Ayşegül KORKMAZ, FİLİZ ARSLAN, ŞENAY UZUN

Hastanede sağlığı geliştirme uygulamaları: Hasta çocukların beslenme durumlarının incelenmesi

AMAÇ: Bu araştırmada, çocukların hastaneye yatmadan önce ve yattığı dönemde beslenme durumlarının karşılaştırılması, hastanede yatmanın beslenme üzerinde yarattığı değişimlerin ve nedenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM: Tanımlayıcı olarak planlanan araştırmada, GATA’nın çeşitli kliniklerinde 3 günden fazla yatan 32 çocuk ve aileleri ile çalışılmıştır. Veriler, 34 soruluk veri toplama formu ve çocukların boy, kilo ölçümleri ile elde edilmiştir. BULGULAR: Bu çalışmada, hastaneye yattığı dönemde çocukların %78,1’inde günlük besin alım miktarının azaldığı, günlük besin alım miktarındaki azalmanın en çok 3-7 gün süre ile hastanede yatan çocuklarda olduğu belirlenmiştir. Evdeki alımla karşılaştırıldığında, özellikle tahıl, sebze, meyve gruplarındaki alımların azaldığı saptanmıştır. Antropometrik değerlerin beslenme rutinlerindeki değişikliklerden etkilenmediği belirlenmiştir. Annelerin %93,8’i başlıca beslenme ortamının uygun düzenlenmemesinin, çocukların beslenmesi üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğunu belirtmiştir. Annelerin %59,4’ünün, hastanede çocuğun isteklerini göz ardı ederek, yemeğin bitmesine odaklandıkları, yemek yedirmek için çocuklarını zorladıkları ve yemesini sağlamak için ödüllendirmeyi daha fazla kullandıkları belirlenmiştir. SONUÇ: Çocukların hastanede yatmasının yeme alışkanlıklarını olumsuz yönde etkilediği ve ailelerin çocuğun yeme davranışını geliştirmek için ödül veya zorlama gibi yöntemleri daha fazla kullanma eğiliminde oldukları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Beslenme değerlendirmesi, Antropometri, Çocuk, hastaneye yatırılmış, Beslenme alışkanlığı, Sağlığın geliştirilmesi, Sağlık bakımı araştırmaları

Health promotion practices in hospital: Examination of nutrition conditions of the ill children

BACKGROUND: In this study, it was aimed to compare nutrition condition of children before and after the hospitalization, and to examine changes that hospitalization created on nutrition of children and its causes. METHODS: In this descriptive research, 32 children that hospitalized more than three days in various clinics of Gulhane Military Medical Academy and their families were studied. Data were obtained with questionnaire and also measurements of weight and height of children. RESULTS: In this study, it was determined that daily food intake of 78.1% of the children was decreased after hospitalization, decreases of daily food intake mostly occurred in children who hospitalized for 3-7 days. Daily food intake, especially cereal, vegetable and fruits groups were decreased in comparison to home intake. It was determined that anthropometric values weren’t affected by changes of nutritional routine. 93.8% of mothers stated primarily that inadequate arrangements of the nutritional environment have negative effect on children’s’ nutrition. It was determined that 59.4% of mothers focused on their child to finish his/her meal ruling out demands of the child, forced children to eat and used rewarding mostly to encourage child to eat while in hospital. CONCLUSION: It is concluded that children’s hospitalization effects the nutrition conditions negatively and the parents tend to use force or prizes to encourage child to eat.

Keywords:

Nutrition Assessment, Anthropometry, Child, Hospitalized, Feeding Behavior, Health Promotion, Health Care Surveys,

