Serhat VANÇELİK, Gürsel Sema ÖNAL, Asuman GÜRAKSIN

Atatürk Üniversitesi öğrencilerinde beden ağırlığı durumu ve ilişkili bazı faktörler

Bu araştırma, Atatürk Üniversitesi öğrencilerinin öğrencilerin ağırlık durumlarını değerlendirmek ve bu durumu etkileyebilecek faktörleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma Mayıs-Haziran 2004 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini; Atatürk Üniversitesi Merkez Kampüsünde örgün eğitim gören 17.000 lisans öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma kapsamına alınan öğrenci sayısı 1250 olarak belirlenmiş, ancak araştırmaya katılım hızı %89.6 (1120 kişi) olmuştur. Basit rastgele yöntemle her fakülteden hangi sınıfın örnekleme dahil edileceği belirlenmiştir. Belirlenen sınıftaki tüm öğrenciler araştırma kapsamına alınmıştır. Erkek öğrencilerin yüzdesi %60.6, bekar öğrencilerin ise %96.9’dur. Öğrencilerin ortalama yaşları 21.6 ± 1.9 yıl, ortalama beden kitle indeks (BKİ) değeri 21.9 ± 2.7 kg/m2’dir. Aşırı kilolu ve obezite prevalansının erkek öğrencilerde, zayıflığın ise kızlarda daha fazla olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin beslenme öğrenimi alma, sigara içme, alkol kullanma ve düzenli spor yapma durumlarına göre BKİ ortalaması açısından önemli farkın olmadığı belirlenmiştir. Öğrencilerin aylık kişisel gelirleri ile BKİ değeri arasında pozitif yönde önemli ilişki belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Öğrenciler, Vücut kitle indeksi, Vücut ağırlığı

PDF

___

1. Saha personeli için toplum beslenmesi programı eğitim materyali, (çevrimiçi), http://www.saglik.gov.tr/extras/dokuman/saha_pers_beslenme.pdf, 8.10.2005.

2. Metin B, Akın A, Güngör İ. Dünya Sağlık Raporu (Çev). Sağlık Bakanlığı. Ankara, 1998: 50,152

3. Yağmur C. Çukurova üniversitesi öğrencilerinin beslenme durumu üzerine bir araştırma. Beslenme ve Diyet Dergisi 1995; 24 (2): 239-51.

4. Açık Y, Çelik G, Ozan AT, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Gülbayrak C. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Sağlık ve Toplum 2003; 13 (4): 74-80.

5. Baysal A, Aksoy M, Bozkurt N. Diyet El Kitabı. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 2002: 39-43.

6. Yolsal N, Kıyan A, Özden Y. Beslenme durumunu değerlendirmede beden kitle indeksinin kullanımı. Beslenme ve Diyet Dergisi 1998; 27 (2): 43-48.

7. Keskinler D, Güraksın A, İnandı T, Tufan Y. Atatürk üniversitesi öğrencilerinde sigara içme prevalansı ve etkili faktörler. Atatürk Üniversitesi Tıp Dergisi 1999; 31 (3): 112-116.

8. Fennell R. Health behaviors of students attending historically universities: results from the National College Health Risk Behavior Survey. J Am Coll Health 1997;46 (3): 99-101.

9. Von Bothmer MI, Fridlund B. Gender differences in health habits and in motivation for a healthy lifestyle among Swedish university students. Nurs Health Sci. 2005;7 (2):107-118.

10. Kaya İ. Sigara ve sağlığımız. Bilim Teknik 1991;24:289: 42-45.

11. Güraksın A. Erzurum il merkezinde ortaokul ve lise öğrencilerinde sigara içme sıklığı. Atatürk Üniversitesi Dergisi 1998;30: 89-93.

12. Dağcı T, Dinç G, Özcan C. Celal Bayar Üniversitesi öğrencilerinin alkol kullanma sıklığı ve alkol kullanımını etkileyen faktörler. VI. Ulusal Halk Sağlığı Kongre Kitabı, Adana, 14-18 Nisan 1998;471.

13. Öksüz E, Malhan S, Özcan C. Üniversite öğrencilerinde alkol kullanımı ve sosyoekonomik, sosyal karşılaştırma özellikleriyle ilişkisi. IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Ankara, 3-6 Kasım 2004;434.

14. Salmons PH. Weight control in university students. J R Soc Med. 1987; 80(1): 6-8.

15. Navia B, Ortega RM, Requejo AM, Mena MC, Perea JM, Lopez-Sobaler AM. Influence of the desire to lose weight on food habits, and knowledge of the characteristics of a balanced diet, in a group of Madrid university students. Eur J Clin Nutr. 2003; 57 (1):90-93.

16. Unusan N. Fruit and vegetable consumption among Turkish university students. Int J Vitam Nutr Res. 2004;74 (5):341-348.

17. Sakamaki R, Toyama K, Amamoto R, Liu CJ, Shinfuku N. Nutritional knowledge, food habits and health attitude of Chinese university students-a cross sectional study. Nutr J. 2005;4 (1):4.

18. Bingöl G. Ankara ilinde farklı sosyoekonomik düzeydeki ailelerin yetişkin kadınlarda obezite ve etkileyen etmenler. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara 1996.

19. Toksöz P, Ertem M, Ceylan A. Kadınlarda şişmanlık görülme sıklığı ve etkileyen etmenlerin analizi. V. Halk Sağlığı Günleri, Isparta,1997:23.

20. Tek N, Beşer E, Güner Ç, Yavuz C, Bilgin R. Kocaeli ili ve bağlı ilçelerinde yaşayan 12-24 yaş grubu adölesanların beslenme durumlarının değerlendirilmesi. III. Uluslararası Beslenme ve Diyetetik Kongre Kitabı. Ankara,12-15 Nisan 2000:173.

21. Yurttagül M. Hafif şişman ve şişman kadınların beslenme alışkanlıkları ve zayıflamaya ilişkin tutum ve davranışları. Beslenme ve Diyet Dergisi 1995;24 (1):59-73.

22. Ballard-Barbash R, Graubard I, Krebs-Smith SM, Schatzkin A, Thompson FE. Contribution of diet in to the inverse association between energy intake and BMI. Eur J Clin Nutr. 1996;50:96-106.

23. Seidell JC, Flegal KM. Assesing obesity: classification epidemiology. Britic Medical Bulletin 1997;53 (2):238-252.

24. Al-Nuaim AA, Bambgoye EA, Al-Rubean KA, Al-Mazrou YA. Overweight and obesity in Saudi Arabian adult population, role of sociodemographic variables. J Community Health 1997;2:211-223.

25. Kahn HS, Williamson DF, Stevens JA. Race and weight change in US women: The roles of socioeconomic and marrital status. Am J Publish Health 1991;8 (3):219-323.

26. Arslan M. Obesite. Endokrinoloji Temel ve Klinik 1996; 775-786.