İşçilerin İşyeri Memnuniyetinin ve Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi
AMAÇ: İnsan için iş kaçınılmaz bir zorunluluktur. Çalışanın sağlığı ile çalışma ortamı arasında iki yönlü bir etkileşim vardır. Sağlık; çalışma yaşamını, çalışma yaşamı da sağlığı etkilemektedir. Araştırmamız Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bir tekstil fabrikasında çalışan işçilerin işyeri koşulları, memnuniyet durumları ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. YÖNTEM: Çalışma 1 Mart 2009- 30 Nisan 2009 tarihleri arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bir tekstil fabrikasında çalışan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 200 işçi ile yapılmıştır. Veriler literatür taranarak araştırmacılar tarafından oluşturulan soru formu ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Araştırmaya başlamadan önce fabrika yöneticileri ve işçilerden sözel izin alınmıştır. Verilerin analizi bilgisayar ortamında SPSS 13.0 programında yüzdelik, aritmetik ortalama ve ki-kare kullanılarak yapılmıştır. BULGULAR: Çalışmaya katılan işçilerin yaş ortalaması 26,8 (Min:17-Mak:50)'dir. İşçilerin %72,5'i erkek, %63,0'ı evli, %61,0'ı ilkokul mezunudur. İşçilerin %95,0'inin işe alınırken kapsamlı bir sağlık muayenesinden geçtiği, %72,5'inin işyerinde düzenli olarak sağlık kontrollerini yaptırdığı, %88,0'ının sağlık gereksinimleri olduğunda işyeri hekimine rahatlıkla ulaşabildiği saptandı. İşçilerin %17,0'ı işyerinde herhangi bir eğitim almadıklarını ve %91,5'i ise eğitime gereksinim duyduklarını belirtti. İşyerinde kendilerine sunulan olanakların yeterliliğine ilişkin ise işçilerin %92,5'i aydınlatma, %78,0'ı sosyal güvenlik ve %70,0'ı ulaşımın yeterli sunulduğunu ifade etti. SONUÇ: İşçilerin çoğunluğunun eğitime gereksinimlerinin olduğu ve iş yerinin kendilerine sundukları olanakları yeterli bulduğu saptandı. İşçilerin cinsiyetleri ile eğitim gereksinimleri arasında anlamlı fark olduğu saptandı (p< 0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda; iş yerlerinde ve fabrikalarda çalışan işçilere gereksinim duydukları konularda düzenli eğitimler yapılması ve uygun çalışma ortamının sağlanması önerilmektedir.
Determining Employee's Work Place Satisfaction and Training Needs
AIM: Employment is indispensible for humans. There is a two-way interaction between the employee's health and his working environment. Health affects working life and working life, too, affects health. Our study has been carried out in a descriptive manner, in order to determine the workplace conditions, satisfaction rates and training needs of workers at a textile factory in the Southeastern Region of Turkey, METHOD: This study was carried out at a textile factory in the Southeastern Region of Turkey on 200 workers who were willing to fill out the questionnaire form, between 1st March 2009 and 30th April 2009. Data were gathered by vis-a-vis meeting with workers, using a questionnaire form devised by researchers rewieving related literature. A special permission from the management of the factory and worker's consent was obtained before initiating the study. Data were analyzed on computer using percentage, arithmetic mean and Chi-Square features of SPSS13.0 programme. RESULTS: The average age of the workers participating in this study was 26.8 (Min 17-Max50). 72.5% were men, 63.0% were married, 61.0% were primary school graduates. It was found that: 95.0% of the workers underwent a through medical examination when they were first recruited. 88.0% easily reached the medical doctor at the factory whenever they needed.out of them, 17.0% did not receive training of any kind from the workplace and 91.5% stated that they needed training. As for the adequecy of the facilities offered at work place, 92.2% stated that lighting, 78.0% stated that social security and 70.0% stated that transportation was satisfactory. CONCLUSION: The majority of the workers stated that they needed training and found the facilities offered by their workplace as satisfactory and adequate. It was found that there was a significant difference between the sex and training needs of the employees (p< 0.05). In the light of these findings, it is suggested that, appropriate working environment and training on regular basis as per the needs of the employees should be provided.
