Yaşlılarda yanığın önlenmesi

Özet: Son yüzyılda, tıbbi bakımdaki gelişmeler ve ortalama yaşam süresinin uzaması ile yaşlı nüfusun oranı giderek artmakta, dünya ve ülkemiz nüfusu yaşlanmaktadır. Yaşın artmasına paralel olarak yaşlı bireylerde görülen sorunlar da artmakta, bu sorunlardan biri olan yanık, 65 yaş ve üzeri bireylerde genel popülasyona göre daha ciddi yaralanmalara ve daha yüksek mortaliteye neden olmaktadır. Yaşlılık fizyolojisine bağlı olarak duyusal/bilişsel işlevlerde azalma, reflekslerde görülen yavaşlama, hareket kısıtlılığı ve eşlik eden durumlar (kronik hastalıklar, alkolizm, kullanılan ilaçlar, nörolojik ve psikiyatrik bozukluklar), yanık insidansının ve yanık ciddiyetinin artmasına yol açmaktadır. Ayrıca bu faktörler, yanıklı hastalarda ventilasyon gereksiniminde, komplikasyonlarda ve hastanede yatış süresinde artmaya neden olabilmektedir. Günümüzde yanık tedavisi ve bakımındaki birçok gelişmeye karşın, yanık yaşlı bireyler için hala önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Yanık yaralanmalarının büyük çoğunluğunun önlenebilir olması nedeniyle yaşlılarda yanık yönetiminin temel noktası, yanığın önlenmesi üzerine olmalıdır.

Prevention of burn in the elderly

Abstract: In the last century, advances in medical care and longevity have resulting in an increase in the elderly population, and the world and Turkey populations have become older. In parallel with the aging population, problems seen in old people have been increasing. Burn, one of these problems, causes more serious injuries and high level of mortality in people aged 65 years and over compared to the general population. Reduction in sensory/cognitive functions, slowing reflexes, limited movements and accompanying situations (chronic diseases, alcoholism, used medication, neurological and psychiatric disorders) which are due to physiology of elderly people increase the burn incidence and the severity of burn. In addition, these factors could also raise the ventilation requirement, complications and hospitalization period in burnt patients. Despite the recent developmetns in burn treatment and care, burn is still a serious health problem for elderly people. As the majority of the burn injuries are preventable, the essential point of burn administration in elderly people should be related to the prevention of burn incidence.

PDF

___

1 Hettiaratchy S, Dziewulski P. ABC of burns. BMJ. 2004; 328(5): 1366-1368.
2 Coffee TL. Interventions for Client with Burns. Eds.: Ignatavicius DD, Workman ML. In: Medical-Surgical Nursing (Volume II). St.Louis: Elsevier Saunders, 2006, p. 1627-1628.
3 LeMone P, Burke K. Medical-Surgical Nursing (Volume I). New Jersey: Pearson Education, 2008, p. 487-488.
4 Smeltzer SC, Bare BG, Hinkle JL, Cheever KH. Textbook of Medical-Surgical Nursing (Volume II). Philadelphia: Lippincott Williams&Wilkins, 2008, p. 1995-1996.
5 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK): Sağlık istatistikleri_http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=6&ust_id=1 [Erişim tarihi: 06.06.2010]
6 Carrougher GJ, Sandidge C. Management of Client with Burns Injury. Eds.: Black JM, Hawks JH. Medical-Surgical Nursing (Volume II). St.Louis: Elsevier Saunders, 2009, p. 1239-1240.
7 Huang SB, Chang WH, Huang CH, Tsai CH. Management of elderly burn patients. International Journal of Gerontology. 2008; 2(3): 91-97.
8 Davidge K, Fish J. Older adults and burn. Geriatrics and Aging. 2008; 11(5): 270-275.
9 Lionelli GT, Pickus EJ, Beckum OK, DeCoursey RL, Korentager RA. A three decade analysis of factors affecting burn mortality in the elderly. Burns. 2005; 31: 958-963.
10 Keck M, Lumenta DB, Andel H, Kamolz LP, Frey M Burn treatment in the elderly. Burns. 2009; 35: 1071-1079.
11 Koupil J, Brychta P, Rihova H, Kincovâ S. Special features of burn injuries in elderly patients. Acta Chir Plast. 2001; 43(2): 57-60.
12 Düzgün AP, Özmen MM, Senel E, Çoşkun F. Factors influencing mortality in elderly burn patients. Turkish Journal of Geriatrics. 2003; 6(2): 55-58.
13 Rao K, Ali SN, Moiemen NS. Aetiology and outcome of burns in the elderly. Burns. 2006; 32: 802-805.
14 Wong P, Choy VYC, Ng JSY, Yau TTL, Yip KW, Burd A. Elderly burn prevention: A novel epidemiological approach. Burns. 2007; 33: 995-1000.
15 Lumenta DB, Hautier A, Desouches C, et all. Mortality and morbidity among elderly people with burns—evaluation of data on admission. Burns. 2008; 34: 965-974.
16 Yin Z, Qin Z, Xin W, Gomez M, Zhenjiang L. The characteristics of elderly burns in Shanghai. Burns. 2010; 36(3): 430-435.
17 Redlick F, Cooke A, Gomez M, Banfield J, Cartotto RC, Fish JS. A Survey of risk factors for burns in the elderly and prevention strategies. J Burn Care Rehabil. 2002; 23: 351-356.
18 Yorgancı K, Elker D, Kabay B, Kaynaroğlu V, Öner Z, Sayek İ. Kırkbeş yaş üstü yanık hastalarında tedavi sonuçları. Turkish Journal of Geriatrics. 2001; 4(3): 116-119.
19 Mabrouk A, Maher A, Nasser S. An epidemiologic study of elderly burn patients in Ain Shams University Burn Unit, Cairo, Egypt. Burns. 2003; 29: 687-690.
20 Ehrlich AR, Kathpalia S, Boyarsky Y, Schechter A, Bijur P. Elderly patients discharged home from the emergency department with minor burns. Burns. 2005; 31: 717-720.
21 Liao CC, Rossignol AM. Landmarks in burn prevention. Burns. 2000; 26: 422-434.
22 Atiyeh BS, Costagliola M, Hayek SN. Burn prevention mechanisms and outcomes: pitfalls, failures and successes. Burns. 2009; 35: 181-193.
23 Kutsal YG. Yaşlılarda düşme. http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/oneri/yaslilarda_dusme.pdf [Erişim tarihi: 06.06.2010].
24 Özkara E, Hancı İH, Zeyfeoğlu Y. Kundakçılık ve yangınlardan korunma. STED. 2002; 11(1): 21-24.