Türkçede artzamanlı sözvarlığı boyutuyla: Yazuk / yazık' kelimesi ve soydaşları üzerine
Bu makalede; Türkçede doğru yoldan ayrılmak anlamına gelen az- kelimesini ve bu kelimeden türeyen, yoldan çıkmış anlamındaki azak / azuk kelimesiyle, suç-günah anlamına gelen yazuk / yazık kelimeleri- ni ele aldık. Bu kelimeleri tarihi ve çağdaş şiveler ile çeşitli açıklama ve görüşleri göz önüne alarak değerlendirdik.
Turkish existence of such under diachronic size: On the word yazuk / yazık and its derivatives
In this article; Turkish az- which means stray derived from the word and the words, rebellious meaning azak / azuk word, crimesinmeaning yazuk / yazık words we have considered. These words and opinions of the historical and contemporary explanation by considering a variety of dialects and evaluated.
___
- Açıkgöz, Özkan, Din Değiştiren Türkler Benliklerini Yitirirlerken İslâma Girenler Nasıl Türk Olarak Kalabildiler?, Türk Dünyası Araştırma- ları Dergisi, Sayı: 126, s. 79-88, Haziran 2000.
- Açıkgöz, Özkan, Türk Müslümanlığının En Belirgin Vasıfları, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 148, s. 159-178, Şubat 2004.
- Akgül, Muhittin, Mukattaa Harfleri ve Kurân İcazındaki Yeri, S.A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 14, s. 49-65, Sakarya, 2006.
- Aksan, Doğan, En Eski Türkçenin İzlerinde, İstanbul, 2000.
- Aksan, Doğan, Kavram Alanı Kelime Ailesi İlişkileri ve Türk Yazı Dili- nin Eskiliği Üzerine, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1971, TDK Yay., Ankara, 1989.
- Arat, Reşid Rahmeti, Eski Türk Şiiri, Ankara, 1991.
- Arık, Feda Şamil, Eski Türk Ceza Hukukuna Dair Notlar Suçlar ve Ce- zalar, A.Ü. D.T.C.F. Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 28, 1996.
- Artun, Erman, Anadolu İnanç Önderlerini Besleyen Eski İnanç Sis- temleri, Dinler, İnanışlar, Uluslararası Türk Dünyası İnanç Önderleri Kongresi Bildirileri, Türksev Yay., s. 25-39, Ankara, 2002.
- Avcı, Mustafa, Töre Cinayetlerinin Tarihi Kökenleri, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 158, s. 119-144, Eylül-Ekim 2005.
- Aydın, Erhan, S. Gerard Clausonun Etimolojik Sözlüğünde Yenisey Yazıtlarıyla İlgili Veriler, Turkish Studies, Cilt: 4/ 4, Yaz 2009.
- Aydın, Erhan, Uybat VI (E 98) Yazıtında Geçen Azıglıg Kelimesi Üze- rine Bir Anlamlandırma Denemesi, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belle- ten, s. 15-20, 2007/II.
- Aydın, Mehmet, Şamanizmin Eski Türk Dinî Hayatı İle İlişkisi, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı: 28, s. 89-100, 2003.
- Aydın, Mehmet, Türklerin Dinî Tarihi Üzerine Bir Değerlendirme, S. Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 4, Güz 1997.
- Aydüz, Davut, Hurûf-u Mukattaa, Yeni Ümit Dergisi, Sayı: 71, s. 42- 45, Ocak-Şubat-Mart 2006.
- Banguoğlu, Tahsin, Türkçenin Grameri, TDK Yay., Ankara, 2007.
- Bayat, Fuzuli, Irk Bitig Metninin Poetik Yapısı, H.Ü. Türkiyat Araştır- maları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 4, Bahar 2006.
- Caferoğlu, Ahmet, Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, İstanbul, 1993.
- Caner, Cantürk, Kutadgu Biligde Türk Yönetim Felsefesi, Türk Dün- yası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 137, s.139-144, Nisan 2002.
- Çağatay, Saadet, Türkçe Dini Tâbirler, Necati Lugal Armağanı, Anka- ra, 1968.
