Kent parklarında görsel peyzaj algısının değerlendirilmesi

Bu çalışma görsel peyzaj algısının değerendirilmesinde kentsel açık ve yeşil alanların, özellikle kent parklarının planlanması ve tasarlanması süreçlerinde hem kullanıcı görüşlerini hem de uzman değerlendirmelerini bütünleştiren bir yöntem geliştirmeyi ve yön gösterici mekan tipolojileri ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışmanın ana materyalini çeşitli kent parklarına ait 25 adet fotoğraf oluşturmaktadır. Fotoğraflardaki görüntüler üzerinden kullanıcı grubuna ve uzman grubuna olmak üzere iki ayrı anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Daha sonra kullanıcı grubu anket sonuçları ve uzman grubu değerlendirmeleri karşılaştırılarak en çok tercih edilen görüntülere ilişkin mekansal karakteristikler ortaya koyulmuştur. Araştırmada kullanılan yöntemin analiz sonuçlarına dayanılarak, istatistiksel anlamda anlamlı ve daha önce yapılmış uluslarası literatürdeki çalışmaların sonuçlarını destekleyen veriler elde edilmiştir. Araştırma bulgularının değerlendirilmesi sonucu düzenlilik, açıklık, bakımlılık seviyelerinin ve doğal elemanların varlığının mekan tercihleri üzerine doğrudan etkili olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak bu mekansal karakteristiklerin biraraya getirilmesiyle, mekan tipolojilerinin ortaya konulabilmesi mümkün olduğu sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Görsel peyzaj değerlendirme, peyzaj algısı, peyzaj tercihleri, kent parkları

Assessment of Visual Landscape Perception of Urban Parks

This study aims to provide a methodology which integrates both user preferences and expert assessments to satisfy user needs and to guide landscape designers and planners during planning and design process of urban open and green spaces, especially urban parks. 25 photographs which belong to different urban park examples from both Turkey and abroad, are the main materials of this study. Two separate questionnaires were prepared and one was answered by users and the other by the experts. Then, user surveys and expert assessments were linked, and evaluated to determine the most preferred scenes. Data gathered in this study is found to be statistically significant and the results are consistent with previous studies regarding landscape preferences. Research findings show that certain levels of order, spaciousness, maintenance and the prominence of natural landscape elements directly influence landscape preferences. Finally, it is concluded that these spatial characteristics can be used to define preferred spatial typologies in urban parks which will guide planners and designers

Keywords:

Visual landscape assessment, landscape perception, landscape preferences, urban parks,

PDF

___

Anonymous. 2000. European Landscape Convention. Council of Europe. ETS no.176. Florence, Italy.
Appleton, J. 1980. Landscape in the arts and the sciences.University of Hull, Yorkshire.
Bell, S. 1999. Landscape: Pattern, Perception and Process. E & FN Spon. London.
Berleant, A. 1992. The aesthetics of environment. Temple University Press. Philadelphia.
Berlyne, D. E. 1960. Conflict, arousal, and curiosity. McGraw- Hill, New York.
Berlyne, D. E. 1971. Aesthetics and psychobiology. Appleton- Century-Crofts, New York.
Berlyne, D. E. 1972. Ends and means of experimental aesthetics. Canadian Journal of Psychology 26: 303- 325.
Daniel, T. C. and J. Vining. 1983. Methodological issues in the assessment of landscape quality. s: 39-84. Ed.: I. Altman, J. F. Wohlwill. Human Behavior and Environment: Advances in Theory and Research Vol 6. Plenum Press, New York.
Galindo, M. P. and J. A. C. Rodriguez. 2000. Environmental aesthetics and psychological wellbeing: Relationships between preference judgements for urban landscapes and other relevant affective responses. Psychology in Spain 4(1): 13-27. http://www.webshots.com (2006). http://www.ntscmp.com (2006).
Kaplan, S. 1978. On knowing the environment. Ed.: S. Kaplan, R. Kaplan. Humanscape: Environments for people. Belmont, CA: Duxbury.
Kaplan, S. and Kaplan, R. 1983. Cognition and Environment: Functioning in an Uncertain World. Ann Arbor, Michigan: Ulrich's Bookstore.
Kaplan, R., S. Kaplan and R. L. Ryan 1998. With People in Mind. Island Press, USA.
Nasar, J.L. 1992. Visual preferences in urban street scenes: a cross cultural comparison between Japan and the United States. Ed.: J. Nasar. Environmental aesthetics: theory, University Press, New York. applications. Cambridge
Palmer, J.F. 2003. Research agenda for landscape perception. pp: 163-172 Ed.: E. Buhmann, S. Ervin . Trends in Landscape Modeling. Heidelberg , Germany.
Parsons, R. and Daniel, T.C. 2002. Good looking: in defense of scenic landscape aesthetics. Landscape and Urban Planning 60: 43-56.
Porteous, J.D. 1996. Environmental Aesthetics: ideas, politics and planning. Routledge, London.
Schroeder, H.W. 1982. Preferred features of urban parks and forests. Journal of Arboriculture 8 (12): 317-322.
Ungar, S. 1999. Environmental perception, cognition and appraisal. Environmental Psychology 4 lecture notes. Scotland. Caledonian University
Wohlwill, J. F. 1983. The concept of nature: a psychologist's view. s: 5-37. Ed.: I. Altman, J. F. Wohlwill. Human Behavior and Environment: Advances in Theory and Research Vol 6. Plenum Press, New York.