Melike ÖNCÜL, Yusuf SEKMAN, Filiz KINIKLI, M. Metin ARTUKOĞLU

Tüketicilerin Gıda Ürünleri Satın Alma Davranışının İncelenmesi: İzmir İli Örneği

Tüketici satın alma davranışı; nihai tüketicinin yani kişisel tüketim için mal ve hizmet satın alan hane halkı ya da bireylerin satın alma davranışıdır. Satın alma davranışı sosyal, kültürel, psikolojik ve kişisel faktörlerden etkilendiği için, kişiler homojen özellik göstermemektedirler. Bundan dolayı kişiden kişiye değişip farklı satın alma eylemleri ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmanın ana amacı, tüketicilerin gıda ürünleri satın alırken dikkat ettikleri temel özelliklerin belirlenmesine yöneliktir. Bununla birlikte tüketicilerin gıda ürünlerini ilk kez satın alma kararı vermede etkili olan faktörleri ve gıda ürünleri satın alırken marka tercihinde gösterilen davranış şekillerini belirlemek çalışmanın amaçları arasında yer almaktadır. Araştırma İzmir ili merkez ilçelerdeki (Karabağlar, Buca, Bornova, Konak, Karşıyaka, Bayraklı, Çiğli, Gaziemir, Balçova, Narlıdere, Güzelbahçe) tüketicileri kapsamaktadır. Çalışmada, 300 tüketiciden elde edilen veriler kullanılmıştır. Tüketicilerin gıda ürünlerini satın alma davranışı incelenirken, tüketicilerin yaş ve cinsiyetleri ile bağlantı kurulmuştur. Tüketiciler gıda ürünlerini satın alırken dikkat ettikleri en önemli faktörün fiyat olduğu saptanmıştır. ‘Fiyat’ kriterini, ‘doğal içerik’ ve ‘duygusal çekicilik’ kriteri takip etmektedir. Gıda ürünlerini ilk kez satın almada ise en önemli faktörün ‘tat’ olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Tüketici Davranışı, Gıda Seçimi, Marka Tercihi

PDF

___

Akpınar, M. G., Yurdakul, O. 2008. Gıda Ürünlerinde Marka Tercihini Etkileyen Faktörler, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, 21(1),1-6.
Bahşi, N., Bostan Budak, D. 2014. Tüketicilerin Gıda Ürünlerini Satın alma Davranışı Üzerine Pazarlama İletişimi Araçlarının Etkisi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, Özel Sayı 1, sf. 1349-1356.
Bekar, A., Gövce, A. M. 2015. Tüketicilerin Gıda Satın Alma Davranışları ile Yaşam Tarzı İlişkisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 8(36):946-958.
Canoğlu, M., Ballı, E. 2017. Restoran Markalaması: ABD'de Türk Restoranlarının İsimleri Üzerine Bir Araştırma, IJSHS, 1(1):85-95.
Cunha, M. L., Cabral, D., Moura, P. A., De Almeida, M. D. 2018. Application of The Food Choice Questionnaire Across Cultures: Systematic Review of Cross-Cultural and Single Country Studies, Food Quality and Preference 64: 21-36.
Çabuk, S., Nakıboğlu, B., Keleş, C. 2008. Tüketicilerin Yeşil Ürün Satın Alma Davranışlarının Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(1):85-102.
Çınar, G., Uzmay, A., Koç, G. 2018. The Causality Effect of Interest in the Financial Crisis and Oil Market on Food Prices: A Case Study of Internet Search Engine Behavior, IX. IBANESS Congress Series, September 29-30: 354-363.
Demircan, V., Örmeci M. Ç., Kızılyar, G. 2011. Isparta İlinde Ailelerin Ambalajlı ve Açık Süt Tüketim Alışkanlıklarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6 (2): 39-47.
Dölekoğlu C. Ö, Yurdakul O. Adana İlinde Hane Halkının Beslenme Düzeyleri ve Etkili Faktörlerin Logit Analizi ile Belirlenmesi, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi 2004;8:62-86.
Everest, B., Niyaz, Ö., Tan, S., Yercan, M. 2018. Tüketicilerin Kooperatif Markalı Ürünleri Tercihinin İncelenmesi: Çanakkale İli Örneği, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 5(4): 516-522.
Gök, B., Salkın, M., Kenanoğlu Bektaş, Z., Kınıklı, F. 2017. Tüketicilerin Süt ve Süt Ürünler Satın Alma Tercihinde Ambalajın Etkisi: İzmir İli Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi 23 (2): 241-253.
Gökalp, F. 2007. Gıda Ürünleri Satın Alma Davranışında Ambalajın Rolü, Ege Akademik Bakış 7(1): 79-97.
Örmeci Kart, M. Ç., Demircan V. 2014. Dünyada ve Türkiye’de Süt ve Süt Ürünleri Üretimi , Tüketimi ve Ticaretindeki Gelişmeler, Akademik Gıda 12 (1), sf. 78-96.
Örücü, E., Tavşancı, S. 2001. Gıda ürünlerinde Tüketicinin Satın Alma Eğilimini Etkileyen Faktörler ve Ambalajlama, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Bahar sayı 3.
Yatağan, F., Yalçın, G., Örmeci Kart, M. Ç., Demircan, V. 2015. Isparta İlinde Dondurulmuş Gıda Ürünlerine Yönelik Tüketici Tercihleri, Gıda, 40 (2): 77-84.
Yılmaz, E., Oraman, Y., İnan, H. İ. 2009. Gıda Ürünlerine İlişkin Tüketici Davranışı Dinamiklerinin Belirlenmesi: ‘Trakya Örneği’, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 6(1), sf. 1-10.
Durmaz, Y., Bahar, B. 2011. Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyolojik Faktörlerin Etkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Çalışma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 10(37), sf. 60-77.