Hayri ATAŞ

Gence'den İstanbul'a muhacerette bir âlim: Selim REfik Refi'oğlu ve çalışmaları

20. yüzyılın başından itibaren ve bilhassa 27 Nisan 1920de Azerbaycanın Bolşevikler tarafından işgal edilmesiyle birçok Azerbaycanlı siyasetçi ve aydın Azerbaycandan ayrılmak mecburiyetinde kalmışlardır. Avrupa ülkelerine ve bilhassa Türkiyeye yerleşen bu insanlar ömürleri boyunca Azerbaycanın istiklaline kavuşması için çaba göstermişler, bu uğurda hem siyasi hem edebi hem de ilmî çalışmalar yapmışlardır. Günümüzde Muhaceret Edebiyatı kavramıyla ifade edilen bu birikimin araştırılması ve tanıtılması da ilk olarak yine Azerbaycanlı âlimler ve araştırmacılar tarafından yapılmıştır. 1928 yılında çareyi gizlice Türkiyeye kaçmakta bulan ve İstanbul Üniversitesinde Türkoloji eğitimi gören Selim Refik Refioğlu da bu araştırmacılardan biridir. Azerbaycan edebiyatı, tarihi, kültürü, folkloru vb. üzerine çalışmalar yapan Selim Refik Refioğlu doktorasını da Fuzûlî üzerine yapmıştır. Bu çalışmada Selim Refik Refioğlunun hayatı ve çalışmaları hakkında bilgiler verilmiş, bibliyografyası oluşturulmaya çalışılmıştır.

An intellectual on the immigration from gence to Istanbul: Selim Refik Refi oğlu and his works

Since the beginning of the 20th century, and especially on 27 April 1920 with the occupation of Azerbaijan by Bolshevik, many Azerbaijani politicians and intellectuals were obliged to leave from Azerbaijan. Azerbaijani politicians and intellectuals, who settled in European countries and especially Turkey, have endeavored for Independence of Azerbaijan throughout their life and done both politics, literary and scientific studies as well. The concept of Immigration Literature which refers to a conglomeration, has researched and introduced by the Azerbaijani intellectuals. Selim Refik Refi oğlu, who desperately escaped to Turkey in 1928 and studied in Istanbul University Department Of Turcology, is one of these intellectuals. Selim Refik Refi oğlu has studied on the literary, history, culture and folklore of Azerbaijan and done his doctorate on Fuzûlî. In this study, the information about the life and works of Selim Refik Refi oğlu has given and a bibliography is tried to generate.

PDF

___

ATAŞ, Hayri: Selim Refik Refioğlunun Bekir Çobanzadeye Cevabı ve İtirazları, Bakü Devlet Üniversitesi Bekir Çobanzade ve Türkologiyanın Müasir Problemleri Konferansı 31 May 2013, Konferans Materyaller Kitabı, Bakü, 2013.
ATAŞ, Hayri: Selim Refik Refioğlunun Azerbaycan Yurt Bilgisindeki Yazılarının Azerbaycan Muhaceret Edebiyatına Katkıları, Türk Dünyasından - Halil Açıkgöze Armağan, (Haz. Hayri Ataş), Doğu Kitabevi, İstanbul, 2013. Azerbaycan Yurt Bilgisi, 1-36. Sayılar, Birleştirilmiş Tıpkıbasım, Türk Dil Kurumu Yayınları: 944, Ankara, 2008.
EBÜLHESENLİ, Elşen: Ehmed Ceferoğlunun Edebiyyatşünaslıg İrsi, Azerbaycan Devlet Neşriyatı, Bakü, 2006.
HASANKIZI, Almaz: Selim Refik Refioğlunun Folklorşünaslık İrsi (Mühaciret Dövrü), Ulduz, 12 / 2012.
Mutlu Bir Nikâh Töreni başlıklı tebrik ilanı, Türk Akdeniz, Sayı: 8, Cilt: 2, Nisan 1938.
ÖZCAN, Ömer: Selim Refik Refioğlu, Bakı, Elm ve Tehsil, 2013.
REFİOĞLU, Selim Refik: Son Devir Azeri Edebiyatı, Azerbaycan Yurt Bilgisi, Sayı: 1, Ocak, 1932.
REFİOĞLU, Selim Refik: Profesör Bekir Çobanzadeye Cevap, Burhaneddin Matbaası, İstanbul, 1939.
REFİOĞLU, Selim Refik: Azerbaycan Edebiyatı - Seçilmiş Mısralar, Emek Matbaası, Bursa, 1941.
REFİOĞLU, Selim Refik: Fuzûlî, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Basılmamış Doktora Tezi, 1942-1945.
SERTKAYA, Osman Fikri: Ahmet Caferoğlunun Hayatı ve Eserleri, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt: XVIIden ayrı basım), İstanbul, 1969.
SULTANLI, Vagif: Azerbaycan Muhaceret Edebiyatı, (Çev. Enver Uzun), 1. Baskı, Avrupa Yakası Yayınları, İstanbul, 2007.