Hakan AKBAYRAK, Denyan MANSUROĞLU, Ebru BAL, Ulusoy Nilgün BOZBUĞA, Kaan KIRALİ, Mete ALP, Murat Güçlü ELEVLİ, Vedat ERENTUĞ, Esat AKINCI, Cevat YAKUT, Mehmet BALKANAY, Gökhan İPEK, Hasan Basri ERDOĞAN

Akut arteriyel tıkanıklarda cerrahi tedavi

Amaç: Çalışmamızın amacı emboli veya kateterizasyon morbiditesine bağlı akut arteriyel oklüzyon ile başvuran hastaların cerrahi tedavi sonuçlarının retrospektif olarak değerlendirilmesidir. Materyal ve Metod: Şubat 1985 - Eylül 2002 tarihleri arasında, yaş ortalamaları 56.5$pm$ 13.3 (3-84) olan 186 erkek ve 132 kadın, toplam 318 hasta incelendi. Hastaların 204'ü (%64.2) akut oklüzyondan sonra 12 saat içerisinde kliniğimize başvururken, 114 hasta (%35.8) ise 12 saatten daha geç başvurdu. Oklüzyon bölgesi en fazla femoro-popliteal bölge (%74.8) olup, bunu brakiyal (%18.8), infrapopliteal distal tutulum (%4.4) ve iliyak bölge (%1.9) takip ediyordu. En önemli tıkanıklık nedenim kardiyak nedenler %67.1 (208 hasta) oluşturmaktaydı. Bulgular: Beş olguda üst ekstremiteye, 22 olguda alt ekstremiteye yönelik toplam %8.5 re-embolektomi gerekti. Onbeş olguda (%4.7) alt ekstremiteye fasiyotomi yapıldı. Onbeş olguda (%4.7) alt ekstremitede demarkasyon hattı geliştiği için 6 diz üstü, 9 diz altı seviyede amputasyon yapıldı. Sonuç: Akut arteriyel tıkanıklıklar, yüksek mortalite ve morbiditeyi önlemek için erken tam ve acil tedavi gerektiren ciddi klinik tablodur.

Surgical treatment of acute arterial occlusions

Background: The purpose of our study is to evaluate the predictors of surgical therapy of the patients with acute arterial occlusion caused by embolous or morbidity of catheterization. Methods: Between February 1985 to September 2002, 318 patients (186 male and 132 female) with a mean age 56.5 $pm$ 13.3 years (ranged 3 to 84 years) were analyzed. Only 204 patients (64.2%) were admitted to hospital with in 12 hours, the other 114 patients (35.8%) over 12 hours after acute occlusion. The occlusion sites were femoro-popliteal region (74.8%), followed by brachial (18.8%), inferopopliteal and distal (4.4%), iliac (1.9%) regions. The most frequent reasons of the occlusions were cardiac in 208 cases (67.1%). Results: Reembolectomy required in 8.5% cases that occured after upper extremity embolectomy in 5 cases and lower extremity embolectomy in 22 cases. Faciotomy was done in 15 cases (4.7%),all occured after lower extremity procedures. Amputation of relevant extremity, 6 of them above knee and 9 of them below knee, after demarcasion were performed in 15 cases (4.7%). Conclusions: Acute arterial occlusions are serious clinical entity require early diagnosis and urgent surgical interventions for preventing high mortality and morbidity.

