Türkiye'de kadın istihdamı: Hukuki düzenlemeler ve sosyal politikalar

Makale, çalışma yaşamında cinsiyet eşitliğinin güçlendirilmesine, iş ve aile hayatının bağdaştırılmasına ve nüfus artışı sağlanmasına yönelik yasal düzenlemeleri ve sosyal politikaları incelemektedir. Türk işgücü piyasasının önemli bir gerçeği de kadınların işgücüne katılma oranının düşüklüğüdür. Kadınların işgücüne katılma oranı ile erkeklerin işgücüne katılma oranı arasında büyük bir fark bulunmaktadır. Türkiye, istihdam oranı ve özellikle kadın istihdam oranı açısından OECD ülkeleri arasında son sıralardadır. Hükümet, kadın istihdam oranını artırma amaçlı düzenlemeler yapmakta, politikalar geliştirmektedir. Tedricen yaşlanan bir nüfus, çalışan kesimin daralması, çalışan-çalışmayan oranının bozulması, dolayısıyla sosyal güvenlik sisteminin zorlanması demektir. Yaşlanan nüfus ve global rekabet ile daha etkin mücadele için Türkiyenin işgücü potansiyelinin tamamından yararlanması gerekir. İstihdamı artırmaya ve dolayısıyla büyüme ve sosyal içermeye yönelik cinsiyet eşitliği politikaları geliştirilmektedir. Bu çerçevede, çocuk /yakın bakım hizmetleri, güvenceli esneklik politikaları önem kazanmaktadır.

Womens employment in Turkey: Regulations and social policies

This article tries to address and examine concrete legislative and social initiatives which push gender equality at work, promotion of new forms of work-life balance and active ageing policies. An important stylized fact about the urban Turkish labor market is the low labor market participation rate of women. There is a large and persistent gap in labor market participation between men and women. Turkey has one of the lowest overall employment rates, particularly for women, in the OECD. Low labor market participation rate of women has resulted in government taking action to promote womens employment. Turkeys most recent employment policy initiatives go in this direction. Demographic ageing is accelerating and the active population will start to shrink placing additional strains on our welfare system. Turkey tries to make full use of its labor potential to face the challenges of an ageing population and rising global competition. Policies are designed to promote gender equality to increase labor force participation thus adding to growth and social cohesion. Access to childcare facilities and care for other dependents and implementing fexicurity principles will be important in this respect.

___

AB Komisyonu (2010). Communication from the Commission, Europe 2020, A strategy for smart, sustainable and inclusive growth, COM(2010) 2020 fnal, Brussels.

AB Komisyonu (2010). Compilation of Case Law on the Equality of Treatment between Women and Men and on Non- Discrimination in the European Union, 3. baskı, Lüksemburg.

AB Komisyonu (2013). Barcelona objectives, The development of childcare facilities for young children in Europe with a view to sustainable and inclusive growth, 03 Ocak 2015 tarihinde http://ec.europa.eu/ justice / gender-equality / fles / documents / 130531_ barcelona_en.pdf adresinden erişildi.

AB Komisyonu (2011). Communication from the Commission, Early Childhood Education and Care: Providing all our children with the best start for the world of tomorrow, COM(2011) 66 fnal

15 Ocak 2015 tarihinde http://europa.eu/ legislation_summaries/education_training_ youth/ lifelong_learning/ef0027_en.htm adresinden erişildi.

Artuk, M. E. (2006). Cinsel Taciz Suçu (TCK. m.105), Çalışma ve Toplum, 2006/4, 29-44. Avrupa Parlamentosu (2012). European Parliament resolution of 22 May 2012 on a 2020 Perspective for Women in Turkey (2011/2066 (INI).

12 Ocak 2015 tarihinde http://www. europarl.europa.eu/sides/getDoc.

do?pubRef=-//EP// TEXT+TA+P7-TA- 2012-0212+0+DOC+XML+V0//EN& language=EN adresinden erişildi.

