Yaşatılagelen bir kült olarak Samsun İli Avut Köyü'nde Hıdırellez gelenekleri
Deniz, yeşillikler, gül ağacı ve ateş. Bu dört uygulama alanı içerisinde karadan giden ve denizden gelen bu kutsala ait uygulamalar, Alevî-Bek-taşî canların gönlünde Hıdırellez kültünün temel pratik alanlarının içeriğini ve yapısını oluşturmuştur. Aslında bilinmesi ya da anlaşılması gereken temel yapı içerisinde ana motif olan Hızır-llyas veya Hızır-EI-lez ya da Hıdırellez'in ne olduğu, kim olduğu, belki de kimler veya nasıl bir kavram olduğudur. Bu külte ait varlığın bir velîye mi, iki kardeşe mi, yoksa gelmiş-geçmiş bütün peygamberlerden daha ulu olan bir yüce kişiliğe mi sahip olduğu bugün dahi hâlâ muğlâktır.
The tradition of Hidirellez in Avut Village of Samsun as a cult
The sea, greenery, rosewood and fire. Applications within these four areas of practice regarding holiness going from the land and coming from the sea constitute the structure and content of the cult of Hidirellez in the hearts of Alawite Bektashis. Actually what needs to be known or understood in the main motive within the basic structure is what, who or maybe who they are or what type of concept Hızır-llyas or Hızır - Ellez or Hidirellez is. It is still ambiguous whether the substance of this cult belongs to a wali, two brothers or to a mighty personality greater than all the past prophets or not.
___
EMİROĞLU, Kudret - AYDİN, Suavi (2003): Antropoloji Sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.KALAFAT, Yaşar (1997): Anadolu Halk Sufızmi, Zazalar, Kırmançlar ve Türkmenler. (Erzurum Ziyaret Yerlerinin Tasnifi ve Halk Bilimi İtibariyle Önemi), İstanbul.
KORKMAZ, Esat (2005): Alevîlik ve Bektaşîlik Terimleri Sözlüğü, Anahtar Kitapları Yayınevi, İstanbul.
OCAK, Ahmet Yaşar (1984): Türk Halk İnanç ve Edebiyatında Evliya Menkıbeleri, Ankara.
OCAK, Ahmet Yaşar (2006): lslam-Türk İnançlarında Hızır yahut Hızır-llyas Kültü, Kabala Yayınlan, İstanbul.
OCAK, Ahmet Yaşar (2007): Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslam Öncesi Temelleri, İletişim Yayınları, İstanbul.
- ISSN: 1306-8253
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1994
- Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türk Kültürü Açısından Hacı Bektaş-ı Veli Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Yeniçeri Ocağı'nın Bektaşîleşmesi süreci ve Yeniçeri-Bektaşî ilişkileri
XVI. Asırda Anadolu'da Alevîlik
Girit-Kandiya Horasanlı Ali Baba Dergâhı son Postnişini Halife Cafer Sadık Bektaş Baba
Sözlü kültür ürünlerimizde giyim motifi
Şah İbrahim soyundan Seyyid Süleyman'a verilen bir icazetname
Şah İsmail Hatayî'nin "Pir ü Sultan-ı Âlem" Fikri ve "Kızıl Taç" Simgesi