OSMANLI DEVLETİNDE TANZİMAT DÖNEMİ İDARİ REFORMLARININ XIX. YÜZYIL ROMANLARINA YANSIMALARI

XIX. yüzyılla birlikte Osmanlı Devleti Batı etkisi altında birçok alanda yeniliklere yönelmiştir. Bu yüzyılda Batı ile ilişkiler geliştirilmiş ve Batı referans alınarak yönetim, ekonomi, siyaset alanlarında önemli değişiklikler yapılmaya başlanmıştır. Yönetim alanında rüşvet, yolsuzluk, verimsizlik gibi pek çok sorun XIX. yüzyıla kadar katlanarak devam etmiş, III. Selim dönemi ile birlikte bu sorunlara çözüm önerileri geliştirilmeye çalışılmıştır. Yapılan yenilikler romanlara yansımış, bakış açılarının farklılığına göre değişik biçimlerde ele alınarak ifade edilmiştir. Toplumsal değişime karşı insanların verdikleri tepkiler, yaşam biçimi, sosyal yapı ve toplumsal değerlerin romanlar üzerinden algılanması zengin bir içerik sunmaları bakımından tarihsel olguları daha doğru bir şekilde değerlendirmemize imkân vermektedir.

TANZİMAT PERIOD ADMINISTRATIVE REFORMS IN THE OTTOMAN EMPIRE REFLECTIONS ON THE XIX. CENTURY NOVELS

In the XIX century under the ınfluence of West, Ottoman Empire launched innovations in many fields. In thıs century, improved relationship wiht the West resulted in significant changes were in the areas of administration, economics and politics. Bribery, corruption, inefficiency as well as many problem has continued expotentially untill the reign of Selim III. Selim III. and sunsequant Sultans made many attempts solutions to these problems. These solution attempts have been expressed as the subjects of many novels. The novels reflected in many ways the need for these solutions within respect to difference perspectives. People reactions in novels against lifestyle, social change, social structure as well as social values provide us major knowledge base. The novels present rich content for an accurate understanding the detection of historical facts.

