GELENEKSEL ANTAKYA KONUTUNDA KATMANLAŞMA İZLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Çok sayıda medeniyete yerleşim yeri olmuş tarihi kent dokularının katmanlaşan oluşumlarının anlaşılması ve koruma stratejilerinin geliştirilmesi koruma alanının üzerine çalıştığı bir olgudur. Anadolu’da bulunan çok sayıdaki kent gibi Antakya tarihi kent dokusu da sahip olduğu zengin geçmişi ile çok katmanlı bir kenttir. Kentteki katmanlaşmanın çözümlenmesi antik dönemden günümüz kent dokusuna kadar olan süreçte kentin kültürel birlikteliğine odaklanmaktadır. Bu çalışma, Antakya tarihi kent dokusu içinde bulunan mütevazı ölçekli tescilli bir sivil mimarlık eserini ele almaktadır. Antik dönemden itibaren iskân görmüş bir yerde konumlanan konutun katmanlaşma ile ilişkileri derinlemesine ele alınmış ve çözümlenmiştir. Bu kapsamda, çalışmanın giriş ve yöntem kısımlarını takiben yapının genel tanımı yapılmış ve konutun tarihsel, kentsel ve yapısal katmanlaşması açıklanmıştır. Çalışmanın sonucunda özellikle çok katmanlı kentlerde kültür varlıklarının tarihsel süreç içerisinde geçirdikleri değişimleri çözümlemenin önemine dair değerlendirme bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Antakya, Geleneksel Konut, Katmanlaşma, Koruma, Restitüsyon.

EVALUATING THE TRACES OF LAYERS IN A TRADITIONAL ANTAKYA HOUSE

The understanding and developing conservation measures of multi-layered urban areas is an important phenomenon which conservation issue has been widely focused on it. Like many historical cities in Anatolia, Antakya is a multilayered city with a rich history. The understanding of stratification of the urban fabric of Antakya focuses on the cultural unity of the city from the antiquity to the present-day urban fabric. This study focuses on a modest scale registered traditional house which is located in the historical urban fabric of Antakya. The reflection of layers through the house which is in a residential area since the antiquity has been thoroughly discussed and resolved. In this context, a general description of the structure of the work followed by the introduction and method parts is made and the historical, urban and structural stratification of the house is explained. Finally, the evaluation part of the study is presented.

Keywords:

Antakya, Traditional House, Layers, Conservation, Restitution,

PDF

___

BAKIRER, Ö., 1982. “Mimarlık Tarihi Araştırmalarında Belgelerin Katkıları”, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 1. Milli Kültür Şürası, Sayı:36.
BELGE, B., 2017. “Planlama Sürecine Kentsel Arkeolojik Değerlerin Dâhil Edilmesi Sorunsalı: Tarsus Tarihi Kent Merkezi”, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, Sayi 34, No. 2, sy. 59-91.
BİLGİN ALTINÖZ, G.,1996. Urban Archaeology as the Basis for the Studies on the Future of the Town; Case Study: Bergama, Yayınlanmamış Yüksek LisansTezi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Restorasyon Lisansüstü Programı, Ankara.
BİLGİN ALTINÖZ, G., 2002. Assessment of Historical Stratification in Multi-layered Towns as a Support for Conservation Decision-Making Process; A Geographic Information Systems (GIS) Based Approach. Case Study: Bergama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Restorasyon Lisansüstü Programı, Ankara.
BİLGİN ALTINÖZ, G., 2006. Çok Katmanlı Kentteki Tarihsel Katmanlaşmayı Çözümlemek: Kent Arkeolojisi, Erişim Yeri: http://www. metropolistanbul.com
ÇELEBİ, Y., 1982. “Bir Grup Eski Antakya Evi”, Türk Etnografya Dergisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınlaro, Sayı: XVII, Ankara.
DEMİR, A., 1996. Through the Ages Antakya, Akbank Publications, İstanbul.
DEMİR, A., 2004, “The Urban Pattern of Antakya: Streets and Houses”, in: B. Cabouret – P.-L. Gatier – C. Saliou (eds.), Antioche de Syrie Histoire, images et traces de la ville antiquet. TOPOI Supplément 5, 221-238.
KARA, A., 2014. “19. Yüzyılda Antakya”, Osmanlı Belgeleri Işığında Antakya, ed. Ergün, A., Terzi, M.A., Hatay Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, No. 2, 57-75.
PAMİR, H., SEZGİN, N., 2016. “The Sundial and Convivium Scene on the Mosaic from the Rescue Excavation in a Late Antique House of Antioch”, Adalya, No.XIX, 251-281.
PINNON, P., 2004. “Survivances et transformations dans la topographie d’Antioche apres l’Antiquité”, in: B. Cabouret – P.-L. Gatier – C. Saliou (eds.), Antioche de Syrie Histoire, images et traces de la ville antiquet. TOPOI Supplément 5, 191-219.
RİFAİOĞLU, M.N., 2012. An Enquiry into the Definition of Property Right in Urban Conservation: Antakya (Antioch) from 1929 title deeds and cadastral plans, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Restorasyon Lisansüstü Programı, Ankara.
RİFAİOĞLU, M.N., 2014. “The Historic Urban Core of Antakya under the Influence of the French Mandate, and Turkish Republican Urban Conservation and Development Activities”, Megaron Dergisi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, İstanbul.
RİFAİOĞLU, M.N.,2015. “Antakya Tarihi Kent Dokusu Çıkmaz Sokaklarının Mekânsal-Kültürel Değerleri ve Koruma Sorunsalı”, Mimarlık Dergisi, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yayınları, Sayı 381,53-58.
SAUVAGET, J., 1935. “Le Plan de Laodicée-Sur-Mer, Institut Français de Damas”, Bulletin d’Etudes Orientales, vol 4, Cairo.
ULUSOY BİNAN, D., 2016. “Türkiye’de Çok Katmanlı Yerleşimlerde TanımlamaKoruma Yaklaşımı ve Öneriler: Bergama Örneği”, Tasarım + Kuram, 9 (16), 1-26.
WEULERSSE J., 1934. “Antioche Essai de Geographie Urbaine”, Bulletin d’etudes orientales, T.4, 27-79.
YERASİMOS, S. 1996. “Tanzimat’ın Kent Reformları Üzerine”, Modernleşme Sürecinde Osmanlı Kentleri, Dupont, P., Georgeon, F. (eds.), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.