Batılılaşmanın Sosyo-Kültürel Parodisi: ARABA SEVDASI

Ortaçağ karnaval yaşamından günümüze kadar parodi önemli bir halk mizah biçimi ve yazınsal yöntem olarak kullanılır. Parodi, sosyal ve yazınsalalanlarda görülen aksaklıkların giderilmesine mizah ve eleştiri yoluyla katkısağlar. Araba Sevdası’nda Batılılaşma çerçevesinde ortaya çıkan sosyal vekültürel değişimler parodik bir biçimde ele alınır. Recaizade Mahmut Ekrem,içinde bulunduğu topluma eleştirel gözle bakarak, Bihruz Bey’in şahsındaironik biçimde dönemin aydın tipi ve batılılaşmanın yüzeyselliğiyle alay eder.Diğer taraftan kültürel alanda yazarların Batı medeniyeti karşısındaki durumlarının parodisini yaparak romanını metin, tür ve üslup parodisine dönüştürür.Bu nedenle Araba Sevdası parodik bir roman olma niteliği taşır.

“THE SOCIO-CULTURAL PARODY OF WESTERNIZATION: ARABA SEVDASI”

Parody has been used as an important type of folk humor and a literary method since the times of medieval carnival life. It contributes to solving the problems in social and literary fields through humor and criticism. In Araba Sevdası, the social and cultural changes emerging during Westernization are dealt with in a parodic way. With a critical approach to the society of his time, Recaizade Mahmud Ekrem ironically makes sarcasm of the intellectual model of the period and the superficiality of westernization through Behruz Bey - the main character of the novel. In other respects, by parody of the situation of the authors in cultural field in the face of the western civilization, he turns his novel into a text, type and style parody. Therefore, Araba Sevdası has the characteristics of a parodic novel.

PDF

___

ROSE, Margeret A., Parody: Ancient, Modern and Post-modern, Cambridge Uni. Press, New York 1995.
ARİSTOTELES, Poetika, Çev. İsmail Tunalı, Remzi Kitabevi, İstanbul Mayıs 2004.
AKTULUM, Kubilay, Parçalılık Metinlerarsılık, Öteki Yayınevi, Ankara 2004.
BAKHTIN, Mikhail, Karnavaldan Romana, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2001.
HUTCHEON, Linda, A Theory of Parody The Teaching of Twentieth-Century Art Forms, University of Illinois Pres, New York 2000.
DENTITH, Simon, Parody, Routledge, London and New York 2000.
CEBECİ, Oğuz, Komik Edebi Türler Parodi, Satir ve İroni, İthaki Yay., İstanbul 2008.
KERMAN, Zeynep, Yeni Türk Edebiyatı İncelemeleri, Dergâh Yayınları, İstanbul 2009.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, YKY, İstanbul 2007.
AKÇAM, Alper, Türk Romanında Karnaval, Ürün Yay., Ankara 2010.
MORAN, Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1, İletişim Yay., İstanbul 2009.
PARLA, Jale, Babalar ve Oğullar Tanzimat Romanının Epistemolojik Temelleri, İletişim Yay., İstanbul 2012.
RECAİZADE MAHMUT EKREM, Araba Sevdası, Haz.; Fatih Altuğ, İletişim Yay., İstanbul 2014.
ALTUĞ, Fatih, “Araba Sevdasını’na ve Bihruz’un Zihnine Sızan Fransız Edebiyatı”, Hece Dergisi, Türk Romanı Özel Sayısı, İstanbul 2002, s. 895- 905.
MARDİN, Şerif, Türk Modernleşmesi Makaleler IV, İletişim Yay., İstanbul 1991.