BURSALI LÂMİÎ ÇELEBİ'NİN FERHÂD U ŞÎRÎN'İNİN ALİ ŞÎR NEVAÎ'NİN FERHÂD U ŞÎRÎN'İ İLE MUKAYESESİ

Bu makalede Bursalı Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd u Şîrîn’i ile AliŞîr Nevaî’nin Ferhâd u Şîrîn’inin mukayesesi yapıldı. Hüsrev ü Şîrîn yada Ferhâd ü Şîrîn adıyla bilinen hikâye, Fars ve Türk şairlerince cazipgörüldü ve pek çok kez işlendi. Bu durum, hikâyenin önemini gösterir.Makalede her iki eser dil, üslup, olay akışı yönlerinden karşılaştırılarakbenzeyen ve benzemeyen yönleri araştırıldı; Lâmiî’nin esere yaptığıkatkılar ortaya kondu. Buna göre; çalışmanın giriş bölümünde Türk ve Farsedebiyatlarında Hüsrev ü Şîrîn ve Ferhâd ü Şîrîn yazan şairler ve eserlerisırası ile verildi. İkinci kısımda Lâmiî’nin Ferhâd ü Şîrîn’i üzerindeyapılan akademik çalışmalar anlatıldı. Üçüncü kısımda ise Ali Şîr Nevaîve Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd ü Şîrînlerinin genel çerçeveleri incelendi, heriki eserdeki ortak ve farklı yönler araştırıldı. Çalışmanın sonunda da her ikieserin mukayesesinden elde edilenler maddeler hâlinde sıralandı.Anahtar Kelimeler: Türk edebiyatı, Fars edebiyatı, Ali Şîr Nevaî,Bursalı Lâmiî Çelebi, mukayese, mesnevi, Hüsrev ü Şîrîn, Ferhâd u Şîrîn.

Anahtar Kelimeler:

Türk edebiyatı, Fars edebiyatı, Ali Şîr Nevaî

-

It was made a comparison about Bursalı Lâmiî Çelebi’s Ferhâd u Şîrîn and Ali Şîr Nevaî’s Ferhâd u Şîrîn in this article. The story that know as Hüsrev ü Şîrîn or Ferhâd ü Şîrîn was looked attractive and treated by Turkish and Persian poets. This shows the important of the story. Both works analysed with silimilar and dissimilar aspects as comparing of language, style, flow of events. Lamiî’s contributions in the work was revealed. Accordingly, it was gived the poets who wrote Hüsrev ü Şîrîn and Ferhâd ü Şîrîn in Turkish and Persian literature and their works in the introduction to work by respectively. It was explained academic works which about Lâmiî Çelebi’s Ferhâd u Şîrîn in the second part. It was analysed not only general framework of Lâmiî Çelebi’s Ferhâd u Şîrîn and Ali Şîr Nevaî’s Ferhâd u

Keywords:

-,

PDF

___

ALPAY, Gönül. 1970. “Ali Şîr Nevaî’nin Ferhâd ü Şîrîn Mesnevîsi Üzerindeki Etkiler”, ss.155-167, Türk Dili Araştırma Yıllığı-Belleten, Türk Dil Kurumu Basımevi, Ankara.
ALPAY-TEKİN, Gönül. 1994. Ali Şîr Nevâî, Ferhâd ü Şîrîn, İnceleme-Metin, ss. 515, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Meşihat Şer’iyye Sicilleri Defterleri, Bursa Kadı Sicilleri, Defter No 2480, s. 41, Kâğıthâne, İstanbul.
Bertels, E. E. 1957. “Ali Şir Nevaî’nin Ferhâd ü Şîrîn’i (Çev. Rasime Uygun)”, Türk Dili Araştırma Yıllığı-Belleten, Türk Dil Kurumu Basımevi, ss.115-130, Ankara.
ÇIKMAN, Zeki-Ayvalılı, Ramazan-Levent, Ethem-vd (Tertip Heyeti). [Tarihsiz]. “Fenârî-zâde Muhammed Şâh Efendi”, İslam Âlimleri Ansiklopedisi, C 14, ss. 42, 43, Türkiye Gazetesi, İhlas Matbaacılık, İstanbul.
ERKAL, Abdulkadir. 1997. “Lami’i’nin Ferhad u Şirin Mesnevisi,” Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, S 8, ss. 51-66, Erzurum.
ERKAL, Abdulkadir. 1998. Lâmiî Çelebi, Ferhad u Şirin (Ferhadname), İnceleme-Metin, ss. 324, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
ERKAL, Mustafa. 1999. “Hüsrev ve Şîrin”, ss. 53-55, TDV İslam Ansiklopedisi, C 19, İstanbul.
ESİR, Hasan Ali. 1998. Lâmiî Çelebi, Ferhâd ile Şîrîn-İnceleme-Metin-İndeks-, ss. 448, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
ESİR, Hasan Ali. 2006. “Geleneksel Türk Mutfağı ve Lâmiî Çelebi”nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevisinde Bahsettiği Yiyecek ve İçecekler”, S 21, ss. 121-134, İlmî Araştırmalar, İstanbul.
ESİR, Hasan Ali. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78433/lamii---ferhadname.html [04.02.2014].
LEVEND, Agâh Sırrı Levend. 1965. “Lâmiî’nin Ferhâd u Şîrîn’i”, ss. 85-111, Türk Dili Araştırma Yıllığı-Belleten, 1964’ten Ayrı Basım, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ. 2002. XVl. Asra Kadar Anadolu Sahası Mesnevilerinde Edebî Tasvirler, ss. 782, Kitabevi, İstanbul.
TAVUKÇU, Orhan Kemal. 2000. Ahmed Rıdvan, Hüsrev ü Şîrîn, İnceleme-Metin, ss. 566. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2000.
[TİMURTAŞ] DEMİRTAŞ, Faruk Kadri. 1952. “Hüsrev ü Şîrîn ve Ferhâd u Şîrîn Yazan Şairlerimiz”, ss. 567-573, Türk Dili, Aylık Fikir ve Edebiyat Dergisi, C 1, S 10, Ankara.
TİMURTAŞ, Faruk Kadri. 1959. “Türk Edebiyatında Hüsrev ü Şîrîn ve Ferhâd u Şîrîn Hikâyesi”, ss. 65-88, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C IX, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
TİMURTAŞ, Faruk Kadri. 1961. “İran Edebiyatında Hüsrev ü Şîrîn ve Ferhâd u Şîrîn Yazan Şairler”, ss. 75-86, Şarkıyat Mecmuası, C (S) IV, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkıyat Enstitüsü, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
TİMURTAŞ, Faruk Kadri. 1980. Şeyhî ve Hüsrev ü Şîrîn’i, İnceleme-Metin, ss. 231+268, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
YAVUZ, Kemal. 1983. “XIII-XVI. Asır Dil Yadigârlarının Anadolu Sahasında Türkçe Yazılış Sebepleri ve Bu Devir Müelliflerinin Türkçe Hakkındaki Görüşleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, Faruk Kadri Timurtaş’a Armağan, S 27, ss. 9-57, İstanbul.