KAMU POLİTİKALARININ OLUŞTURULMASINDA DAVRANIŞSAL İKTİSADIN ROLÜ

Neoklasik iktisadın rasyonel insan varsayımı, iktisadi alanlar başta olmaküzere diğer alanlarda da baskın bir düşünce haline gelmiş ve uygulanacakpolitikaların da temelini oluşturmuştur. Ancak rasyonel insanın gerçekliğininsorgulanması ile birlikte psikolojinin yöntemleri iktisadi alanlarda kullanılmayabaşlanmıştır. Davranışsal iktisat, neoklasik iktisadın aksine iktisadi olaylarıaçıklamada gerçekçi ve daha iyi anlaşılabilir bir yaklaşıma sahip olması nedeniyleiktisada yeni bir boyut kazandırmıştır. Son yıllarda özel sektör, kar amacı gütmeyenkuruluşlar ve nihayetinde kamu kurumları da yaptıkları çalışmalarda davranışsaliktisattan faydalanmaktadır. Bir ülkede uygulanacak olan kamu politikalarınınbaşarısı, o ülke vatandaşlarının karar ve tercihlerinin iyi anlaşılmasına bağlıdır.Davranışsal iktisat, politika yapıcılara vatandaşların tercih ve karar alma eğilimleriile ilgili yol göstermenin yanı sıra problemlere gerçekçi çözüm önerileri desunmaktadır. Ayrıca dürtme ve davranışsal içgörü yeni bir kamu politikası aracıolarak kamu politikalarının etkinliğini de arttırmaktadır. Bu nedenle davranışsalkamu politikalarının uygulanmasının nihayetinde toplumsal refahı arttırıcı etkisiolacağı düşünülmektedir.Bu çalışmada davranışsal iktisadın ortaya çıkışı ve gelişimindenbahsedilmekle birlikte dünya ve Türkiye’de uygulanan davranışsal kamupolitikalarından yola çıkılarak, toplumsal refahı artırma da davranışsal kamupolitikalarının önemine binaen Türkiye’ye politika önerileri sunulmaktadır.

THE ROLE OF THE BEHAVIORAL ECONOMICS IN PUBLIC POLICY MAKING

The rational human assumption of neoclassical economics has become a dominant thought in various fields, particularly in economic fields, and has been the basis of the policies which will be implemented. However, by means of the questioning of the actuality of rational human beings, the methods of psychology have started to be used in economic fields. Behavioural economics has brought a new dimension to economics as it has a realistic and better understandable approach to explaining economic events, unlike neoclassical economics. In recent years, the private sector, non-profit organizations and ultimately public institutions have also benefited from behavioural economics in their practises. The success of public policies to be implemented in a country depends on a good understanding of the decisions and preferences of the citizens of the country. Behavioural economics not only gives policy makers clues about citizens’ preferences and decision-making tendencies, but also offers realistic solutions to problems. In addition, nudge and behavioural insight increase the effectiveness of public policies as a new public policy tool. For this reason, it is thought that the implementation of behavioural public policies will ultimately have an augmenter impact on social welfare. The study elaborates appearance and the development of behavioural economics and presents policy recommendations for Turkey based on behavioural public policies implemented in the world and Turkey, considering the importance of behavioural public policies in improving the social welfare.

