İşletmelerde iç girişimcilik ve yenilik ilişkisine yönelik kavramsal bir inceleme

Yenilik, işletmeler için son yıllarda sıkça kullanılan önemli bir araç haline gelmiştir. Çünkü yaşanan küreselleşme sürecinde işletmelerin uzun süre rekabetçi kalabilmeleri için, işletme içerisinde yeni; ürün, süreç, pazar, teknoloji, strateji ve yönetim tekniklerini yenileme yeteneklerine bağlıdır. Bu bağlamda, yeniliği hedefeyen, riski kabullenen, yeni fırsatları keşfeden ve takip eden iç girişimcilik, rekabetçi avantaj sağlamanın en etkili stratejilerden biridir. İç girişimcilik, örgütsel öğrenme ve bilgi paylaşımının iş süreçlerine aktarılması sonucu yeniliğin sağlanmasıdır. Bu açıdan iç girişimcilik hem işletme içi büyüme ve gelişmenin hem de sosyal ve ekonomik büyümenin temel kaynağı olarak kabul edilmektedir. Genel olarak bu çalışmada iç girişimcilik ve yenilik kavramı arasındaki ilişki kavramsal olarak incelenerek konunun önemi ortaya konulmuştur.

A conceptual study on the relationship between intrapreneurship and ınnovation in the enterprises

Innovation for enterprises has become a signifcant and frequently used tool in recent years. In the globalization process, long-term competitiveness of enterprises depends on their ability to renovate their techniques about new products, processes, markets, technologies, strategies and administration. In this context, intrapreneurship, which discovers and follows new opportunities through innovations and risk taking, is one of the effective strategies for acquiring a competitive advantage. Intrapreneurship is to provide innovation by transferring information-sharing and organizational-learning into work processes. Therefore, intrapreneurship is accepted as a main source of both social and economical growth and internal growth and development. As a whole, in this study, the relationship between the concepts of intrapreneurship and innovation is examined conceptually and the signifcance of the issue is presented.

___

Ağca, V. ve Kurt, M. (2007). İç Girişimcilik ve Temel Belirleyicileri: Kavramsal Bir Çerçeve. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 29, Temmuz-Aralık, 83-112.

Ağca V. Yörük D. (2006). Bağımsız Girişimcilik ve İç Girişimcilik Arasındaki Farklar: Kavramsal Bir Çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C:8, Sayı:2: 155-173.

Ağca, V. ve Kandemir T. (2008). Aile İşletmelerinde İç Girişimcilik Finansal Performans İlişkisi: Afyonkarahisarda Bir Araştırma Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: X, Sayı 3, 209-230.

Akoğlan Kozak, M. ve Gül Yılmaz E. (2010). Otel Yöneticilerinin İç Girişimcilik Algılamaları: Frigya Bölgesi Örneği.

Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, Bahar, 2010. Prof. Dr. Hasan Işın Dener Özel Sayısı, ISSN: 1300- 4220 (1990-2010) 85-97.

Altuntaş, G. ve Dönmez, D. (2010). Girişimcilik yönelimi ve örgütsel performans ilişkisi: Çanakkale bölgesinde faaliyet gösteren otel işletmelerinde bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:39, Sayı:1, 2010, ISSN: 1303-1732, 50-74.

Antoncic, B. (2000). Intrapreneurship: Construct Refnement and An Integrative Model Development, Thesis for The Degree of Doctor of Philosophy. Department of Marketing and Policy Studies Weatherhead School of Management, School of Graduate Studies, Case Western Reserve University. Antoncic, B. and Hisrich, R. D. (2001). Construct Refnement And Cross-Cultural Validation. Journal of Business Venturing 16, Ó 2001 Elsevier Science Inc. All rights reserved. New York, NY 10010 PII S0883- 9026(99)00054-3, 495527.

