Halim Emre ZEREN, Ecem Buse SEVİNÇ ÇUBUK

TÜRKİYE’DE MAHALLİ İDARE BİRLİKLERİNİN BUGÜNÜ VE GELECEĞİNE YÖNELİK BİR DEĞERLENDİRME

Mahalli idare birlikleri, yerel yönetimlerin tek başlarına yapamadıklarıfaaliyetler ve ortaklığa ihtiyaç duydukları alanlar için kendi aralarında kurduklarıişbirliği zemininin tüzel kişiliğe bürünmüş halini ifade etmektedir. Bu birlikler,mekânsal ölçeklere göre kurulduğu gibi, çeşitli amaçları gerçekleştirmek üzerede kurulabilirler. Dünyanın birçok yerinde yaygın olarak faaliyet gösteren mahalliidare birlikleri; Türkiye’de anayasal bir zeminde yer bulmalarına rağmen 2005yılına kadar yasal bir çerçeveye sahip olamamışlardır. Yerel yönetim birlikleri,2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun sonrasında sayısal ve işlevsel olaraketkinliklerini kaybetmiş görünmektedirler. Mevcut durum, yerelleşmeye zararveren merkezileşme politikalarının ağırlık kazandığı bir yapıya işaret etmektedir.Bu çalışmanın amacı; mahalli idare birliklerinin dünyadaki görünümündenhareketle Türkiye’deki durumunun ortaya konulması ve belediye birlikleriözelinde etkinliğin arttırılabilmesi için yapılabilecekler hakkında öngörülerdebulunulmasıdır. Bu çerçevede yerel yönetim birliklerinin yapılarıyla ve işleyişleriyleilgili çeşitli bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Buna ilaveten yerel yönetim birliklerininmevcut durumları ortaya koyularak gelecekteki yapılarıyla ve durumlarıyla ilgiliçıkarımlarda bulunulması amaçlanmıştır.

AN EVALUATION OF THE CURRENT AND FUTUREPOSITION OF LOCAL ADMINISTRATIVE UNIONS IN TURKEY

Local administrative unions refer the legal entities established by local administrations to find a collaborative ground for the activities and fields that they cannot achieve on their own and therefore, need partnership. These unions can be based on spatial scales, as well as various purposes. Local administrative unions, which are widely active in many parts of the world, could not have a legal framework in Turkey until 2005 despite of the presence of a constitutional ground. The unions appear to have lost their effectiveness numerically and functionally after Law No. 6360 enacted in 2012. The current situation signals for a structure in which centralization policies that harm localization gain weight. The purpose of this study is to analyze the local administrative unions in Turkey with reference to their position in the world and to make predictions about the requirements to enhance their effectiveness. Following the information about the structures and functions of local administrative unions, the study presents the implications on the future structures and situations of these unions depending on their current situation.

