Necat KAYA, Sultan ÇOKER, Filiz KINIKLI, Murat YERCAN

Çiftçilerin Kooperatifçiliğe Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma: Ağrı Ve Eskişehir İlleri Örneği

Üreticilerin örgütlü bir yapıda olmaması, tarım sektörünün en önemli sorunlarından biridir. Bilindiği gibi; örgütlenmenin temelini tarımsal kooperatiﬂer oluşturmaktadır. Tarım kesimindeki üreticilerin yeterince kooperatifleşememeleri, girdi tedariki, pazarlama gibi konuların etkin bir şekilde sağlanamamasına yol açmaktadır. Bu çalışmanın esas amacı; Ağrı ve Eskişehir illerindeki çiftçilerin kooperatifçiliğe bakış açılarını ortaya koymaktır. Bununla birlikte; Ağrı ve Eskişehir çiftçilerin sosyo-ekonomik yapısını, üretim desenlerini, kooperatifler hakkında bilgi düzeylerini ve kooperatiflerden beklentilerinin ortaya koymak çalışmanın amaçları arasında yer almaktadır. Araştırma Ağrı ve Eskişehir illerindeki çiftçileri kapsamaktadır. Her iki ilden de 50 çiftçi ile görüşülerek, toplam 100 hane ile anket yapılmıştır. Veriler değerlendirilirken basit ortalamalar, yüzde hesapları, gruplar arası farklar ve Best-Worst analizleri kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, her iki ildeki çiftçilerin de kooperatiflerin yararlı olduklarını düşündükleri tespit edilmiştir. Ağrı ilinde herhangi bir tarımsal kooperatifin bulunmadığı ve çiftçilerin kooperatiflerin sağladığı avantajlardan faydalanamadıkları belirlenmiş ve bölgeye yeni bir kooperatif kurulması için çiftçilerin istekli olduğu görülmüştür. Eskişehir ilinde ise çiftçiler kooperatif faaliyetlerinden memnun olduklarını söyleseler de, kooperatifin sattığı yemin fiyatının pahalı olmasından dolayı şikâyet etmektedirler.

Anahtar Kelimeler:

Süt ve Süt ürünleri, Örgütlenme, Kooperatifleşme, Hayvancılık

PDF

___

Alçiçek, G. 2016. Burdur İlinde Tarımsal Kooperatiflerde Kooperatif Ortak İlişkilerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Bakan, Ö., Aydın, R. 2016. Ağrı İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2): 113-122.
Boz, İ. 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1): 24-32.
Everest, B., Yercan, M. 2015. Kooperatif Ortaklarının Kooperatif Yönetimine Katılma Durumları ve Eğilimleri: Tarım Kredi Kooperatifleri Balıkesir Bölge Birliği Örneği, SESSION 5C: Çevre ve Tarım Ekonomisi, Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes, s. 519-526.
Haseki, M.İ, 2007. Kooperatifçilik ve Pazarlama Anlayışı: Tarım Satış Kooperatiflerinin Pazarlama Faaliyetlerine Yönelik Tüketici Görüşlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Adana.
Kara, A., Kızıloğlu, S. 2012. Erzurum'da Meraya Dayalı Üretim Yapan Hayvancılık İşletmelerinin Sosyoekonomik Analizi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 18(2): 69-78.
Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan, H., Vanlı, Y. 2010. Kahramanmaraş İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri 4. İşletmecilerin Sosyal ve Kültürel Durumları, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(1): 39-44.
Koç, G., Uzmay, A. 2019. Trakya Bölgesi Üreticilerinin Süt Sığırcılığı Faaliyetinden Vazgeçme Olasılığını Etkileyen Faktörler, Tarım Ekonomisi Dergisi, cilt:25 sayı:1, sf. 41-52.
Koç, G., Uzmay, A., 2018. Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Üreticilerin Kooperatif Kanalıyla Süt Pazarlama Olasılığını Etkileyen Faktörler: Trakya Bölgesi Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, cilt:24 sayı:2, sf. 203-214.
Korkmaz, M., Nargül, S., Akman, G. 2011. Adana İli Toptan Sebze ve Meyve Fiyatlarının Çeşitli Faktörlere Göre Değerlendirilmesi, Akademik Bakış Dergisi, s.2.
Koyubenbe, N., 2005, İzmir İli Ödemiş İlçesinde Süt Sığırcılığının Geliştirilmesi Olanakları Üzerine Bir Araştırma, Hayvansal Üretim, 46(1): 8-13.
Olgun, A., Artukoğlu, M., 1998, Süt Üreticilerinin Örgütlenme ve Pazarlama Durumları ile Sorunları Üzerine Bir Araştırma, E.Ü. Araştırma Fonu Proje Raporu, Proje No:1996-ZRF-16, İzmir, 63s.
Örmeci Kart, M. Ç., Demircan V. 2014. Dünyada ve Türkiye’de Süt ve Süt Ürünleri Üretimi , Tüketimi ve Ticaretindeki Gelişmeler, Akademik Gıda 12 (1), sf. 78-96.
Özalp, A. 2017. Batı Akdeniz Bölgesi Hayvancılık Kooperatiflerinin Performans Analizleri ve Ortak Kooperatif İlişkilerin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Antalya.
Özyürek, S., Koçyiğit, R., Tüzemen, N. 2014. Erzincan İlinde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri: Çayırlı İlçesi Örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3):19-26.
Sağlam, U., İnan, İ.H. 2014. Uşak İlindeki Üreticilerin Tarımsal Üretici Örgütlenmesi ve Sorunları Hakkında Bilgi Düzeyleri, XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun.
Terin, M., Çelik Ateş, H. 2010. Çiftçilerin örgütlenme Düzeyi ve Örgütlerden Beklentilerini Üzerine Bir Araştırma: Van İli Örneği, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt:47, Sayı:3, sf. 265-274.
Torgut, E., Annayev, S., Örmeci Kart, M. Ç., Türkekul, B. 2019. Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Genel Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerler: İzmir İl Ödemiş ve Tire İlçeleri Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, cilt:25 sayı:1, sf. 87-95.
Yercan, M. 2003. Tarım Kooperatifleri, Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi, Çiftçi Broşürü:34.
Yercan, M. 2007. Türkiye ve Avrupa Birliğinde Tarımın Örgütlenme Deseni ve Tarımsal Kooperatifler, Tarım Ekonomisi Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, sf. 19-29.
Yercan, M., Kınıklı, F. 2018. Tarımsal Kooperatiﬂerde Ortakların Yönetime Katılımını Etkileyen Faktörlerin Analizi Üzerine Bir Araştırma: İzmir İli Sütçülük Kooperatiﬂeri Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, Cilt:24, Sayı:2, sf. 159-173.
Yılmaz, H. 2010, Süt Sığırcılığında Kooperatifler Aracılığıyla Desteklemenin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Adana İli Örneği, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana.
Yılmaz, H. 2010. Süt Sığırcılığında Kooperatiﬂer Aracılığıyla Desteklemenin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Adana İli Örneği, Doktora Tezi, Çukurova Ünverstesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomsi Anabilim Dalı, 292s.