Antoncic, B. (2007). Intrapreneurship: a comparative structural equation modeling study. Industrial Management & Data Systems Vol. 107 No. 3, 2007, Emerald Group Publishing Limited, 0263-5577 DOI 10.1108/02635570710734244, 309-325.

Antoncic, B. and Prodan, I. (2008). Alliances, Corporate Technological Entrepreneurship And Firm Performance: Testing A Model On Manufacturing Firms. Technovation, 28, 257-265.

Avcı, U. (2009). Öğrenme Yönelimliliğin Yenilik Performansı Üzerine Etkisi: Muğla Mermer Sektöründe Bir İnceleme. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 10, 121138.

Basım, N. H. Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2009). Bireyin Örgütsel Adalet Algısının İç Girişimcilik Davranışı İle İlişkisi: Kamuda Bir Araştırma. İşletme ve Finans Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 274, 79-99.

Burgers, H. and Jansen, J. (2008). Organizational ambidexterity and corporate entrepreneurship : the differential effects on venturing, innovation and renewal processes. In: 2008 Frontiers of Entrepreneurship Research. Babson College Entrepreneurship Research Conference, 57 June 2008, University of North Carolina, Chapel Hill, North Carolina. 15 Nisan 2014 tarihinde http:// eprints.qut.edu.au/26477/1/c26477.pdf adresinden erişildi.

Burgers, H. Jansen, J. Van Den, B. F. and Volberda, H. (2009). Is the sum more than the corporate entrepreneurship parts? the different effects of social capital on innovation, venturing, and renewal processes. In Gillin, L (Ed.) Proceedings of the 6th International AGSE Entrepreneurship Research Exchange, Feb 3-6, 2009, ECIC, University of Adelaide, South Australia, Australia, Swinburne University of Technology, Adelaide, Australia, 267-281. 20 Mayıs 2014 tarihinde http://eprints.qut.edu.au/26993/1/26993. pdf adresinden erişildi.

Bulut, Ç. Fiş, A. M., Aktan, B. ve Yılmaz, S. (2008). Kurumsal Girişimcilik: Kavramsal Yapı Üzerine Bir Tartışma. Journal of Yasar University, 3(10), 1389-1416.

Ceylan, A. ve Demircan, N. (2002). Girişimcilerin Başarı, Güç ve Yakın İlişki İhtiyaçlarının Kişilik Özellikleri İle İlişkisi Üzerine Düzce Bölgesindeki Kobilerde Bir Araştırma, 21. Yüzyılda Kobiler: Sorunlar, Fırsatlar ve Çözüm Önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi, Magosa, 1-19.

Çetinkaya Bozkurt, Ö. Kalkan, A. Koyuncu, O. ve Alparslan, A. M. (2012). Türkiyede Girişimciliğin Gelişimi: Girişimciler Üzerinde Nitel Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2012/1, Sayı:15, 229-247.

Çetinkaya Bozkurt, Ö. ve Alparslan, A. M. (2013). Girişimcilerde Bulunması Gereken Özellikler İle Girişimcilik Eğitimi: Girişimci ve Öğrenci Görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 8(1), 7-28.

Çetin, F. ve Varoğlu, A. K. (2009). Özellikler Bağlamında Girişimcinin Beş Faktör Kişilik Örüntüsü. Kara Harp Okulu Dergisi, Cilt 8 - Sayı 2 - Kasım 2009, 51-66.

Çetin, F. (2011). Örgüt İçi Girişimcilikte Öz Yeterlilik Algısı ve Kontrol Odağının Rolü. Business and Economics Research Journal, Volume 2, Number 3 2011, ISSN: 1309-2448, 69-85.

De Jong, J. and Wennekers, S. (2008). Intrapreneurship, Conceptualizing Entrepreneurial Employee Behaviour. Zoetermeer, May 2008, SCALES, H20080, 1-47.

Driscoll, S. (2014). 6 Steps to Intrapreneurship- How to Bring Innovation to Your Workplace. February 2014 Managing People at Work.

