ÜMİT AYDOĞAN, Halil AKBULUT, Y. Çetin DOĞANER

Diyabetik ayak

Diabetes Mellitus toplumda giderek daha sık görülen multisistemik bir hastalıktır. Diyabetik ayak ise diabetes mellitus hastalarında sıklıkla yanlış ayak bakımı sonucunda meydana gelen, uzun ve ciddi tedavilere gereksinim gösteren bir durumdur. Toplum sağlığı açısından önemli olan bu hastalık yüksek oranda morbidite ve mortaliteye neden olabilmektedir.

Diabetic foot

Diabetes Mellitus is a multisystemic disease progressively seen more frequently in the general population. Diabetes foot, seen in patients suffering from diabetes mellitus, is a frequent result of improper foot care and requires long and serious treatment. The disease plays an important role in terms of public health and can be a cause for high morbidity and mortality rates.

PDF

___

1. Onat A. Hergenç G. Uyarel H. Can G. Özhan H. Prevalence, incidence, predictors and outcome of type 2 diabetes in Turkey Anadol Kardiyol Derg. 2006; 6: 314-21.
2. Fındıkçıoğlu K, Demirtaş Y, Kandal S, Ayhan S, Latifoğlu O, Çelebi C. Diyabetik Ayak Yaralarına Multidisipliner Yaklaşım: Diyabetik Ayak Konseyi Türk Plast. Rekonstr. Est. Cer. Derg. 2005; 13(2): 119–120.
3. Harris MI, Flegal KM, Cowie CC, Eberhardt MS, Goldstein DE, Little RR, et al. Prevalence of diabetes, impaired fasting glucose, and impaired glucose tolerance in U.S. adults: the Third National Health and Nutrition Survey, 1988-1994. Diabetes Care. 1998; 28: 518-24.
4. Kartal A, Çağırgan MG, Tığlı H, Güngör Y, Karakuş N, Gelen M. Tip 2 Diyabetli Hastaların Bakım ve Tedaviye Yönelik Tutumları ve Tutumu Etkileyen Faktörler TAF Prev Med Bull. 2008; 7(3): 223-230.
5. The world health report 1997. Conquering suffering, enriching humanity. Geneva. World Health Organization, 1997.
6. King H, Rewes M. Global estimates for prevalence of diabetes mellitus and impaired glucose tolerance in adults. WHO Ad Hoc Diabetes Reporting Group. Diabetes care. 1993, 16: 157-77.
7. Mann JI, Pyorala K, Teuscher A. Diabetes in epidemiological perspective. Edinburgh. Churchill Livingstone, 1983, p. 122-64.
8. Zimmet P. Type 2 (non-insulin-dependent) diabetes—an epidemiological overview. Diabetologia. 1982, 22(6): 399-411.
9. Zimmet P. Epidemiology of diabetes mellitus. In: Ellenberg M, Riffin H, eds. Diabetes mellitustherapy and clinical practice. 3rd ed. New York. Medical Examination Publishing, 1983, p. 451.
10. Mohsen AF. El-Hazmi AS. Warsy AR. Al-Swailem AM. Al-Swailem and R. Sulaimani Diabetes mellitus as a health problem in Saudi Arabia Eastern Mediterranean Health Journal. 1998: 4(1); 58-67.
11. Yüksel H. Bozulmuş Açlık Glukozu ve/veya glukoz toleransının tedavisi. Kardiyoloji Gündemi Sempozyum Dizisi No:64. 2008, s. 53-58.
12. Pekşen Y. Diabetes Mellitus Etiyolojisi. İn: Diyabetik Ayak. Gülman B (ed). Samsun. Otak Form Ofset, 2000, s. 11-29.
13. Gülman B. Diyabetik Ayak. TOTBİD (Türk Ortopedi ve Travmatoloji Birliği Dergisi) 2003; 2(1-2): 34-36.
14. Özkan Y, Çolak R, Demirdağ K, Yıldırm A, Özalp G, Koca S. Diyabetik Ayak Sendromlu 142
Olgunun Retrospektif Değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Endocrin. 2004; 2: 191-195.
15. Şerefhanoğlu K, Turan H, Timurkaynak FE, Arslan H. Diyabetik Ayak İnfeksiyonlarının Aerobik Bakteriyolojik Analizi. Aknem Derg. 2006; 20(2): 85–88.
16. Bild DE, Selby JV, Sinnock P, Browner WS, Braveman P, Showstack JA. Lower-extremity amputation in people with diabetes: Epidemiology and prevention. Diabetes Care. 1989; 12(1): 24-31.
17. World Hearth Organization. Hearth 21-health for all in the 21st century. Copenhagen. WHO, 1999.
18. -Yüksel A. Diyabetik Ayak Yarasından Korunma. İ.Ü Cerrahpaþa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No: 67. 2004, s. 101–106.
19. Boultan AJM. The diabetic foot. Med Clin Norh Am. 1988; 72: 1513–30.
