ZAHİD İLE MİSTİK ARASINDA ÜÇÜNCÜ ZAMANIN YOLCULARI

Bu çalışmada Emeviler ile başlayan dünyevileşme ve Hariciler ile Şiilerin taşkın siyasi çıkışları karşısında üçüncü bir yolda bir zühd hareketi olarak ortaya çıkan tasavvuf üzerinde durulacaktır. Hz. Peygamber ve örnek sahabenin sade hayatlarını referans alarak başlayan zühd hareketi, uzun bir yolculukta ve İslam'ın yayıldığı geniş coğrafyalarda kadim medeniyetlerin tesirine hayli açık bir şekilde biçimlendiği reddedilmez bir gerçektir. Tasavvufi şahsiyetlerin önemli bir kısmı, efsanelerin, menkıbelerin ve halk anlatılarının bir inşasıdır. Zühd hareketi olarak başlayan tasavvuf, mevali hareketi ile Hint, Grek, Fars, Sami ve Orta Asya dahil karşılaştığı medeniyetlerin hazinesinden bir şeyler aldı. Zahidden sade köylüye, esnaf ve halk Müslümanlığına, tekke ve zaviyelerdeki kurumlaşmadan felsefi bir tonda mistik bir renge bürünen tasavvuf, esasta İslam'ın yayıldığı geniş ve derin coğrafyaların bir yankısıdır.

Between Mystics with Zahid Third Time Travelers

In this study, secularization began with the Umayyad, Kharijites and Shiite political outlets across the furor, a third way, which emerged as a movement zuhd will focus on mysticism. Asceticism movement began by referencing the simple life of the Prophet and his companions. This movement is a fact that can not be denied which formed in a long journey and in the wide geographical spread of Islam ancient civilizations that shaped the very clearly the influence. An important part of the mystical figures, legends, and folk tales, is the construction of a narrative. Asceticism that mysticism began as a movement, with mevali movement, in Indian, Greek, Persian, Sami and Central Asia took something from the treasure of civilization faced. Sufism, the ascetic from the simple peasants, artisans and people to Islam, dervish lodges in a philosophical tone without institutionalization could turn into a mystical color. Sufism is mainly a reflection of the broad and deep geographical spread of Islam.

___

  • İbnü'l Arabi-Abdülkerim Cili, Seferler, çev. M. Bedirhan, İstanbul 2009.
  • İbn-i Sina, El-Kanun fi't-Tıbb, Birinci Kitap, çev. Esin Kahya, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara 1995.
  • Pritsak O., "Rusların Kökeni", çev. M.B. Çelik, Ed. M. Alpargu-Y. Öztürk, Omeljan Pritsak Armağanı, Sakarya 2007.
  • Kapanşahin, Muhittin, Ağlebiler 800-909, Yalın yay., İstanbul 2013.
  • Lindholm, Charles, İslami Ortadoğu, çev. B. Şafak, İmge Yay., İstanbul 2004.
  • Huart, Cle'ment, Arap ve İslam Edebiyatı, çev. Cemal Sezgin, Ankara 1971.
  • Bağlıoğlu, Ahmet, Ortadoğu Siyasi Tarihinde Dürziler, Elazığ 2006.
  • Dersim Raporu, Yay. Haz.: İzzeddin Çalışlar, İletişim Yayınları, İstanbul 2010.
  • Yılmazçelik, İbrahim, Dersim Sancağı, İleri yayınları, Ankara 2011.
  • Yezdi, Şerefeddin Ali, Zafername, Tahran 1337.
  • Polonyalı Simeon, Polonyalı Bir Seyyahın Gözünde 16. Asır Türkiyesi", çev. H.D. Andreasyan, Sadeleştiren: Resul Bozyel, Kesit yay., İstanbul 2007.
  • Cahen, Claude, Türkler Nasıl Müslüman Oldular, çev. T.Andaç-N. Uğurlu, Örgün Yay., İstanbul 2008.
  • Ülgener, Sabri, Zihniyet ve Din İslam, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı, Der Yay., İstanbul 1981.
  • Güngör, Erol, İslam Tasavvufunun Meseleleri, Ötüken yay., İstanbul 1982.
  • Knysh, Alexandar, Tasavvuf Tarihi, Mütercim: İhsan Duru, Ufuk Yay., İstanbul 20011.
  • Nicholson, Raynold, İslam Sufileri, Çağlar Yay., Ankara 2004.
  • Fahri, Macit, İslam Felsefesi Tarihi, Şa-to Yay., İstanbul 2008.
  • Süryani Mor Efrem, Kutsal Ruh'un Kavalı, çev. G. Akyüz, T.C. Kültür ve Türizm Bakanlığı yay., Ankara 2012.
  • İmam Muhasibi, Selefi Tasavvuf, çev. Faruk Beşer, Nun Yay., İstanbul 2010.
  • İbnü'l Cevzi, Telbis-i İblis Şeytanın Ayartması, çev. S. Kocabaş, Elif Yay., İstanbul 2003.
  • İbn Haldun, Tasavvufun Mahiyeti, Haz. Süleyman Uludağ, Dergah Yay., İstanbul 1984.
  • İbn Teymiye, Hüseyin b. Mansur el-Hallac, Tercüme ve Araştırma: M. Bayram, Konya 2003.
  • Halil, İbrahim, Din ve Felsefe Arasında İslam Tasavvufu, Çıra Yayınları İstanbul 2004.
  • Keklik, Nihat, Muhyiddin İbnn'ül- Arabi El-Fütuhat el-Mekkiyye, Kültür bak. Yay., Ankara 1990.
  • Ocak, A. Yaşar, İslam'ın Macerası, Timaş, İstanbul 2010.