- Çağatay, Saadet, Altay Türklerinde Kıyamet Anlayışı, A.Ü. Türkoloji Dergisi, Cilt: 7, 1977.
- Çağatay, Saadet, Codex Cumanicus Sözlüğünün Basılışı Dolayısıy- la, A.Ü. D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 5, 1944.
- Çobanoğlu, Özkul, Kağanlık ve Kamlık Kurumları Arasındaki Çekiş- menin Türk Mitolojisine Yansıması Problematiğinde Yöntem Sorunları, Bilig, Sayı: 27, Güz 2003.
- Dalkesen, Nilgün, İslâm Öncesi Devirlerde Orta Asyada Değişen Ka- dın-Erkek İlişkileri, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7/2, s. 441-449, 2008.
- Donuk, Abdülkadir; Eski Türklerde Hükümdarın Vazifeleri ve Vasıf- ları, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 17, Nisan 1982.
- Donuk, Abdülkadir, Eski Türk Dini Şamanizm Mi İdi?, Türk Dünya- sı Tarih Kültür Dergisi, Sayı: 14, s. 9-11, Şubat 1988.
- Eberhard, Wolfram, Çinin Şimal Komşuları, (çev. N. Uluğtuğ), Ankara, 1996.
- Ergan, Nevin Güngör, Bozkır Türklerinde Sosyal Kontrol, Polis Bilim- leri Dergisi, Cilt: I, Sayı: 3, s. 1-8, Nisan 1999.
- Ergin, Muharrem, Dede Korkut Kitabı I, TDK Yay., Ankara, 2008.
- Ergin, Muharrem, Gök Türk Abideleri, İstanbul, 2005.
- Ersoylu, Halil, Kutadgu Biligdeki Arapça ve Farsça Kelimeler, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 27, s. 121-138, Aralık 1983.
- Fazâil el Etrâk, (haz. R. Şeşen), T.K.A.E. Yay., Ankara, 1988.
- Gabain, A. Von., Eski Türkçenin Grameri, (çev. M. Akalın), Ankara, 2007.
- Gömeç, Saadettin, Kök Türkçe Kaynaklarda geçen Boy ve Kavim Ad- ları: Azlar, TTK Belleten, 58/221, Ankara, 1994.
- Gömeç, Saadettin, Şamanizm ve Eski Türk Dini, P.A.Ü. Eğitim Fak. Dergisi, Sayı: 4, 1998.
- Gözütok, Avni, Rabgûzî, Kısasul-Enbiyâ: XIX. Yüzyıla Ait Bir Kazan Yazması, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 37, Erzu- rum, 2008.
- Görkaş, İrfan, Köktürk Kitabelerinde Tanrı-İnsan Münasebetleri, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 117, s. 111-122, Aralık 1998.
- İbn Fazlan Seyahatnâmesi, (haz. R. Şeşen), İstanbul, 1995.
- İnan, Abdülkadir, Makaleler ve İncelemeler, c. I-II, Ankara, 1998.
- Kafesoğlu, İbrahim, Türk Millî Kültürü, İstanbul, 2005.
- Kalafat, Yaşar, Türk Adının İlahî Muhtevasına Dair, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, (Faruk Sümer Armağanı), Sayı: 100, s. 97-112, Şu- bat 1996.
- Kaşgarlı Mahmut, Divanü Lügatit-Türk, (Haz. Besim Atalay), I-III, An- kara, 2006.
- Kitapçı, Zekeriya, Türkistanda Müslüman Olan İlk Türk Hükümdarla- rı, TDAV Yay., İstanbul, 1988.
- Korkmaz, Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ankara, 2009.
- Küçük, Salim, Türk Kültüründe Donlarına Göre Atlara Verilen Adlar ve Nişanları, Turkish Studies, Cilt: 4/8, Sonbahar 2009.
- Ligeti, L., Attilâ ve Hunları, (tr. Şerif Baştav), Ankara, 1982.
- Ligeti, L., Bilinmeyen İç-Asya, (çev. S. Karatay), Ankara, 1998.