PDF

___

AAM. (2019). Albanian Association of Municipalities. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://aam.org.al/en/
Akçay, M. (2013). Belediyeler ve İyi Yönetişim. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Ankara.
Akman, Ç. (2019). Türkiye Belediyeler Birliği’nin İşlevselliği Üzerine Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 28(3), 73-105.
Altıntaş, İ. (2000). Yerel Yönetim Birliklerinin Mevcut Durumu ve Geleceğe Dönük Çözüm Önerileri. Yerel Yönetim ve Denetim,5(4), 46–50.
AMO. (2019). Association of Municipalities of Ontario. Erişim Tarihi: 12 Mart 2019, https://www.amo.on.ca/
Atılgan, B. (2016). Yerel Yönetim Birliklerinin Yeniden Yapılandırılması Üzerine Bir Çözümleme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü. (2004). Mahalli İdare Birlikleri Kanun Tasarısı ve Gerekçesi. Sayı. B.02.KKG.0.10 / 101 – 871 / 1897, 26.04.2004.
Besselink, L.F.M., Pennings, F. ve Prechal, S. (2011). The Eclipse of theLegality Principle in the European Union. Alphenaan den Rijn: KluwerLaw International.
Bıçakçıoğlu, E. (2010). Belediye Birlikleri ve Türk Dünyası Belediyeler Birliği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Burgenland. (2019). Gemeinden – Serviceportal.Erişim Tarihi: 07 Mart 2019, https://www.gemeindebund-burgenland.at/
CIVICUS. (2006). Resource Guide forNational Associations: How toestablish a National Association. Johannesburg: AGNA.
Council of European Municipalities and Regions (CEMR). (2019). Nationalassociations of Local and Regionalgovernments in Europe: A study on the CEMR anditsmembers. Bucharest: CEMR.
Çapar, S. ve Demir, R. (2017). Türkiye’de Büyükşehir Yapılanması ve 6360 Sayılı Kanuna Uygulayıcıların Bakışı. Türk İdare Dergisi,484, 39 – 88.
Eryılmaz, B. (2012). Belediyelerde Demokrasi Geleneği ve Değişim İhtiyacı. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 11( 3), 6-21.
Eryiğit, B.H. (2016). Yerel Kalkınma Bağlamında Yerel Yönetim Birliklerinin Kuruluş Sürecinde Uygulanan Vesayet Denetimi ve Bir Model Önerisi. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 4(1), 283-295.
FCM. (2019). Federation of CanadianMunicipalities. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://fcm.ca/en
Florini, A.M. (2000). The Third Force: the Rise of Transnational CivilSociety. Washington: Carnegie Endowmentfor International Peace.
Gemeindebund. (2019). Österreichischer Gemeindebund. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://gemeindebund.at/
Gıdahattı. (2018). Sulama Birlikleri Ayakta. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2019, https:// www.gidahatti.com/sulama-birlikleri-ayakta-98808/
Hamamcı, C. (2007). Yerel Yönetimlerde İşbirliği ve Katılım.A.Sabuktay (Ed.), Belediyeler Arası Hizmet İlişkileri ve Koordinasyonu Yerel Yönetim Birlikleri ve Belediyeler Arası İşbirliği. Ankara: TODAİE.
Hodaj,F. (2001). Strengtheningthe European Tendencies of Development in Local Self-Government in Southeastern Europe. Erişim Tarihi: 01 Temmuz 2019, http:// www.unece.org/fileadmin/DAM/hlm/prgm/cph/experts/albania/materials/ local_gov.pdf
Hürriyet. (2018). Eroğlu: Bütün Sulama Birliklerini DSİ Teslim Aldı. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2019, http://www.hurriyet.com.tr/eroglu-butun-sulama-birliklerini-dsiteslim-al-40846140
İller İdaresi Genel Müdürlüğü (İİGM). (2019). İstatistikî Bilgiler. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, http://www.illeridaresi.gov.tr/kurumlar/illeridaresi.gov.tr/%C4%B0statistiki%20 Bilgiler/Birlikler/birlikler.pdf
Kauzya, J. (2003). Local Governance Capacity-Buildingfor Full-Range Participation: Concepts, Frameworks and Experiences in African Countries. New York: United Nations.
Keleş, R. (1998). Türkiye Belediyeler Derneği. Avrupa’da Yerel Yönetim Birlikleri Uluslararası Konferansı. Ankara: Konrad Adenauer Vakfı.
Komunalnet. (2019). Salzburg Belediyeler Birliği. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://www.kommunalnet.at/
Köseoğlu, M. (2010). Yerel Yönetim Birliklerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türk İdare Dergisi, 468, 85-102.
NAMRB. (2010). NationalAssociation of the Municipalities in Republic of Bulgaria Through Years. Erişim Tarihi: 05 Temmuz 2019, https://www.namrb.org/uploads/ tinymceup/files/EN/broshure1996_2010.pdf
NAMRB. (2019). National Association of theMunicipalitiesin Republicof Bulgaria. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/ regional-innovation-monitor/organisation/national-association-municipalitiesrepublic-bulgaria-namrb
