Mesnevî’de erken dönem hıristiyanlık ve pavlus

Mevlânâ, Mesnevî adlı eserinde kendi görüşlerini ifade ederken çeşitli dinlerden özellikle de Hıristiyanlık’tan örnekler vererek bahsetmektedir. Bunlardan biri de, Hıristiyanlığın erken dönemi ve Pavlus ile ilgili anlattığı Yahudi padişah ve veziri kıssasıdır. Mevlânâ’nın kıssa çerçevesinde erken dönem Hıristiyanlık ile ilgili verdiği bilgilerin, aslında kendi döneminde Müslümanların Hıristiyanlığa dair reddiyeler, kısas-ı enbiya ve tefsir kitaplarında verdikleri bilgilerle örtüştüğü görülmektedir.

Early christianity and paul in the mathnawi

Mawlânâ uses exemples from the religions and especially from the Christianity when he explains his point of view. One of them is about the early Christianity and Paul. He give as an exemple the story of the Jewish king and his vizier. What Mawlânâ transmits as a story has in fact a connection with the Muslim sources as polemics, kısas anbiyâ and tafsîr written in his time according to Chritianity

___

  • Atasagun, Galip, Mevlânâ Celâleddin Rûmî ve Mesnevî’de Bahsedilen Dinler, Konya 2001.
  • Ceyhan, Semih, “Mesnevî”, DİA, Ankara 2004, XXIX, 325-334.
  • Fahreddin Râzî, Mefâtîhu’l-Ğayb (Tefsîr-i Kebîr), el-Matbaatu’l-Behiyye, Kahire ts., trc.S.Yıldırım-L.Cebeci-S.Kılıç-S.Doğru, Ankara: Akçağ Yay., 1988-1995.
  • Geisler, Norman L., Baker Encyclopedia of Christian Apologetics, Michigan 2002.
  • Gerard, André-Marie, Dictionnaire de la Bible, Paris 1989.
  • Güleç, İsmail, “Mesnevî’de Geçen “Taassup Yüzünden Hıristiyanları Öldüren Yahudi Padişahın Hikâyesi”ndeki Vezir, Aziz Pavlus mudur?”, Essays in Memory of Hazel E. Heughan, Edinburgh 2007, s. 113-134.
  • Gündüz, Şinasi, Pavlus, Hıristiyanlığın Mimarı, Ankara 2001.
  • Harputlu İshak Efendi, Cevâb Veremedi-Diyâ-ül-Kulûb, İstanbul 1996.
  • Işık, Hidayet, “Mevlânâ’nın Mesnevî’de Hıristiyanlığın Tahrifi ile İlgili Anlattığı Hikâyenin Sembolik Değeri”, Marife, yıl:7, sayı:3, Konya 2007, s. 245- 260
  • İsmail Hakkı Bursevî, Rûhü’l-Mesnevî, haz. İsmail Güleç, İstanbul 2004.
  • Kitabı Mukaddes-Eski ve Yeni Ahit, İstanbul 1996.
  • Mevlânâ Celâleddin Rûmî, Mesnevî-i Şerîf Şerhi, trc. ve şerh. Ahmed Avni Konuk, haz. Selçuk Eraydın-Mustafa Tahralı, İstanbul 2004, I, 177-187.
  • Odelain, O. -R. Séguineau, Concordance Thématique du Nouveau Testament, Paris 1989.
  • Öngören, Reşat, “Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî”, DİA, Ankara 2004, XXIX, 441-448.
  • Özemre, Ahmed Yüksel, Din ve Misyonerlik, İstanbul 2004.
  • Tâhirü’l-Mevlevî, Şerh-i Mesnevî, İstanbul 1963, I-II.
  • Turgut, Ali, Tefsir Usûlü ve Kaynakları, İstanbul 1991.