AB (2014). Turkey 2014 Progress Report. 16 Aralık 2014 tarihinde http://ec.europa. eu/enlargement/pdf/key_documents/2014/ 20141008 -turkey-progress-report_en.pdf adresinden erişildi.

ÇSGB (2014). Çalışma Hayatı İstatistikleri 2013, Ankara.

ÇSGB (2014). Ulusal İstihdam Stratejisi (2014-2023) ve Eylem Planları (2014- 2015), Resmi Gazete 30.05.2014, S. 29015.

ÇSGB (2014). İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi, 2. baskı. 22 Aralık 2014 tarihinde http://www.csgb. gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20 Repository/csgb/dosyalar/kitap/ kitap07_ mobbing adresinden erişildi. Ergin, H. (2010). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), Ali Güzele Armağan, İstanbul. European Stability Initiative (ESI) (2007).

Sex and Power in Turkey Feminism, Islam and the Maturing of Turkish Democracy, Berlin İstanbul 2 Haziran 2007.

10 Aralık 2014 tarihinde http://www.esiweb. org adresinden erişildi.

GMI (2013). GMI Ratings 2013 Women on Boards Survey

Güzel, A. ve Ertan, E. (2010). İşyerinde Psikolojik Tacize Hukuksal Bakış: Avrupa Hukuku ve Karşılaştırmalı Hukuk, Legal ISGHD 2007/14.

11 Kasım 2014 tarihinde http://www. fortefoundation.org/site/DocServer/ GMIRatings_ WOB_ 042013.

pdf?docID=19201 adresinden erişildi. Janta, B. (2014). Caring for Children in Europe, How childcare, parental leave and fexible working arrangements interact in Europe.

02 Aralık 2014 tarihinde http://europa. eu/epic/studies-reports/docs/rr-554-dg- employment-childcare-brief-v-0-16-final. pdf adresinden erişildi.

Marshall, G. (2004). Authenticating Gender Policies through Sustained-Pressure: The Strategy Behind the Success of Turkish Feminists, Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, C. 11/1, Oxford University Press, 57-85.

OECD (2014). OECD Economic Economic Surveys: Turkey2014, OECD Publishing. 12 Aralık 2014 tarihinde http://www.

keepeek.com/Digital-Asset-Management/ oecd/ economics/oecd-economic-surveys- turkey-2014_eco_surveys-tur-2014-en adresinden erişildi.

Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). (2013). Resmi Gazete 06.07.2013, S. 28699. Süral, N. (2014). An Assessment of the Pregnancy and Maternity - related Provisions of the Labor Legislation, Prof. Dr. Berin Ergine Armağan, İstanbul. Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. LXXII/2, Legal Yayıncılık, 441-456

Süral, N. (2014). Türkiyede Kadın İstihdamı: Fırsatlar, Engeller ve Hukuki Çerçeve, Prof. Dr. M. Polat Soyere Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, Özel Sayı 2013.

Süral, N. ve Kılıçoğlu, M. (2011). Prohibiting Sexual Harassment in the Workplace in Turkey, Middle Eastern Studies , C. 47/44, 655-662.

Süral, N. (2013). Şirketlere Kadın Kotası (mı?), SİCİL, 30, 193-200.

TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (2011), İşyerinde Psikolojik Taciz (mobbing) ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu, TBMM Basımevi.

05 Ocak 2015 tarihinde http://www.tbmm. gov.tr/komisyon/kefe/docs/komisyon_ rapor_ no_6. pdf adresinden erişildi.

TİSK (2012). Psikolojik Taciz (Mobbing) ile Mücadelede İşletme Rehberi, TİSK Yayın No: 321, Ankara.

TÜİK (2013). Uzun Dönem Nüfus Projeksiyonları.

03 Aralık 2014 tarihinde http://www.tuik. gov.tr /PreTabloArama.do adresinden erişildi.

Turhan, M. (2013). Kamu Görevlileri Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz (mobbing) ve Hukuki Korunma Yolları, TBB Dergisi, S. 105, s. 89-128.