___

  • ADIVAR, H. E. (?), Handan, Atlas, İstanbul.
  • ADIVAR, H. E. (1967), Seviye Talip, Bahar, İstanbul.
  • AHMET M. E. (?), Jön Türk, Beyaz Balina, İstanbul.
  • AHMET M. E. (2004), Acaib-i Alem, Bordo Siyah, İstanbul.
  • AHMET M. E. (2005), Çengi, Bordo Siyah, İstanbul.
  • AHMET M. E. (2005), Müşahedat, Beyaz Balina, İstanbul.
  • AKILLIOĞLU, T. (2004) “Yönetim Hukukumuz ve Geleceği”, www.idare.gen.tr/ akillioglu-yonetim.htm.,(Erişim T: 9, 11, 2011 ).
  • AKYILDIZ, A. (2003), Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform, Eren Yayınları, İstanbul.
  • ANABRİTANNİCA (1986/1987), C.III, İstanbul.
  • ARMAĞAN, S. ve İ. (1988), Toplumbilim, Barış, Ankara.
  • AYKAÇ, B. (1997), Kamu Bürokrasisi ve Türk Kamu Personel Yönetiminde Bürokratik Eğilimler, YÖK. Matbaası, Ankara
  • BAĞCE, Emre (2004), “ Modernliğin Temelleri ve İkircikli Serüveni”, Modernleşme sürecinde Türkiye, G. Erdumlu (Ed.), Babil, Ankara, s.3-59
  • BERKES, N. (1973), Türkiye’de Çağdaşlaşma, Bilgi, İstanbul.
  • BERKES, N. (1975), Türk Düşününde Batı Sorunu, Bilgi, Ankara.
  • ÇADIRCI, M. (1991), Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • ÇELİK, K. (2003), Türk Devrim Tarihi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • ÇİĞDEM, A. (1997), Aydınlanma Düşüncesi, İletişim, İstanbul.
  • ÇULHAOĞLU, M. (2002), “Batıcılık, Modernleşme, Batılılaşma ve Türk Solu”, Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Modernleşme ve Batıcılık, Uygur Kocabaşoğlu (Ed.) C:3, İletişim, İstanbul,s.170-188.
  • DUMAN, M. Z. (2009), “Modernitenin Epistemik Öncülleri ve Batı Dışı Toplumlarda Modernleşme Biçimi”, Civilacademy: Sosyal Bilimler Dergisi, Fatih Üniv. Yayını, Yaz/Summer 2009.
  • ERYILMAZ, B. (1992), Tanzimat Ve Yönetimde Modernleşme, İşaret, Ankara.
  • GÜLTEPE, N. (1999), “Osmanlılarda Bürokrasi: Merkezin Yönetimi, Osmanlı Teşkilatı”, Güler Eren(Ed.), Osmanlı: Teşkilat, C:6, , Yeni Türkiye Yayınları, Ankara,s.241-294.
  • İDİZ, B. F. (1985), Jönler, İletişim, İstanbul.
  • İNALCIK, H. (2013), Osmanlı ve Modern Türkiye, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • JUNG, D., - Wolfango PİCCOLİ (2004), Yol Ayırımında Türkiye, Kitap Yayınevi, İstanbul.
  • KARATEPE, Ş. (2009), Darbeler, Anayasalar ve Modernleşme, Dördüncü Baskı, İz Yayıncılık, İstanbul.
  • KILIÇ, S. K. (1995), Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye’de İl Yönetimi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • KILIÇ, S. K. (1996), “Kanun-i Esasinin İlanından Sonra Vilayetlerden Gönderilen Teşekkürnameler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 29, s:137-153, http://dergiler. ankara.edu.tr/dergiler/18/25/146.pdf , Erişim Tarihi: 21.05.2015.
  • LEWİS, Bernard (1984), Modern Türkiye’nin Doğuşu, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
  • MEHMET C. (2005), Küçük Gelin, Bordo Siyah, İstanbul.
  • MEHMET M. (2005), Turfanda mı Turfa mı?,Beyaz Balina, İstanbul.
  • MEYDAN LAROUSSE (1969), C.II, İstanbul.
  • ORTAYLI, İ. (2008), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, Ankara.
  • ÖZER, İ. (2005), Avrupa Yolunda Batılaşma ya da Batılılaşan İstanbul’da Sosyal Değişimler, Truva, İstanbul.
  • ÖZTÜRK, N. K. (2011), “Siyasal Gelişme Kavramı”, Siyaset Biliminde Kuram, Yöntem, Güncel Yaklaşımlar, Baran Dural(Ed.), Kriter, İstanbul, s.229-245
  • PARLAK, B. (2008), “Osmanlı Devleti’nde Taşra Yönetimi Reformları: Eyaletten Vilayete Kalıcı Dönüşüm”, 18. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Kamu Yönetiminde Reform, TODAİE, Ankara, s.31-47
  • QUATAERT, D. (2002), Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922, İletişim, İstanbul. RECAİZADE M. E. (2009), Araba Sevdası, Sonsuz Kitap, İstanbul.
  • SAMİPAŞAZADE S. (2008), Sergüzeşt, Alkım, İstanbul.
  • SEVİL, M. (1999), Türkiye’de Modernleşme ve Modernleştiriciler, Vadi, Ankara.
  • SHAW, S. J., Ezel K. (1983), Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye C:2, E, İstanbul.
  • ŞEMSETTİN S. (2011), Taaşşuk-u Tal’at ve Fitnat, Bordo Siyah, İstanbul.
  • TEZEL, Y. S. (2001), “Tanzimat Sonrası İmparatorluk ve Cumhuriyet Türkiye’sinde “Muhafazakârlık” Sorunsalı: Devamlılıklar, Değişmeler ve Kırılmalar”, Ahmet Çiğdem(Ed.) Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Muhafazakârlık, Cilt:5, İletişim, İstanbul, s.21-39.
  • TİMUR, T. (1989), Osmanlı Çalışmaları: İlkel Feodalizmden Yarı Sömürge Ekonomisine, V, Ankara.
  • ÜLKEN, H. Z. (2001), Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, Ülken Yayınları, İstanbul.
  • YAYMAN, H. (2008), Türkiye’nin İdari Reform Tarihi, Turhan, Ankara.
  • YEŞİLDAL, H. (2010), “Toplumsal Değişme ve Küreselleşme”, Sosyolojiye Giriş, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları, Eskişehir.
  • YILDIRIM, M. (2010), “Modernizim, Postmodernizim ve Kamu Yönetimi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, www.insanbilimleri.com., Public Administration, Vol:7,No:1,s.703-719.
  • ZÜRCHER, E. J. (2008), Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim, İstanbul.