- Muhammed bin Hamza, Satır-Arası Kuran Tercümesi, (haz. Ahmet To- paloğlu), Cilt: II, (Sözlük), İstanbul, 1978.
- Ögel, Bahaeddin, Türklerde Devlet Anlayışı, Ankara, 1982.
- Ögel, Bahaeddin, Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Kömen Yay., An- kara, 1979.
- Ögel, Bahaeddin, Türk Kültür Tarihi, Ankara, 1984.
- Ögel, Bahaeddin, Türk Mitolojisi I, Ankara, 1998.
- Ögel, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Ankara, 2002.
- Pamir, Aybars, Orta-Asya Türk Hukukunda Töre Kavramı, A.Ü. Hu- kuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 58, Sayı: 2, 2009.
- Rasonyi, Laszlo, Tarihte Türklük, 4. baskı, Ankara, 1996.
- Sevinç, Necdet, İslâm Öncesi Türk Hukuku, Türk Dünyası Araştır- maları Dergisi, Sayı: 6, s. 161-184, Haziran 1980.
- Sümer, Faruk, Türk Devletleri Tarihinde Şahıs Adları I, TDAV Yay., İs- tanbul, 1999.
- Şahin, İbrahim, Divanü Lügatit-Türkte Geçen Uç Şehrinin Yeri ve Anlamı, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 19, 2008.
- Şeşen, Ramazan, İslâm Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, Ankara, 2001.
- Tanyu, Hikmet, Türk Töresi Üzerinde Yeni Bir Araştırma, A.Ü. İlâhi- yat Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, 1978.
- Tarama Sözlüğü, TDK Yay., Cilt: I-VII, Ankara, 1996.
- Taşağıl, Ahmet, Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları, Ankara, 2004.
- Taşağıl, Ahmet, Gök Türkler I, Ankara, 1995.
- Tavkul, Ufuk, Codex Cumanicus ve Karaçay-Malkar Türkçesi, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 15, Bahar 2003.
- Tavukçu, Orhan, Şeyyâd Hamzanın Bilinmeyen Bir Şiiri Münasebe- tiyle, Central Asian Studies, (Prof. Dr. Mustafa Canpolat Armağanı), Cilt: 10-1, 2005.
- Tekin, Talat, Eski Türk Yazıtlarında Yanlış Yorumlanan Bir Kelime Üzerine, Turkish Studies, (çev. Erdem Uçar), Cilt: 1/2, Sonbahar 2006.
- Tekin, Talât, Orhon Yazıtları, TDK Yay., Ankara, 2010.
- Tutar, Adem, İslâm Öncesi Türk Devlet Geleneğinde Adalet Anlayışı, Cilt: II, Ankara, 2002.
- Useev, Nurdin, Esizime Mi Sizime Mi, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34, s. 1-8, Erzurum, 2007.
- User-Şirin, Hatice, Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları, (Söz Varlığı İncelemesi), Kömen Yayınları, Konya, 2009.
- (User), Şirin, Hatice, Şine Usu Yazıtında Kayıtlı T(A)T(A)R(I)G: (A)Y(I) Td(I)M Cümlesi Üzerine, International Journal of Central Asian Studies, Cilt: 12, 2008.
- Yakut, Esra, Eski Türklerde Hukuk, Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 3, Eskişehir, 2002.
- Yardımcı, Mehmet, Âşık Figanîde Klasik Türk Şiirinin Etkileri, Folk- lor / Edebiyat, Sayı: 20, 1994/4, ayrı basım.
- Yaylagül, Özen, Türk Runik Harfli Metinlerde Metal Fiiller, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, s. 36, Mart 2005.
- Yılmaz, Hacı, Bilinmeyen Bir Koyunbaba Menâkıbnâmesi Üzerine, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı: 11, 1999.
- Yudahin, K.K., Kırgız Sözlüğü, (çev. A. Taymas), Cilt: I-II, Ankara, 1998.
- Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, (çev. Raşid Rahmeti Arat), İstanbul, 2006.