___
- 1. Ağırbaş İ, Çelik Y, Büyükkayıkçı H. Motivasyon araçları ve iş tatmini: sosyal sigortalar kurumu başkanlığı hastane başhekim yardımcıları üzerinde bir araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2005; 8(3): 326-350.
- 2. Kahraman H, Sucaklı MH, Özer A, Köksal N. Bir tekstil fabrikasında çalışan işçilerin solunum fonksiyonlarının değerlendirilmesi. Solunum Dergisi. 2011; 13(3): 146-150.
- 3. İlhan MN, Kurtcebe ZÖ, Durukan E, Koşar L. Temizlik işçilerinin sosyodemografik özellikleri ve çalışma koşulları ile iş kazası ve meslek hastalığı sıklığı. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2006: 20(6): 433-439.
- 4. Aşık NA. Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi. 2010; 467: 31-50.
- 5. Özkan Ö, Emiroğlu ON. Hastane sağlık çalışanlarına yönelik iş sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 10(3): 43-51.
- 6. Cervatoğlu E. İş sağlığı ve güvenliği konusunda bir değerlendirme. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2003; 13: 23-29.
- 7. Dindar İ, İşsever H, Özen M. Edirne merkezindeki hastanelerde görev yapan hemşirelerde iş ile ilgili rahatsızlıklar ve konulan tanılar. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004; 7(1): 59-63.
- 8. Çopur Z, Varlı BE, Avşar M, Şenbaş M. Ege Üniversitesi Hastanesi'nde çalışan ev idaresi personelinin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2006; 9(2): 39-52.
- 9. Cheng Y, Huang HY. Employment insecurity, workplace justice and employees' burnout in Taiwanese employees: a validation study. İnt J. Bheav. Med. 2011; 18: 391-401.
- 10. Rogers B. Occupational and Envirnmental Health Nursing Concepts and Practice. Second Edition. Philadelphia. W.B.Saunders Company, 2003.
- 11. Gökdemir N, Yıldız AN. İş sağlığı iş güvenliği hizmetlerinde hemşirelik hizmetlerinin önemi. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi. 2008; 37(8): 13-16.
- 12. Resmi Gazete, 16 Aralık 2003 tarihli, 25318 Sayılı İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik.
- 13. İşçi F, Esin MN. Bir işyerindeki iş sağlığı hemşireliği girişimlerinin Omaha hemşirelik girişim şeması ile değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Elektronik Dergisi. 2009; 2(2): 39-55.
- 14. Akbayrak S, Emiroğlu ON. Şaşmaz oto sanayi sitesinde çalışanların iş sağlığı hizmetlerinden beklentileri. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2006; 1(2): 46-58.
- 15. Esin MN. Türkiye'de iş sağlığı hemşireliği ve gelişmeler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2008; 1: 4-10.
- 16. Mandıracıoğlu A, Lüleci E, Leblebici A. Toplam kalite yönetiminin bir unsuru olarak çalışanların iş doyumlarının bir fabrika örneği ile değerlendirilmesi. Ege Tıp Dergisi. 2000; 39 (3): 165-168.
- 17. Yılmaz F. Türkiye'de kadın çalışanların mesleki sağlık ve güvenlik koşulları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2010; 3(13): 268-284.
- 18. Oflezer C, Ateş M, Bektaş G, İrban A. Bir kamu hastanesinde çalışan işçilerin iş doyumu ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011; 2(4): 203-213.
- 19. Yürür S, Keser A. İşe bağlı gerginlik ile iş tatmini ilişkisinde duygusal tükenmenin aracı rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2011; 65(4): 165-193.
- 20. Yıldız AN, Önal B. Küçük ve Orta Ölçekli İşyerlerinde İşçi Sağlığı-İş Güvenliği Sorunları, IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Didim, 12-16 Eylül 1994.
