DOBRUCALI ŞAİR MEHMET NİYAZİ VE İTHÂFÂT ADLI ESERİ

20. yüzyılın ilk çeyreği içerisinde Dobruca’da oluşan millî edebiyatınöncülerinden biri olan Mehmet Niyazi, öğretmen, şair ve gazeteci yönüyletanınmaktadır. Mehmet Niyazi, yayımladığı Dobruca Sadası, Teşvîk,Işık gibi gazetelerdeki yazılarında, Türkiye ve Tatar Türkçesi ile yazdığışiirlerinde Dobruca ve Kırım’da yaşayan Tatar Türklerinin sevdasını,hasretini ve çeşitli problemlerini yansıtır.Bu makalede, önce Dobrucalı Mehmet Niyazi’nin hayatı, kişiliği,şairliği ve gazeteciliğinden bahsedilecek, daha sonra da kendisininyayımlanmış ilk şiir kitabı olan İthâfât’ın içeriği hakkında ayrıntılı bilgilerverilecektir.Anahtar Kelimeler: Dobruca, Mehmet Niyazi, Kırım, gazete,İthâfât.

Anahtar Kelimeler:

Dobruca, Mehmet Niyazi, Kırım, gazete, İthâfât

-

Mehmet Niyazi, who was one of the pioneers of the national literature that developed in Dobrogea in the first quarter of the 20th century, was well known as a teacher, a poet, and a journalist. In his poems and irticles, which he wrote in Turkish and Tatarian Turkish and published in newspapers like “Dobruca Sadası”, “Teşvîk” and “Işık” Mehmet Niyazi dealt with loves, longings and various problems of Tatarian Turks who live in Dobrogea and Crimea. In this article, first of all, the life, personality, poesy and journalism of Dobrogean Mehmet Niyazi will be mentioned, and then detailed information about the content of his first published book “İthâfât” will be presented

Keywords:

-,

PDF

___

AKSU, Ali, “Romanya Türklerinde Kültürel Durum ve Mektep ve Aile Mecmusı”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: IX/1, Haziran 2005, s. 11-27.
AKTAŞ, Aziz, “Millî Şair Mehmet Niyazi”, Kırım, sayı: 9-12, Eylül-Aralık 1957, s. 310.
CONSTANTİN, Dumitru – Georgescu, Zamfir Octavian, Presa Dobrogeana (1879- 1980), Constanta, 1985.
DAUT, Ahmet İsmail, “Büyük Şair Mehmet Niyazi’yi Anarken…”, Renkler, Bükreş 1992, s. 37.
DURGUT, Hüseyin, “Mehmet Niyazi’nin Sağış Adlı Şiir Kitabının Söz Varlığı Üzerine Yorumlar”, TİKA I. Uluslararası Türkoloji Sempozyumu, (31 Mayıs-4 Haziran 2004), (Yayına Hazırlayanlar: Yrd. Doç. Dr. İsmail Aydoğan-Yrd. Doç. Dr. Zuhal Yüksel), Kırım/Ukraina 2005, s. 264-283.
EKREM, Mehmet Ali, Din Istoria Turcılor Dobrogeni, Bucureşti 1994.
Emel Emin, “Çağdaş Romanya Türkleri Edebiyatı”, Birinci Uluslararası Kıbrıs ve Balkanlar Türk Edebiyatları Sempozyumu, Gazimağusa, 3-6 Mart 1998/ KKTC, (Yayıma Hazırlayanlar: İsmail Bozkurt ve dğr.), KKTC/ Gazimağusa 1998, s. 59.
HORATA, Osman, “Romanya Türkleri Edebiyatı”, Türk Dünyası El Kitabı, 3. bs. Ankara 1998.
HORATA, Osman, “Romanya Türklerinin Tarihî Sosyo-Kültürel ve Edebî Durumuna Genel Bir Bakış”, Başlangıcından Günümüze Kadar Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antoloji (Nesir-Nazım), Romanya ve Gagavuz Türk Edebiyatı, Kültür Bakanlığı, Ankara 1999.
İbrahim Temo, İttihad ve Terakki Anıları, İstanbul 1987.
MAHMUT, Enver-Nedret, “Romanya’da Çağdaş Türk Şiiri”, Türk Dili, Mart 1996, s. 659-677
MAHMUT, Nedret Ali, Romanya Türk-Tatar Edebiyatı I, Köstence 1999.
MAHMUT, Enver, “Mehmet Niyazi’nin Şahsiyeti ve Şiir Sanatı”, Renkler, sayı: 3, Bükreş 1995, s. 133-139.
MAHMUT, Enver, “Mehmet Niyazi’nin Şahsiyeti ve Şiir Sanatı”, Ölümünün 75. Senesinde Mehmet Niyazi, (Hazırlayan: Nedret Mahmut), Köstence 2006.
Mehmet Niyazi, “Rûz-ı Hızr Münasebetiyle”, Dobruca Sadası, sayı: 1, 9 Mayıs 1326, s. 4.
Mehmet Niyazi, İthâfât, İstanbul 1330 (M. 1912).
Mehmet Niyazi, Sağış, (Hazırlayanlar: Yaşar Memedemin-Nihat Osman), Bucureşti 1998, s. 9.
Mehmet Niyazi, “Maksat ve Meslek Hakkında Birkaç Söz”, Mektep ve Aile Mecmuası