PDF

___

1. Fogarty TJ, Cranley J. Catheter techique for arterial embolectomy. Ann Surg 1965; 161:325-30.
2. Üstündağ ME, Necefli A, Güloğlu R, Kurtoğlu M. Akut arteriyel tıkanma olgularında rekkürrensi önlemede düşük molekül ağırlıklı heparinin yeri. Damar Cer Derg 2000; 1:28-31.
3. Haimovici H. Acute arterial thrombosis and metabolic complications of acute arterial occlusions and skeletal muscle ischemia. In: Haimovici H, ed. Vascular Surgery. Massachusetts Blackwell Science, 1996:509-30.
4. Berkan Ö, Aksoy M, Önen A ve ark. Akut arter oklüzyonları. Damar Cer Derg 1998;2:69-72.
5. Yücel EK, Dumoulin CL, Waltman AC. MR Angiography of lower extremity arterial disease: Peliminary experience. J Magn Reson Imag 1992;2:303-9.
6. Reid SK, Heriberto RPM, Menzoian JO, Woodson J, Yücel K. Contrast enhanced moving-table MR angiography: Prospective comparison to catheter arteriography for treatment planning in peripheral arterial occlusive disease. J Vase Interv Radiol 2001;12:45-53.
7. Cranley JJ, Krause RJ, Strasser ES, Hafner CD, Fogarty TJ. Peripheral arterial embolism: Changing concepts. Surgery 1964;55:57-63.
8. Graor RA, Olin J, Bartolomew JR, et al. Efficacy and safety of intraarterial local infusion of streptokinase, urokinase or tissue plasminogen activator for peripheral arterial occlusion. J Vase Med Biol 1990;2:310-5.
9. LeBlang SD, Becker GJ, Benenati JF, Zemel G, Katzen BT, Sallee SS. Low dose urokinase regimen for treatment of lower extremity arterial and graft occlusions: Experience in 132 cases. J Vase Interv Radiol 1992;3:475-83.
10. Arepally A, Hofmann LV, Kim HS, et al. Weight-based rt- PA thrombolysis protocol for acute native arterial and bypass graft occlusions. J Vase Interv Radiol 2002; 13:45-50.
11. Mevissen MW, Minor PL, Beyer GA, Lipchik EO. Symptomatic native arterial occlusions: Early experience with"over-the-wire" thrombolysis. J Vase Interv Radiol 1990; 1:43-7.
12. Scheffler P, de la Hamette D, Gross J, Mueller H, Schieffer A. Intensive vascular training in stage IIB of arterial occlusive disease. The additive effects of intravenous prostaglandin El or intravenous pentoxifyİline during training. Circulation 1994;90:818-22.
13. Ertürk M, Sarıosmanoğlu N, Hazan E, Dicle O, Açıkel Ü, Oto Ö. Akut arteriyel tıkanıklık tedavisinde trombolitik tedavi sonrası periferik arteriyel bypass. Türk Göğüs Kalp Damar Cer Derg 1998;6:41-4.
14. Ouriel K, Shortell CK, Azodo MVU, Guiterrez OH, Marder VJ. Predictors of success in catheter-directed thrombolytic therapy. Radiology 1994; 193:561-6.
15. Başar Y, Kayabalı M, Dileğe Ş, Acunaş B, Rozanes İ, Özgür M. Periferik arterlerde ve greft tıkanmalarında trombolitik tedavi. Damar Cer Derg 1995;4:9-13.
16. McNamara TO, Fischer JR. Trombolisis of peripheral arterial and graft occlutions: Improved results using high dose urokinase. AJR 1985; 144:769-75.
17. Yavuz Ş, Vural H, Eriş C, Türk T, Özdemir A. Periferik arteriyel embolilerinde kardiyak risk faktörleri ve tedavi yaklaşımı. Damar Cer Derg 1998; 1:13-7.
18. Taviloğlu K, Günay K, Asoğlu O, Dileğe Ş, Kurtoğlu M. 10 yıllık periferik arteriyel tıkanıklık olgularımızın analizi. Damar Cer Derg 1995;4:17-21.
19. Panetta T, Thompson JE, Talkington CM, Garrett WV, Smith BL. Arterial embolectomy: A 34-year experience with 400 cases. Surg Clin North Am 1986;66:339-53.
20. Taviloğlu K, Günay K, Asaoğlu O, Güloğlu R, Kurtoğlu M. Kliniğe 12 saatden geç başvuran periferik arteriyel tıkanıklık olgularında primer amputasyon gerekir mi? Damar Cer Derg 1995;4:91-6.
21. Türkçapar AG, Erverdi N, Tüzüner A, Erdem E. Üst ekstremite tromboembolileri. Damar Cer Derg 1993;3:131-5.
22. Duprez D. Naturel history and evolution of peripheral obsturictive arterial disease. Int Angiol 1992;ll:165-8.
23. Stoney RJ, Thompson RW, Nelken NA. Surgical recanaliation of occluded peripheral arteries. Surg Clin North Am 1992;72:749-56.
24. Arsan S, Demircin M, Paşaoğlu İ ve ark. Kardiyak orjinli arteriyel emboliler. Damar Cer Derg 1995;4:57-9.
25. Tünenir B, Dernek S, Beşoğul Y ve ark. Kardiak ve nonkardiak orjinli arteriyel embolilerde cerrahi tedavi sonuçlarının irdelenmesi. Damar Cer Derg 1999; 1:23-7.