20. Frykberg RG, Lavery LA, Pham H, Harvey C, Harkless L, Veves A. Role of neuropathy and high foot pressures in diabetic foot ulceration. Diabetes Care. 1999; 21(10): 1714–19.
21. Wagner FW. Algorithms of diabetic foot case. In: Levin ME, O'Neal, FW, eds. The diabetic Foot. St. Louis. CV Mosby Co, 1983, p. 291.
22. Arıcan Ö, Şaşmaz S. Diyabetik Hastalarda Ayak Bakımı Turkiye Klinikleri J. Med. Sci. 2004; 24: 541–546.
23. Grunfeld C. Diabetic foot ulcers: Etiology, treatment, and preventation. Advences in Internal Medicine 1991; 37: 103–30.
24. Levin MH. Preventing amputation in the patient wıth diabetes. Diabetes Care 1995; 18(10): 1383-94.
25. Young MJ, Veves A, Boulton AJ. The diabetic foot: Aetiopathogenesis and Management. Diab Metab Rew. 1993; 9(2): 109–27.
26. Slovenkai MP. Foot Problems in Diabetes. Med Clin North Am. 1998; 82: 949–71.
27. Türkaslan T, Altındaş M. Diyabetik Ayak Yaraları. Türk Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi. 2004; 12(1): 55.
28. Brem H, Sheehan P, Boulton AJM. Protocol for treatment of diabetic foot ulcer. The American journal of surgery. 2004; 187: 1S-10S.
29. Lineawear et al. Antimicrobial toxicity. Arch Surg. 1985; 120: 268.
30. Steed DL. Foundation of good ulcer care. Am J Surgery. 1998; 176(Suppl 2A): 20.
31. Edmonds ME. Progress in care of the diabetic foot. Lancet. 1999; 354: 270.
32. Cavanagh PR, Lipsky BA, Bradbury AW, Botek G. Treatment for diabetic foot ulcers. Lancet 2005; 366: 1727,1728.
33. Millington JT, Norris TW. Effective treatment strategies for diabetic foot wounds. J. Fam. Prac. 2000; 49(suppl): 40-48.
34. Saltoğlu N, Diyabetik Ayak Yarasında Mikrobiyoloji ve Antimikrobik Tedavi. İ.Ü Cerrahpaþa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi No: 67. 2004, s. 87–95.
35. West NJ. Systemic antimicrobial treatment of foot infections in diabetic patients. Am J Health Syst Pharm. 1995; 52: 1199–1202.
36. Lipsky BA, Berendt AR, Deery HG, Embil JM, Joseph WS, Karchmer AW, et al. Infectious Diseases Society of America. Diagnosis and treatment of diabetic foot infections. CID 2004; 39: 885-910.
37. Tükenmez M, Çekin T, Karataş C, Perçin S, Tezeren G. Diyabetik Ayakta Alt Ekstremite Amputasyonları. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2005: 27(3); 100–104.
38. Faglia E, Favales F, Aldeghi A, Calia P, et al. Adjunctive systematic hyperbaric oxygen therapy in treatment of severe prevalantly ischemic diabetic foot ulcer. Diabetes Care. 1996; 19: 1338.
39. Agnès R, Huot C, Ekoé JM. Canadian Diabetes Association Technical Review: The Diabetic Foot and Hyperbaric Oxygen Therapy. Canadian Journal Of Dıabetes. 2006; 30(4): 411–421.
40. Tuyet HL, Quynh TTN, Minh HVH, Bich DNT, Dinh TD, Tan DL, et al. The efficacy and safety of epidermal growth factor in treatment of diabetic foot ulcers: the preliminary results. Int Wound J. 2009; 6: 159–166.
41. Levin ME. Foot lesions in patients with diabetes mellitus. Endocrinol. Metab. Clin. 1996; 25: 447.
42. Batkın D, Çetinkaya F. Diabetes Mellitus Hastalarının Ayak Bakımı ve Diabetik Ayak Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışları. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal Of Health Sciences) 2005; 14(1): 6–12.
43. Raşa K. Diyabetik ayakta tanı ve tedavi yaklaşımları, in: Erdoğan B (ed). Diyabetik ayak hastalarında cerrahi tedavi. Ankara. 2000, s. 33-39.
44. Boulton AJ, Armstrong DG. Trials in neuropathic diabetic foot ulceration: time for a paradigm shift? Diabetes Care. 2003; 26: 2689-2690.
45. Wagner FW. The Dysvascular foot: A system for diagnosis and treatment. Foot Ankle. 1981; 2: 64–122.
46. Wagner FW. Classification and treatment program for diabetic, neuropathic and dysvascular foot problems. Instructional Course Lectures 28. American Academy of Orthopaedic Surgeons, 1979.