Manisa'da okul çağı çocuklarda alkol kullanım sıklığı ve alkol kullanımı ile ilişkili faktörler

Amaç: Bu çalışmanın amacı okul çağı çocuklarda alkol kullanım sıklığını ve ilişkili faktörleri saptamaktır. Yöntem: Kesitsel çalışma Mart 2004’de yürütülmüştür. Çalışma Manisa Merkez İlçedeki ilköğretim 5. ve 7. sınıf, liselerin hazırlık ve 1. sınıflarının öğrenci listelerinden tabakalı rastgele örnek seçim yöntemi kullanılarak seçilen 2004 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Veriler, öğrencilerden gözlem altında anket yöntemiyle toplanmıştır. Veriler, SPSS for Windows 10.0 istatistik paket programında değerlendirilmiştir. Bulgular: Okul çağı çocuklar arasında yaşam boyunca en az bir kez alkolü denediklerini belirtenlerin oranı %11.0’dır. Öğrencilerin alkol deneme yaşları 11,66+2,76’dır. Araştırma sırasında alkolü daha önce deneyenlerin %68.3’ü halen alkol kullandıklarını belirttiler. Erkek cinsiyet, ileri yaş, ailenin gelir durumu, sigara deneme, arkadaş grubunda sigara ve alkol kullanımı alkol denemeyi etkileyen faktörler olarak bulunmuştur. Sonuç: Manisa’da okul çağı çocuklarda alkol denemenin yaşla ve arkadaş grubunda alkol deneme sıklığıyla belirgin olarak arttığı bulunmuştur. Alkol kullanımını önlemeye yönelik programlarda öncelikle bu faktörlerin üzerinde durulması gerekir.

Anahtar Kelimeler:

Yaygınlık, Alkol kullanımı, Çocuk, Türkiye

Alcohol drinking prevalance and related factors among school aged children in Manisa

Purpose: The aim of the study is to determine the prevalence of alcohol use and related risk factors among school aged children. Method: This cross-sectional study was carried out during March 2004. Minimum sample size was calculated as 1922 and 2004 children were enrolled. Stratified random sampling method was used. This sampling method was applied to grade 9 in high schools and grades 5 and 7 in primary schools of Manisa City Center. Data were collected self reported under inspection in classes by using the modified Turkish version of 'Health Behaviour in School Age Children (HBSC) 2001/2002' survey questionnaire. Data were analyzed using SPSS for Windows 10.0. Results: The prevalance of alcohol use at least once in life time was 11.0% among school aged childeren. Usage of alcohol experience age was 11.66+ 2,76 in students. 68.3% of students whose were experienced usage of alcohol, were experessed that they were still using of alcohol. The significant factors in experince of using alcohol were insufficiency in family income, advanced age, being male, experience of smoking and alcohol using/smoking in friends. Conclusion: The experience of using alcohol in school aged childeren were increased significantly with advanced aged and frequency of experience of smoking/alcohol using in friends. These factors should be taken in account in intervention programmes in alcohol using.

Keywords:

Prevalence, Alcohol Drinking, Child, Turkey,

PDF

___

1. Jernigan D. Global Status Report :Alcohol and Young People, WHO, Geneva, 2001 http://whqlibdoc.who.int/hq/2001/WHO_MSD_MSB_01.1.pdf
2. Hubbard R, Desjarlais C. Alcohol and Drug Abuse, Eds.: Walter W.Holland, Roger Detels, George Knox. In: Oxfort Textbook of Public Health, 2nd edition: Oxford University Pres, New York,1991, Vol:3, p. 523-539
3. Pekcan H., Okul Sağlığı, Edi:Münevver Bertan, Çağatay Güler, Halk Sağlığı Temel Bilgiler, Güneş Kitabevi, Ankara- 1997:210-224
4. Takakura M, Wake NJ. Association of age at onset of cigarette and alcohol use with subsequent smoking and drinking patterns among Japanese high school students. School Health. 2003; 73 (6): 226-31.
5. Maney DW, Higham-Gardill DA, Mahoney BS. The alcohol-related psychosocial and behavioral risks of a nationally representative sample of adolescents. Journal School Health. 2002 ;72 (4):157-63
6. Andrews JA, Tildesley E, Hops H, Duncan SC, Severson HH. Elementary school age children's future intentions and use of substances. Journal Clinicial Child Adolescent Psychol. 2003 ; 32 (4): 556-67.
7. 1997/98 International Report: Health and Health Behaviour among Young People (HBSC) http://www.hbsc.org/downloads/Int_Report_00.pdf (1 Kasım 2005)
8. Driking Among Young Europeans. http://www.hbsc.org/downloads/Drinking.pdf (10 Haziran 2005)
9. Youth Risk Behavior Surveillance-United States, 2001 Surveillance Summaries, 2002: Vol.51/Ss-4 http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/ss5104a1.htm
10. Tütün, Alkol ve Madde Bağımlılığı, Herkese Sağlık -Türkiye’nin Hedef ve Stratejileri, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara,2001;31
11. Palancı Y, Saka G. Diyarbakır İl Merkezindeki İlköğretim 6.7.8 Sınıfları İle Lise Öğrencilerinde Sigara,Alkol Ve Madde Kullanımı ve Etkileyen Faktörler 9.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kongre Kitabı, Ankara – 2004: 411
12. Young people’s health in context. Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: international report from the 2001/2002 survey http://www.euro.who.int/eprise/main/who/InformationSources/Publications/Catalogue/20040601_1 (13 aralık 2005).
13. Ulukol B. İki Farklı Lisede Okuyan Ergenlerin Davranış Özellikleri, Sağlık ve Toplum, 2001; 11 (2)
14. Lüleci E, Çalık B, Tugrul Ö. Manisa’da Bir Lise ve Bir İlköğretim Okulunda Sigara,Alkol,Uyuşturucu ve Uçucu Madde Kullanımı, 9.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kongre Kitabı, Ankara; 2004: 423
15. Ögel K, Çorapçıoğlu A, Sır A, Tamar M ve ark. Dokuz İlde İlk ve Ortaöğretim Öğrencilerinde Tütün, Alkol ve Madde Kullanım Yaygınlığı, Türk Psikiyatri Dergisi 2004;15 (2)112-118
16. Soyer M. Ergenlerin Sağlık Davranışı Geliştirme Durumları 8. Halk Sağlığı Günleri Bildiri Özetleri, Sivas -2003:228
17. Güner Ç, Beşer E, Yavuz C, Tek N, Bilgin R. The Health Problems Of The Adolescents In Kocaeli :Tobacco,Alcohol And Drug Use Internatıonal Publıc Health Congress “Health 21 In Actıon” İstanbul-Turkey 2000:152
18. Challier B, Chau N, Predine R, Choquet M, Legras B. Associations of family environment and individual factors with tobacco, alcohol, and illicit drug use in adolescents. European Journal of Epidemiology. 2000 ;16 (1):33-42
19. Mazur J, Kowalewska A, Woynarowska B. Zaklad. Alcohol drinking and other risk behaviours among adolescents aged 11-15 years, Med Wieku Rozwoj. 2003; 7 (2): 75-89.
20. Sale E, Sambrano S, Springer JF, Turner CW. Risk, protection, and substance use in adolescents: a multi-site model. Journal Drug Education 2003;33 (1):91-105
21. Lewis CE, Lewis MA. Peer pressure and risk-taking behaviors in children. American Journal of Public Health. 1984; 74 (6):580-584.
22. Chen K, Sheth AJ, Elliott DK, Yeager A. Prevalence and correlates of past-year substance use, abuse, and dependence in a suburban community sample of high-school students. Addict Behav. 2004; 29 (2): 413-23.
23. Çamur D, Özcebe H, Akdağ D. Bir Lisenin Birinci Sınıf Öğrencilerinde Sigara, Alkol ve Bağımlılık Yapıcı Madde Kullanım Sıklığı (Ankara 2002), 8.Halk Sağlığı Günleri Bildiri Özetleri- Sivas 2003:176
24. Herken H. Özkan İ. Çilli AS, Bodur S Öğrencilerde Alkol Kullanım Sıklığı ve Sosyal Öğrenme İle İlişkisi, Düşünen Adam, 2000; (13): 87-91
25. Geckova A, van Dijk JP, Groothoff JW, Post D. Socio-economic differences in health risk behaviour and attitudes towards health risk behaviour among Slovak adolescents. Soz Praventivmed. 2002; 47 (4): 233-9.