İş doyumu kavramı ve değerlendirilmesi geliştirilmiş iş betimlemesi ölçeği
Bu çalışmada iş doyumu kavramının evrensel olarak kapsamı, iş doyumunu belirleyen neden ve etkiler kuram olarak incelenmiş, iş doyumunun değerlendirilmesinde kullanılan ölçekler tanımlanmıştır. Bireylerin işleriyle ilgili geliştirdikleri olumlu duygu durumu olarak tanımlanan iş doyumunun verimlilik çalışmalarında sıklıkla araştırılması nedeniyle bu durumu tüm yönleriyle değerlendirmek için çeşitli ölçekler kullanılmaktadır. Farklı kültürlerde oluşturulan ölçeklerin ülkemiz çalışanlarının tümünde güvenle uygulanabilmeleri için geliştirilmeleri gereklidir. Bu çalışmanın amacı ülkemiz koşullarına uygun olarak yeniden oluşturulan „Geliştirilmiş İş Betimlemesi Ölçeği‟ nin tanıtılmasıdır.
[Concept and evaluation of job satisfaction: Developed Job satisfaction Index]
In this study; the reasons and effects determining job satisfaction were analyzed in a theoretical basis by universally defining the content of job satisfaction concept and scales utilized in the assessment of job satisfaction were described. Job satisfaction is defined as the positive state of mood developed by individuals in relation with their jobs and in order to evaluate this concept which is frequently analyzed in efficiency studies, various scales are used. These scales created in different cultures must be improved so that they can be safely applied to all the employees in our country. The aim of the study is to introduce the „Developed Job Descriptive Index‟ which has been reestablished according to the needs of our country.
___
- 1. Ünsal P, Türetgen İ. Bir iş doyumu ölçeği geliştirme çalışması. Yönetim / İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Dergisi. 2005; 16(51): 43-55.
- 2. Ergin C. Bir İş doyumu ölçümü olarak iş betimlemesi ölçeği: uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk psikoloji Dergisi. 1997; 12(39): 25-36.
- 3. Çelen Ü, Piyal B, Karaodul G. Ankara Onkoloji Hastanesinde çalışanların iş doyumu. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2004; 7(3): 295-318.
- 4. Aksu G, Acuner A, Tabak R. Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı yöneticilerinin iş doyumuna yönelik bir araştırma (Ankara Örneği). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2002; 55(4): 271-281.
- 5. Batıgün A, Şahin N. İş stresi ve sağlık psikolojisi araştırmaları için iki ölçek: A-Tipi kişilik ve iş doyumu. Türk Psikiyatri Dergisi. 2006; 17(1): 32-45.
- 6. Bovier P, Perneger T. Predictors of work satisfaction among physicians. European Journal of Public Health. 2003; 13: 299-305.
- 7. Bodur S, Güler S. Sağlık yöneticilerinde iş doyumu. Genel Tıp Dergisi. 1997; 7(1): 12-14.
- 8. Rosvold E, Bjertness E. Physicians who do not take sick leave: hazardous heroes?. Scand J Public Health. 2001; 29: 71-75.
- 9. Westert G, Schellevis F, Bakker D. Monitoring helath inequalities through general practice: the second dutch national survey of general practice. European Journal of Public Health. 2005; 1: 59-65.
- 10. Bodur S. Job satisfaction of health care staff employed at health centres in Turkey Society of Occupational Medicine. 2002; 52(6): 353-355.
- 11. Karlıdağ R, Ünal S, Yoloğlu S. Hekimlerde iş doyumu ve tükenmişlik düzeyi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2000; 11(1): 49-57.
- 12. Musal B, Elçi Ö, Ergin S. Uzman hekimlerde mesleki doyum. Toplum ve Hekim. 1995; 10(68): 2-7.
- 13. Yıldız N, Yolsal N, Ay P. İstanbul Tıp Fakültesinde çalışan hekimlerde iş doyumu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2003; 66(1): 34-41.
- 14. Piyal B, Çelen Ü, Şahin N. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışanların iş doyumu. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2000; 563(4): 241-250.
- 15. Türk M, Çakır Ö. Örgütsel stres düzeyi ve etkileyen faktörler. Mesleki sağlık ve güvenlik dergisi. 2006; 37-42.
- 16. Ünal S, Karlıdağ R, Yoloğlu S. Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu ile ilşkisi. Klinik Psikiyatri. 2001; 4: 113-118.
- 17. Sibbald B, Bojke C, Gravelle H. National survey of job satisfaction and retirement intentions among general practitioners in England. BMJ. 2003; 326: 22.
- 18. Nylenna M, Gulbrandsen P, Forde R. “Unhappy doctors” BMC Health Services Research. 2005; 5: 44.
- 19. Özaltın H, Kaya S, Cesim D. Türk silahlı kuvvetlerinde görev yapan muvazzaf tabiplerinin iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2002; 44(4): 423-427.
- 20. Yüksel İ. Hekimlerin iş güçlüğünü oluşturan değişkenlerin iş doyumu, iş gerilimi ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 13(1): 261-272.
- 21. Çetinkanat C. İş doyumu ve tükenmişlik. Eğitim Araştırmaları. 2002; 9: 186-193.
- 22. Özyurt A. “İstanbul hekimlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri”. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 2003.
- 23. Özyurt A, Hayran O, Sur H. Predictors of burnout and job satisfaction among Turkish Physicians. Q J Med. 2006; 99: 161-169.
- 24. Aslan H, Gürkan S, Girginer U. İşe bağlı gerginlik ölçeğinin bir hemşire örnekleminde geçerlik ve güvenirliği. Psikiyatri Psikoloji Farmakoloji Dergisi. 1996; 4(4): 276-283.
- 25. Kılıç B, Ergör A, Gürpınar E, Demiral Y. Sağlık ocaklarında çalışan personelin iş doyumu. Sağlık ve Toplum. 2004; 2: 12-20.
- 26. Çakmur H, Kılıç B. İş betimlemesi ölçeğinin geliştirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2010; 14(3): 124-131.
- 27. Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Geçerlilik ve Güvenilirlik 1 Basım. Ankara Seçkin Yayıncılık, 2005, s. 50-420.
- 28. Özdamar K. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, 5. Baskı, Eskişehir, Kaan Kitabevi, 2004, s. 345-500, 379-441.