Duran, C. ve Saraçoğlu, M. (2009). Yeniliğin Yaratıcılıkla Olan İlişkisi ve Yeniliği Geliştirme Süreci, Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:16 Sayı:1, 57-71.

Duygulu, E. (2008). Algılanan Kurumsal Görünüm, Proaktif Kişilik Özelliği ve İş Kurma (Girişimcilik) Tutumu: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü öğrencileri Üzerine Bir İnceleme. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:10, Sayı:2, 95-120.

Ecevit Satı, Z. ve Işık, Ö. (2011). İnovasyon ve Stratejik Yönetim Sinerjisi: Stratejik İnovasyon. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt :9 Sayı :2, 538-559.

Erdoğan, Z. B. (2012). Girişimcilik ve Kobiler. Ekin Yayınevi: Bursa.

Erdem, B. Gökdeniz, A. ve Met, Ö. (2011). Yenilikçilik ve İşletme Performansı İlişkisi: Antalyada Etkinlik Gösteren 5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:26, Sayı:2, 77-112. Ercan, S. ve Gökdeniz, İ. (2009). Girişimciliğin Gelişim Süreci ve Girişimcilik Açısından Kazakistan. © Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı, Bilig, Bahar, sayı 49, 59-82.

Erkocaoğlan, E. ve Özgen, H. (2009). Kurumsal Girişimcilik İle Örgüt Yapısı Arasındaki İlişki. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, 203214.

Fiş, A. M. ve Wasti, A. S. (2009). Örgüt Kültürü ve Girişimcilik Yönelimi İlişkisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 35 (Özel Sayı), 127-164.

Ferreira, J. (2002). Corporate Entrepreneurship: a Strategic and Structural Perspective. International Council for Small Business ICSB 2002-001 47th World Conference San Juan, Puerto Rico June 16- 19, 1-20.

Fitzsimmons, J. Douglas, E. J. Antoncic, B. and Hisrich, R. D. (2004). Intrapreneurship in Australian Firms. In Proceedings AGSE-Babson Entrepreneurship Research Conference, Melbourne, 15 Nisan 2014 tarihinde http://eprints.qut.edu.au adresinden erişildi.

Gürel, E. B. B. (2012). İç Girişimcilik: Bir Literatür Taraması. Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı 6, 56-75.

Güney, S. ve Nurmakhamatuly, A. (2007). Kültürün Girişimciliğe Etkisi: Kazakistan ve Türkiye Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Kültürlerarası Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, 62-86.

Hayton, J. C. and Kelley, D. J. (2006). A Competency-Based Framework For Promoting Corporate Entrepreneurship.

Human Resource Management, Fall 2006, Vol. 45, No. 3, © 2006 Wiley Periodicals, Inc. Published online in Wiley InterScience 15 Nisan 2014 tarihinde (www.interscience. wiley.com). adresinden erişildi. DOI: 10.1002/hrm.20118, 407427.

Hill, M. E. (2003). The Development of An Instrument To Measure Intrapreneurship: Entrepreneurship Within The Corporate Setting. Full thesis submitted in fulflment of the requirements for the degree Master of Arts (MA) in Industrial Psychology, January 2003, Rhodes University. ISSN: 1309 -8039 (Online), 189-199.

İrmiş, A. ve Özdemir, L. (2011). Girişimcilik ve Yenilik İlişkisi, Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt 9, Sayı 1, 137-161.

İrmiş, A. Durak, İ. ve Özdemir, L. (2010). Girişimcilik Kültürü: Anadolu Girişimcilerinden Örnekler. Ekin Yayınevi: Bursa.

İçerli, L. Yıldırım, M. H. ve Demirel, Y. (2011), Kobilerde İç Girişimciliğin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma: Aksaray Örneği, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 2, 2011 ISSN: 1309 -8039 (Online), 177-187.

