İstanbul'un işgali sonrası Eskişehir'in ve Bilecik'in İngiliz işgalinden kurtarılması

16 Mart 1920 tarihinde İstanbulun İngilizler tarafından işgal edilmesi hadisesi, Türk Milli Mücadele Hareketi açısından son derece önemli olay- ları da beraberinde getirmiştir. Mustafa Kemal Paşa, İstanbulun İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi üzerine buna bir misilleme yapmak amacıyla bir tamim yayınlayarak 20. kolordu kumandanlığından Geyve Boğazının tutulmasını ve tren hattı ile köprülerin tahribini istemişti. Bu- nun üzerine 20. Kolordu Kumandanı Vekili Mahmut Bey harekete geçmiş ve elinde bulunan Bilecik ve Adapazarındaki nizamiye kuvvetlerini Gey- ve üzerine göndermiştir. Eskişehir ve Bilecik coğrafyasında bulunan İngi- lizleri bölgeden atmak amacıyla, gerçekleştirilen bu harekât 16 Mart günü başlamış ve 30 Mart gününe kadar devam eden bu süreçte, İngiliz birlik- leri İstanbula kadar çekilmeye mecbur edilmiştir. Böylelikle Anadolunun içlerine kadar uzanan geniş demiryolu ağı ve son derece stratejik öneme sahip Bilecik ve Eskişehir Türk birliklerinin eline geçmiştir.

The survival of Bilecik and Eskişehir after the occupation of Istanbul

The occupation of Istanbul by British on the 16th March 1920 brougth about very important events during the National Sttuggle. Depending on the occupation, Mustafa Kemal annonced a declaration as a return to the occupation and the 20th vice corps commander Mahmut sent its troops in Bilecik and Adapazarı to Geyve. In order to throw out the British troops in Eskişehir and Bilecik, the movement by the commander Mahmut started on 16th of March and lasted till 30th of March and the British troops were forced to retreat to Istanbul. As a result, the control over the railways streching up to central Anatolia and Bilecik and Eskişehir were captured by the Turkish troops.

PDF

___

Akkılıç, Yılmaz, Kurtuluş Savaşında Bursa, 1997.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K.315, G:149, B:149-1.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:119, G:158, B:158-1, 5.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:271, G:38, B:38-1.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:315, G:123, B:123-1.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:337, G:65, B:65-1.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:348, G:48, B:48-1.
ATASE Arşivi, İSH Kol. K:61, G:140, B:140-1, 2.
ATASE Arşivi, İSH. Kol, K:273, G:222, B:222-4.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:273, G:222, B:222-1.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:273, G:222, B:222-2.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:274, G:186, B:186-1.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:315, G:131, B:131-1.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:315, G:131, B:131-2.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:415, G:84, B:84-1.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:415, G:84, B:84-2.
ATASE Arşivi, İSH. Kol. K:449, G:83, B:83-1.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, DH. EUM SSM, 39/30.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, DH. EUM. SSM, 41/14-1.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, MV. 251/34_1.
Cebesoy, Ali Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, Temel Yayınları, İstanbul, 2000.
Çağlar, Günay, XXIV. Tümen Komutanı Yarbay Mahmut Bey Olayı, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C. III, Sayı: 12, s. 355-362, Ankara, 1993.
Hakimiyet-i Milliye Gazetesi, s. 4, 10 Nisan 1920.
Hakimiyet-i Milliye Gazetesi, s. 3, 23 Mart 1920.
Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, belge no: 868, 1961.
Koylu, Zafer, İngiliz İşgalinde Eskişehir, Eskişehir Ticaret Odası Yayınları, Eskişehir, 2010.
Sofuoğlu, Adnan, Milli Mücadele Döneminde Kocaeli, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2006.
Soysal, M. Enes, Kuva-yı Milliye Tabirini Kullanan İlk Cemiyet: Milli Kongre, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 178, s. 5672, İstanbul, Ocak-Şubat 2009.
Şerifgül, E.M., Cumhuriyete Kadar Ankara, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 17, s. 44-85, İstanbul, Nisan 1982.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları, C. I, s. 9, 24 Nisan 1920.
The Manchester Guardian Gazetesi (1901-1959), s. 3-9, Mar 23, 1920.
The Times Gazetesi, s. 15, Thursday, Mar 25, 1920.
TİTE. Arşivi, K:322, G:48, B:48-001.