PDF

___

1. Gable S, Lutz S. Nutritional socialization experiences of children in the health start program. Journal of the American Dietetic Association. 2001;101: 572-577.
2. Garro A, Thurman KS, Kerwin ME, Ducette JP. Parent/Caregiver stress during pediatric hospitalization for chronic feeding problems. Journal of Pediatric Nursing. 2005; 20(4): 268-275.
3. Ünlü G, Aras Ş, Güvenir T, Büyükgebiz B, Bekem Ö. Yemek reddi olan çocuklarin ailelerinde kişilik bozuklukları, depresyon, anksiyete belirtileri ve aile işlevleri. Türk Psikiyatri Dergisi. 2006; 17(1): 1-10.
4. Chatoor I. Feeding and eating disorders of infancy and early childhood. Eds.: Kaplan HI, Saddock BJ. In: Comprensive Textbook of Psychiatry. 7th. Edition. Philadelphia Baltimore. Williams & Wilkins, 2000, p. 2704-2710.
5. Bear TM, Harris A. Pediatric nutrition assessment: identifying children at risk. Journal of American Dietetic Association. 1997; 10: 107-115.
6. Akman M, Okur V. Çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği açısından bir risk değerlendirmesi. Türk Aile Hekimliği Dergisi. 2002; 6(4): 153-158.
7. Gökçay G, Günöz H. Büyüme-gelişme, Beslenme ve beslenme değerlendirmesi, Ed: Neyzi O, Ertuğrul T, içinde: Pediatri 1. 3. basım. İstanbul. Nobel Tıp Kitapevi, 2002. p. 85-209.
8. Öztürk Y, Büyükgebiz B, Arslan N, Ellidokuz H. Effects of hospital stay of nutritional anthropometic data in Turkish children. Journal of Tropical Pediatrics. 2003; 49 (3): 189-190.
9. Doğan Y, Erkan T, Yalvaç S, Altay S, Çullu F, Aydın A, Kutlu T. Nutritional status of patients hospitalized in pediatric clinic. Turkish Journal of Gastroenterology. 2005; 16(4): 212- 216.
10. Süoğlu ÖD. Çocukluk çağında beslenme: okul çocuğunun beslenmesi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sağlıkta-Hastalıkta Beslenme Sempozyum Notları. 2004; 41: 157-164.
11. Fuller C, Keller L, Olson J, Plymale A. Helping preschoolers become healthy eaters. Journal of Pediatric Health Care. 2005; 19(3): 178-182.
12. Hasanoğlu S. Değişik hastane ünitelerinde yatmakta olan hastalarda görülen yeme sorunlarının nedenleri ve hasta üzerinde yarattığı olumsuz etkilerin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul 1994.
13. Ista E, Loosten K. Nutritional assessment and enteral support of critically ill children. Critical Care Nursing Clinics of North America. 2005; 17(4): 385-393.
14. Schenker S. Better hospital food. British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin. 2001; 26: 195-196.
15. Kennedy C, Kools S, Kong SKF, Chen JL, Franck L, Wong TKS. Behavioural, emotional and familiy functioning of hospitalized children in China and Hong Kong. International Nursing Review. 2004; 51(1): 34-46.
16. Yıldırım T. Kanserli çocuklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları 2. Çocuk Kliniği. İstanbul. 2004.
17. Çehreli R. Hemşirelik programı; kanserli hastalarda beslenme. DEÜ Onkoloji Enstitüsü. XIII. Türk Pediatrik Onkoloji Grubu, Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi Notları. 2004, p. 179-181.
18. Çavuşoğlu H. Hastanede yatan çocuk. Çocuk Sağlığı Hemşireliği. 8. Basım. Ankara. Ankara: Sistem Ofset Basımevi, 2004, p.51-67.
19. Lin W, Yang HC, Hang CM, Pan WH. Nutrition knowledge, attitude and behavior of Taiwanese elementary school children. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition. 2007; 16 (2): 534-46.
20. Wu SJ, Pan WH, Yeh NH, Chang HY. Dietary nutrient intake and major food sources: the nutrition and health survey of Taiwanese elementary school children 2001-2002. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition. 2007; 16(2): 518-33.
21. Kristjansdottir AG. Thorsdottir I, Bourdeaudhuij I, Due P, Wind M, Klepp KI. Determinants of fruit and vegetable intake among 11-year-old school children in a country of traditionally low fruit and vegetable consumption. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity Research. 2006; 3: 41-44.
22. Koui E, Jago R. Associations between selfreported fruit and vegetable consumption and home availability of fruit and vegetables among Greek primary-school children. Public Health Nutrition. 2008; 2: 1-7.
23. Marks MG. Care of hospitalized child. Ed: Brogan J. In: Broadribb’s Introductory Pediatric Nursing. 5th. edition. Newyork. Lippincott-Raven Publishers, 1998, p. 52-72.
24. Wong DL, Eaton MH. Child feeding during hospitalization. In: Wong’s Essantials of Pediatric Nursing, 6th edition. Missouri: Mosby, 2001, p. 761-762.
25. Passehl B, Mccarroll C, Buechner C, Gearring C, Smith AE, Trowbridge F. Preventing childhood obesity: establishing healthy lifestyle habits in the preschool years. Journal of Pediatric Health Care. 2004; 18(6): 315-319.
26. Gottesman MM, Bısh B, Regıs K. Educating parents about portion sizes for preschollers. Journal of Pediatric Health Care. 2005; 19(1): 54–60.
27. Wardle J, Herrera L, Cooke L, Gibson El. Modifying chlidren’s food prefences; the effects of exposure and reward on acceptance of an unfamiliar vegatable. Europan Journal of Clinical Nutrition. 2003; 57: 341-348.