Karaata, S. (2012). Yenilik Yenileşim - İnovasyon Dünyasına Bir Yolculuk. Ege Genç İşadamları Derneği Yayınları, 15 Nisan 2014 tarihinde http://www.egiad.org. tr/wp-content/uploads/arastirma-raporlari/ inovasyon-raporu.pdf adresinden erişildi.

Keleş, H. N. Kıral, Özkan, T. Doğaner, M. ve Altunoğlu, A. E. (2012). Önlisans Öğrencilerinin Girişimcilik Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Year 5, Number 9, Summer 2012 ISSN 1307-9832, 107-118.

Kızıloğlu, M. ve İbrahimoğlu, N. (2013). İç Girişimcilik Olgusunun Yenilik Yapabilme Becerisine Etkisi: Gaziantepte Faaliyet Gösteren Yenilikçi Örgütlerde Bir Uygulama. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, C:5, S:3, 105-117.

Köker, A. R. (2008). Örgütlerarası Ağların Yenilik Derecesi Üzerindeki Etkileri: Ostim ve Ankara Organize Sanayi Bölgelerinde Bir Çalışma. Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim Organizasyon Doktora Programı, Yayınlanmamış Doktora Tezi.

Kotsemir, M. N. Abroskin, A. S. and Dir, M. (2013). Innovation Concepts and Typology An Evolutionary Discussion. Basic Research Program Working Papers Series: Science, Technology And Innovation WP BRP 05/STI/2013, 15 Nisan 2014 tarihinde Electronic copy available at: http://ssrn. com/abstract=2221299 adresinden erişildi.

Kuratko, D. F. , Hornsby, J. S. and Bishop, J. W. (2005). Managers Corporate Entrepreneurial Actions and Job Satisfaction. International Entrepreneurship and Management Journal 1, 2005, Springer Science + Business Media, Inc. Manufactured in The United States, 275291.

Lankinen, L. Taimela, E. Toskovic, T. and Wallin, G. (2012). Intrapreneurship act different. Helsinki, 4 May 2012, 1 Haziran 2014 tarihinde http://users.tkk.f/toskovt1/ intrapreneurship/intrapreneurship_fnland. pdf adresinden erişildi.

Lumpkin, G.T. and Dess, G. G. (1996). Clarifying the Entrepreneurial Orientation Construct and Linking it to Performance. Academy of Management Review, 21(1), 135172.

Lumpkin, G.T. and Dess, G. G. (2001). Linking Two Dimensions of Entrepreneurial Orientation to Firm Performance: the Moderating Role of Environment and Industry Life Cycle. Journal of Business Venturing, 16, 429451.

Lee, S. M. Chang, D. and Lim, S. B. (2005). Impact of Entrepreneurship Education:A Comparative Study of the U.S. and Korea. International Entrepreneurship and Management Journal 1, 2743.

Meydan, C. H. (2011). İş Tatmin Ve Öz Yeterliliğin Örgüt İçi Girişimciliğe Etkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 20, Sayı 1, 25-40.

Mcmullen, J. S. and Shepherd, D. A. (2006). Entrepreneurial Action and The Role of Uncertainty in The Theory of The Entrepreneur. Academy of Management Review, Vol. 31, No. 1, 132152.

Okpara, F. O. (2007). The Value Of Creativity And Innovation In Entrepreneurship. Journal of Asia Entrepreneurship and Sustainability, No reproduction or storage, in part or in full, permitted without prior permission, Volume III, Issue 2, September 2007. 15 Nisan 2014 tarihinde http:// www.asiaentrepreneurshipjournal.com/ AJESIII2Okpara.pdf adresinden erişildi.

Onay, M. ve Çavuşoğlu, S. (2010). İşletmelerde Girişimcilik Özelliğini Etkileyen Faktörler: İç Girişimcilik. Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 17(1), 47-67.