Oğuzlu, T. (2011). Arap Baharı ve Değişen Bölgesel Dinamikler. Ortadoğu Analiz, 3(30), 33 – 40.
Paksoy, S., Paksoy, H.M. ve Alancıoğlu, E. (2013). Küreselleşmenin Sosyo-Politik Etkileri: Arap Baharı. Electronic Journal of Social Sciences, 12 (46), 169-182.
Palabıyık, H. (2008). Belediye Birlikleri. FN.Genç, A. Yıldız ve H. Özgür (Ed.), Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler. Ankara: Gazi Kitabevi.
Palstra, R. ve Steenbergen, R. (2018).Local Government in theNetherlands. The Hague: VNG.
Reyhan, C. (2000). 1913 Tarihli Vilayat Genel İdaresi Geçici Kanunu. Çağdaş Yerel Yönetimler, 9(1), 129-154.
Sayın, D. (2005). Mahalli İdare Birlikleri Kanunu. Kamu Yönetimi Dünyası, 6(22),46- 50.
Sogfbih. (2019). Assaciation of Municipalities and Cities of the FBİH. Erişim Tarihi: 08 Mart 2019http://www.sogfbih.ba, https://portal.cor.europa.eu/ divisionpowers/Pages/Bosnia-Herzegovina-MLG.aspx, http://sklinternational. se/projects/project/strengthening-associations-of-municipalities-and-cities-inbosnia-and-herzegovina
Staedtebund. (2019). ÖsterreichischerStadtebund. Erişim Tarihi: 05 Mart 2019, https://www.staedtebund.gv.at/.
Steytler, N. (2009). A Global Dialogue on FederealismVolume 6: Local Governmentand Metropolitan Regions in Federal Systems. Québec:McGillQueen’sUniversityPress.
T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2018). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023): Yerel Yönetimler ve Hizmet Kalitesi, Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
TÜİK. (2016). İstatistiklerle Türkiye 2015. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB). (2019a). Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Dünya Teşkilatı. Erişim Tarihi:10 Mayıs 2019, http://www.tbb.gov.tr/dis-iliskiler/ uluslararasi-iliskiler/birlesmis-kentler-ve-yerel-yonetimler-dunya-teskilati-uclg
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB). (2019b). Kuruluş ve Görev. Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2019, http://www.tbb.gov.tr/birligimiz/kurulus-ve-gorev/ Türkiye Belediyeler Birliği Tüzüğü (TBBT). Erişim Tarihi: 11 Eylül 2019, http://www. tbb.gov.tr/birligimiz/kurulus-ve-gorev/ turkiye-belediyeler-birligi-tuzugu
UCLG. (2019). Federation of Canadian Municipalities (FCM). Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2019, https://www.uclg-planning.org/organization/federation-canadian -municipalities-fcm
Ulusoy, A. ve Tekdere, M. (2019). Türkiye’deki Belediyelerin Mali Sorunları ve Muhtemel Etkiler. Uluslararası Bilimsel Araştırma Dergisi, 4(2), 167-182.
UNDP. (2010).Toolkit Manual Inter-Municipal Cooperation, Local Governmentand Public Service Initiative, Council of Europe.Erişim Tarihi: 15 Mart 2019, http://www.municipal-cooperation.org/images/4/4c/IMC_Toolkit_Manual.pdf.
UMQ. (2019). Uniondesmunicipalitésdu Québec. Erişim Tarihi: 08 Mart 2019, https://umq.qc.ca
UVCB. (2019). Union of Belgian Citiesand Municipalities. Erişim Tarihi: 07 Mart 2019, www.brulocalis.brussels, http://www.uvcb-vbsg.be/uvcb/english.htm, www.vvsg.be
Weatherford, M. (1991). Mappingthe Ties That Bind: Legitimacy, Representation, and Alienation. The Western PoliticalQuarterly, 44(2), 251-276.
Yüksel, F. (2004). Türkiye’de Belediyeciliğin Mali Sorunları. Mevzuat Dergisi, 7(73). Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2020, https://www.mevzuatdergisi.com/2004/01a/04. htm
Zengin, E. (1999). Yerel Yönetim Birlikleri. Konya: Mimoza Yayınları. 442 Sayılı Köy Kanunu. Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2019, http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.3.442.pdf
1580 Sayılı Belediye Kanunu. Erişim Tarihi: 5 Mart 2019,http://www.yds.gov.tr/ dosyalar/1326978039-1580.pdf
5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu. Erişim Tarihi: 17 Ocak 2019,http://www.mevzuat. gov.tr/MevzuatMetin/1.3.5442.pdf
5355 Sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu. Erişim Tarihi: 5 Ağustos 2019,http:// www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5355.pdf
6172 Sayılı Sulama Birlikleri Kanunu. Erişim Tarihi: 22 Mart 2019,http://www. mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6172.pdf
6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2019,http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.5.6360-20140918.pdf
6360 Sayılı Kanun Tasarısı ve Gerekçesi. Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2019,https:// www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0690.pdf.