___

  • Alm, J. (2010). “Testing Behavioral Public Economics Theories In The Laboratory” National Tax Journal, December, 63 (4), 635–658.
  • Dumludağ, Ö. Gökdemir, L. Neyse, & E. Ruben (ed.). İktisatta Davranışsal Yaklaşımlar, İmge Kitapevi, İstanbul.
  • Ecer, K. (2020). Uluslararası Emek Piyasasında İşgücü Talebi ve Ayrımcılık, Akademisyen Kitabevi, Ankara.
  • Ercan, F. (2001). Toplumlar ve Ekonomiler, 2. Basım, Bağlam Yayınları, İstanbul.
  • Eser,R.; Toigonbaeva, D. (2011). “Psikoloji ve İktisadın Birleşimi Olarak, Davranışsal İktisat” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Nisan, 6(1), 287‐321.
  • Kahneman, D. (2011). Thinking, Fast and Slow, Macmillan.
  • Kahneman D.; Krueger, A.B. (2006). “Developments in the Measurement of Subjective Well-Being”, Journal of Economic Perspectives, V. 20, N.1, 3–24.
  • Kahneman, D. T., Slovic, P., ve Tversky, A. (1984). “Judgment Under Uncertainty: Heuristics And Biases”, Cambridge University Press, New York. https://doi. org/10.1017/CBO9780511809477.
  • Karabulut, G.(2017). Mutluluk ve İktisat, Derin Yayınları, İstanbul.
  • Karakaya K. (2007). “Yorum bilgisi ve İktisat: Rasyonel Seçim Teorisine Yorumbilgisel Bir Bakış” (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi), Marmara Üniversitesi/İktisat Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Kılıç, E. (2020). “Kamu Politikalarında Davranışsal İktisadın Önemi: Dünya ve Türkiye’den Uygulama Örnekleri” Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi 4(1), 237-262.
  • Kuehnhanss, C. (2019). “The Challenges of Behavioral Insights for Effective Policy Design” Policy and Society, 38 (1), 14-40.
  • Lourenço, J.S., Ciriolo, E., Almeida, S.R. ve Dessart, F.J.(2016). “Behavioural Insights Applied to Policy: Country Overviews 2016”, European Union. https:// publications.jrc.ec.europa.eu/ 10.02.2020.
  • Mont, O.; Lehner, M. ve Heiskanen, E. (2014). “Nudging a Tool for Sustainable Behaviour?”, The Swedish Enviromental Protection Agency.
  • Oliver, Adam (2015). “Nudging, Shoving and Budging: Behavioural EconomicInformed Policy”, Public Administration 93(3): 700–714. https://doi.org/10.1111/ padm.12165
  • Oliver, A. (2019). “Towards a New Political Economy of Behavioural Public Policy” Public Administration Review, ISSN 1540-6210. https://doi.org/10.1111/ puar.13093
  • Raphael, D. D. (2014). Adam Smith, Ekrem Erdem ve A. Aslıhan Çelenk (çev), Liberte Yayınları, İstanbul.
  • Riedhl, A. (2010). “Behavioral and Experimental Economics Do Inform Public Policy” Public Finance Analysis, Vol. 66, No. 1, 65-95.
  • Sedlacek, T. (2017). İyi, Kötü & Ekonomi (Çev. A. S. Erdoğan) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Simon, H. A. (1955). “A Behavioral Model of Rational Choice”, The Quarterly Journal of Economics, 69 (1), 99-118.
  • Simon, H. A. (1957). Models of Man: Social And Rational, John Wiley and Sons, New York, ABD.
  • Straßheim, H. (Ed.) (2019). “Handbook of Behavioural Change and Public Policy”, Helmholtz-Centre for Environmental Research – UFZ, Leipzig, Almanya.
  • Şentürk , F.; Fındık, H. (2014). “Rasyonel Karar Alan Ekonomik Birimin Risk Altında Verdiği Kararlara Davranışsal Yaklaşım: Kahneman Ve Tversky Beklenti Teorisi Perspektifinden Eleştirel Bir Bakış”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(42), 127-139.
  • Thaler, R. H.(2000). “From Homo Economicus to Homo Sapiens” Journel of Economic Perspectives V.14 N.1 133-141.
  • Thaler, R. H. ve Mullainathan, S. (2008). “How Behavioral Economics Differs from Traditional Economics” The Concise Encyclopedia of Economics, Second ed. (çevrimiçi) http://www.econlib.org/library/Enc/BehavioralEconomics.html 24.04.2020
  • Thilly, F. (1913). “Romanticism and Rationalism”, The Philosophical Review, C: 22, No: 2, 107-132.
  • Zafirovski, M. (2008). “Classical and Neoclassical Conceptions of Rationality Findings of an Exploratory Survey”, The Journal of Socio-Economics, C: 37, No: 2, 789-820.
  • Zuidhof, P.W. (2016). “Behavioralizing Europe: How Behavioral Economics Enters EU Policymaking”, Council of European Studies 23rd International Conference of Europeanists, Resilient Europe?, Philadelphia, A.B.D.