- 21. Akış N, İrgil E, Pala K, Aytekin H. Gemlik Çıraklık Eğitim Merkezinde Okuyan Çırakların Çalışma Koşulları ve Sosyal Sorunları, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2004; 17: 15-20.
- 22. Emiroğlu C. Aralıklı kontrol muayeneleri ve iş-işçi uyumu. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2001: 20-26.
- 23. Balcı E, Gün İ, Kaya A, Öksüzkaya A. Kayseri'de bir mobilya fabrikasındaki işçilerin iş güvenliği konusunda bilgi-tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2005; 24: 28-33.
- 24. Özçırpıcı B, İçbay E, Coşkun F, Akın M, Çiftçi ON, Özgür S. Gaziantep organize sanayi bölgelerindeki gıda üreten işyerlerinin değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009; 8(5): 389-396.
- 25. Metgud DC, Mokashi MG, Saha PN. An ergonomic study of women workers in a woolen textile factory for identification of health-related problems. Indian Journal Occupational and Environmental Medicine. 2008; 12(1): 14-19.
- 26. Bakar C, Maral I, Aygün R. Ostim ve Ahievran Mesleki Eğitim Merkezlerinde eğitim gören çırakların sosyodemografik özellikleri çalışma nedenleri ve iş yaşamı ile ilgili özellikler. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. 2004; 17: 21-27.
- 27. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete Tarihi/Sayısı:07.04.2004/25426.
- 28. Aksoy F, Tanrıverdi H, Yıldırım YS, Demirhan H. Kamu sektöründe iş sağlığı ve güvenliği. Haseki Tıp Bülteni. 2009; 47(3): 110-113.
- 29. Nguyen AN, Taylor J, Bradley S. Relative pay and job satisfaction: Same new evidence. Department of Economics, Lancester University Management School Working Paper. 2003; Online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/1382/.
- 30. Kaya MD, Güzel D, Çubukçu B. Ilıca şeker fabrikası çalışanlarının iş memnuniyeti, ergonomik çalışma koşulları ve iş stresi yönünden incelenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 25(2): 51- 60.
- 31. Ünalan D, Çetinkaya F, Özyurt Ö, Kayabaşı A. Bir üniversite hastanesinde çalışan sekreterlerde iş memnuniyeti. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2006; 9(1): 1-18.
- 32. Astrakianakis G, Seixas NS, Camp JE, Christiani DC, Feng Z, Thomas DB. Modeling, estimation and validation of cotton dust and endotoxin exposures in chinese textile operations. Ann. Occup. Hyg. 2006; 50(6): 573-582.
- 33. Wong EY, Ray RM, Gao DL, et al. Dust and chemical exposures and miscarriage risk among women textile workers in Shanghai, China. Occup Environ Med. 2009; 66(3): 161-168.
- 34. Öğüş C, Dönmez L, Özdemir T, Çilli A. Pamuklu İplik ve Dokuma Fabrikası İşçilerinde Solunum Sistemi Semptomları ve Fonksiyonları. Dicle Tıp Dergisi. 2004; 31(2): 23-30.
- 35. Ertem M, İçlin E, Kelle M, Topçu F. Diyarbakır Sümerbank halı ve iplik fabrikalarında çalışan işçilerin solunum fonksiyonlarının incelenmesi. Solunum Hastalıkları Dergisi. 2000; 11(2): 126- 134.
- 36. Aybek A, Arslan S. Bazı tarıma dayalı sanayi kuruluşlarında gürültü güzeyleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi. 2005; 8(2): 121-127.
- 37. McCullagh MC, Raymond D, Kerr MJ, Lusk SL. Prevalence of hearing loss and accuracy of selfreport among factory workers. Noise Health. 2011; 13(54): 340-347.
- 38. Osagbemi GK, La-Kadri RT, Sunday SA. Awareness of occupational hazards, health problems and safety measures among Sawmill workers in North Central Nigeria. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2010; 9(4): 325-328.