Orwa Bula, H. (2012), Evolution and Theories of Entrepreneurship: A Critical Review on the Kenyan Perspective, International Journal of Business and Commerce Vol. 1, No.11: Jul, ISSN: 2225- 2436, 81-96.

Ören, K. ve Biçkes, M. (2011). Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Potansiyeli Üzerindeki Etkileri (Nevşehirdeki Yüksek Öğrenim Öğrencileri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2011, C.16, S.3, 67-86.

Özkara, B. Karayormuk, K. ve Köseoğlu, M. A. (2006). Girişimcinin Son Köyü: Girişimlerin Sürekliliğinin Sorgulanması, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi, Uluslararası Girişimcilik Kongresi, 221-223.

Pizarro-Moreno, I. Real, J. C. and Sousa-Gınel, E. (2007). Corporate Entrepreneurship: Building a Knowledgebased View of the Firm. Universidad Pablo Olavide, WP BSAD 07.02, May 2007, 1-19, 15 Nisan 2014

tarihinde http://webdee.upo.es/ adresinden erişildi. Sharman, P. and Chrisman, J. J. (1999). Toward a Reconcilitation of The Defnitional Issues in The fled of Corporate Entrepreneurship. 1042-2587-99-233, Copyright 1999 by Baylor University, 11-27.

Stevenson, H. H. (2006). A Perspective on Entrepreneurship. Harvard Business School, 9-384-131, Rev. April 13, 1-13.

Tekin, Y. ve Durna, U. (2012). Otel İşletmelerinde Yenilik Yönetimi Uygulamaları Alanyada Beş ve Dört Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Yıl:2012, C:4, S:3, 93-110.

Turró, A. and Urbano, D. (2012),Organizational Resources And Intrapreneurial Activities: A Cross- Country Study International Doctorate Programme in Entrepreneurship and Management Business Economics Department, Universitat Autònoma de Barcelona. 15 Nisan 2014 tarihinde http:// idem.uab.es/Turr%C3%B3,%20Andreu. pdf adresinden erişildi.

Turgut, E. ve Begenirbaş, M. (2013). Çalışanların Yenilikçi Davranışları Üzerinde Sosyal Sermaye ve Yenilikçi İklimin Rolü: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. KHO Bilim Dergisi Cilt: 23, Sayı: 2, 101-124.

Worthington, W. J. Collins, J. D. and Hitt, M. A. (2009). Beyond Risk Mitigation: Enhancing Corporate Innovation With Scenario Planning. Business Horizons, vol. 52, 441-450. 15 Nisan 2014 tarihinde http:// papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=134339 adresinden erişildi.

Yıldırım, M. H. Demirel, Y. ve İçerli, L. (2011). İşletme Sahibi Yöneticilerin Girişimci Kişilik Özellikleri İle Girişimcilik Becerileri Arasındaki İlişkinin Tespiti: Aksaray Örneği. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt 3, Sayı 2.

Yılmaz, A. S. (2014). Bir Sosyal Değişim Ajanı Olarak Girişimcilik Eğitimi.

Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks, Vol. 6, No. 1, 297-310.

Zeren, H. E. (2012). Kent Markalaşması Sürecinde İç Girişimcilik Faktörü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 02, Sayı: 01, 95-104.

Zhao, L. L. (2013). Corporate Intrapreneursship: Step to Building a Sustainable Startup Mentality Within an Established Organization. Massachusetts Institute of Technology, May 2013. 15 Haziran 2014 tarihinde http://hdl.handle. net/1721.1/80668 adresinden erişildi.

Quintane, E. Casselman, R. M. B. Reiche, S. and Nylund, P. (2011), Innovation As A Knowledge-Based Outcome Copyright © 2006-2011 Eric Quintane, Mitch Casselman, Sebastian Reiche & Petra Nylund. All rights reserved. 15 Nisan 2014 tarihinde http://blog.iese.edu/reiche/ fles/2010/08/Innovation-as-a-knowledge- based-outcome.pdf adresinden erişildi.