BATI ANADOLU’DA ESKİ ZEYTİNYAĞI İŞLİKLERİ VE MİMARİ ÖZELLİKLERİ

Bu makale; YTÜ Bilimsel Araştırmalar Koordinatörlüğünün desteklediği 2010-03-01-GEP01 numaralı “Ege Bölgesindeki Eski Yağhane ve Zeytinyağı Fabrikalarının Turizme Yönelik Olarak Değerlendirilmesi” isimli Araştırma Projesi çalışması kapsamında hazırlanmıştır. Söz konusu çalışma birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Akdeniz havzasına özgü bir bitki türü olan Zeytin ağacı ve meyvesinden sıkılarak çıkarılan zeytinyağının üretildiği -kültürel miras olma özelliği gösteren- üretim yapılarının incelenmesi, araştırılması ve koruma olanaklarının tartışılmasını hedeflemiştir. Bu kapsamda Batı Anadolu’da Ege bulunan eski zeytinyağı işliklerinin belgelenerek mimari özelliklerinin ortaya konması ve korunma olasılıklarının tartışılması bu makalenin içeriğini oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Endüstriyel Arkeloji, Zeytinyağı işlikleri, Ege Bölgesi, Zeytinyağı üretimi.

TRADITIONAL OLIVE MILLS IN EASTERN ANATOLIA AND THEIR ARCHITECTURAL FEATURES

This article; is prepared in the context of the research project named “Evaluation of Olive Oil Mills and Factories in Aegean Regions Intended for Tourism” which had supported by the Scientific Researches Coordinatorship of Yildiz Technical University. The research aimed; to explore “Olive tree” which is mostly indigenous to Mediterranean Basin where many civilizations has been hosted in, to analyze places and structures where olive oil is produced by pressing olive fruit and to discuss conservation opportunities of those production sites in the manner of industrial archeology and heritage. Within this context; beside evaluating the conservation options, documenting and exposing the architectural features of this heritage which locates on Eastern Anatolia Aegean Region are the main scope of this study.

Keywords:

Industrial Archeology, Olive Mill, Aegean Region, Olive Production,

PDF

___

ÜNSAL, A., 2000. Ölmez Ağacın Peşinde - Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı, Yapı Kredi Yayınları, ISBN: 975-08-0058-3, İstanbul.
STRABON, GEOGRAPHIKA, 2000. Antik Anadolu Coğrafyası”, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, ISBN: 975-7538-20-5, İstanbul.
KABASAKAL, S. A., 1987. Study on Refunctioning of the 19th Century Industrial Buildings; A Case Study in Ayvalık Center Area ODTÜ, Mimarlık Fakültesi, YL. Tezi, Ankara.
DOĞAN, F., 2007. Osmanlı’da Zeytinyağı (1800-1920), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
KABASAKAL, S., A., 1987. study on Refunctionning of the 19th. Century Industrial Buildings; A case study in Ayvalık Center Area, ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Museum of Industrial Olive Oil Production in Lesvos, 2009. A guide, Piraeus Bank Group Foundation press, ISBN 978-960-244-118-3, Athens.
BOYNUDELİK, Z., İ., 2011. Boynudelik, M. Zeytinin Renkleri, Sanat Tarihinde Zeytin İmgesi, Umur Yayınları, ISBN 978-605-88005-0- 2, İstanbul.
MANISA, K., YERLIYURT, B., GÜL, H., 2013. Ege’deki Turizm Bölgelerinde Bulunan Eski Yağhane (Zeytinyağı) Binalarının Tespiti, Sosyal, ekonomik ve kültürel perspektifte Turizm ve Üretime Yönelik olarak Değerlendirilmesi, Y.T.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü, Proje No: 2010-03-01-GEP01, İstanbul.