
Kasnak C, Artık N, Palamutoğlu R. 2015. Farklı koşullarda depolanan agria ve bettina patates çeşitlerinde meydana gelen duyusal değişimler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 035402: 8-23.
Kohli P. 2003. Potato research and value preservation. Central Potato Research Institüte(CPRI), pp. 1-8, Shimla, Indi
Matsuuro-Endo C, Kobayashi A, Noda T, Takigawa S, Yamauchi H, Mori M. 2004. Changes in sugar content and activity of vacuolar acid invertase during low-temperature storage of potato tubers from six Japanese cultivars. J. Plant Res., 117: 131-137.
Mazza G, Hung J, Dench MJ. 1991. Processing/nutritional quality changes in potato tubers during growth and long term storage. Can Inst Food Sci Technol. J., 16: 39-44.
Muthoni J, Kabira J, Shimelis H, Melis R. 2014. Regulation of potato tuber dormancy: A review. AJCS 8(5):754 -759.
Nielsen TH, Deiting U, Stilt MA. 1997. Amylase in potato tubers is induced by storage at low temperature. Plant Physiol., 113 (2): 503-510.
Ohara TA, Matsuura-Endo C, Chuda Y, Ono H, Yada H, Yoshida M, Kobayashi A, Tsuda S, Takigawa S, Noda T, Yamaguchi H, Mori M. 2005. Change in content of sugars and free amino acids in potato tubers under short-term storage at low temperature and the effect on acrylamide lewel after frying. Biosci. Biotechnol. Biochem., 69 (7): 1232-1238.
Okur H. 2008. Pir Öldürmenin Patates (Solanum tuberosum L.) Çeşitlerinde verim kalite ve depolama özelliklerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Pinhero RG, Coffin R, Yada RY. 2009. Post-harvest storage of potatoes. In, Singh, J., Kaur, L., (eds.) Advances in potato chemistry and technology. Academic Press, pp. 339–370.
Rastovski A. 1987. Storage losses. In, A., Rastovski, A. van Es (Eds.), Storage of potatoes. Pudoc, Wageningen, The Netherlands pp. 177-180.
Rezaee M, Almassi M, Majdabahi Farahani A, Minaei S, Khodadahi M. 2011. Potato sprout inhibition and tuber quality after post harvest treatment with gamma irradiation on different dates. J. Agr. Sci. Tech., 13: 829-842.
Richardson DL, Davies HV, Ross HA, Mackay GR. 1990. Invertase activity and its relation to hexose accumulation in potato tubers. J. Exp. Bo., 41 (222): 95-99.
Sinha NK, Cash JN, Chase RW. 1992. Differences in sugars, chip color, specific gravity and yield of selected potato cultivars grown in mishigan. Amer. Potato J., 69: 385-389.
Sonnewald U. 2001. Control of potato tuber sprouting. Trends in Plant Science, 6: 333-345.
Suttle, J.C., Hultstrand, J.F., 1994. Role of endogenous abscisic-acid in potato microtuber dormancy. Plant Physiology, 105: 891-896.
Şanlı A, Karadoğan T, Tonguç M, Baydar H. 2010. Effects of caraway (carum carvi l.) seed on sprouting of potato (solanum tuberosum l.) tubers under different temperature conditions. Turkish Journal Of Field Crops, 15 (1): 54-58.
Şanlı A. 2012. Depo koşullarında patates (solanum tuberosum l.) yumrularının sürmesi üzerine karvon içeren uçucu yağların etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 198: Isparta.
Şengül M, Keleş F. 2005. Patatesin fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerine depolama şartlarının etkisi. Gıda 30 (2): 103-108.
Şenol S. 1970. Erzurum şartlarında bitki sıklığı ve tohum ağırlığının patateste verim ve diğer bazı özelliklerine etkisi. Ayyıldız Matbaası, Ankara.
Şenol S, Arıoğlu HH. 1991. Farklı kökenli patates çeşitlerinin Çukurova koşullarında yetiştirilebilme olanakları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2): 97- 110.
Wiltshire JJJ, Cobb AH. 1996. A review of the physiology of potato tuber dormancy. Annals of Applied Biology, 129: 553-569.
Wurr DCE, Allen EJ. 1976. Effects of cold treatments on the sprout growth of three potato Cultivars. J Agric Sci. (Cambridge) 86: 221-224.
Zrenner R, Schuler K, Sonnewald U. 1996. Soluble acid invertase determines the hexose-to-sucrose ratio in cold-stored potato tubers. Planta, 198: 246-252.