BEYŞEHİR REGÜLÂTÖRÜ (TAŞ KÖPRÜ)

Osmanlı döneminden itibaren Beyşehir kent ve kırsalında pek çok yerde çay ve dereler üzerinde geçişi sağlayan çeşitli köprüler bulunmaktaydı. Pek çoğunun günümüzde de mevcut olduğunu düşündüğümüz köprülerden ilki Beyşehir Çayı'nın gölden çıkış yaptığı noktada bulunan şehir köprüsüdür. 1908-1914 yıllarında Konya Ovası'nın sulanması amacıyla Beyşehir Gölü'nün Konya Ovası'na akıtılması projesi kapsamında, mevcut köprü yıkılarak yerine Beyşehir Regülâtörü (Taş Köprü) inşa edilmiştir. Bugün Konya Ovası Sulaması'nın en güzel sanat yapısı olan Beyşehir Regülâtörü kesme taştan yapılmış olup, 42 m uzunluğunda 6,35 m genişliğindedir. 15 göz ve 14 kargir ayaktan oluşmakta, ayakların üzerinde kemerler ve gözlerde hareketli kapaklar bulunmaktadır. Regülâtör taş mimarisiyle özellikle kapakları tabliye, selyaran ve topuklarıyla kemer dizisinin suya düşen gölgesiyle ay ışığındaki ve gün batımındaki görüntüsü ile Beyşehir'in vazgeçilmez tarihi ve simgesel yapılarından biri haline gelmiştir. Köprü Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun 12.07.1980 gün ve A-2280 sayılı kararı ile korunması gerekli kültür varlığı olarak tescillenmiş ve yeni köprünün yapımı ile araç trafiğine kapatılmıştır.

Beyşehir Weir (Stone Bridge)

There used to be various bridges over brooks and watercourses in many places located in urban and rural of Beyşehir from the Ottoman period on. Of many of the bridges we thought that is available at present, the first is the town bridge that is located in the point, where Beyşehir Watercourse emerges from lake. Within the scope of the project to drain Lake Beyşehir to Konya Plain in order to irrigate Konya Plain in the years 1908-1914, existing bridge was demolished and instead of it Beyşehir Weir (Stone Bridge) was built. Today, Beyşehir Weir, the most beautiful structure of Konya Plain Irrigation, was made of cut stone and it is 42 m long and 6.35 m wide. It consists of 15 eyes and 14 masonry piers; there are straps on the piers and movable lids on the eyes. The weir has become one of the indispensible historical and symbolic landmarks of Beyşehir with its stone architecture, especially with its gates, bridge floor, flood splitter and toes, with the shadow of the arch sequence falling on the surface of water and with its image in the moonlight and in the sunset. The Bridge has been registered to be protected as cultural assets with the Cultural Heritage Protection High Council Decision of 12/07/1980 and no. A-2280 and after building of the new bridge, it has been closed to vehicle traffic.

PDF

___

Ahmet Cemal, Coğrafya-i Osmanî, Mekteb-i Harbiye Matbaası, İstanbul H.1311/M.1893.
Ahmet Şerif, Anadolu'da Tanin, I, (Haz. Mehmet Çetin Börekçi) Ankara 1999.
Ali Cevad, Memalik-i Osmaniyenin Tarih ve Coğrafya Lügatı, Dersaadet H.1313.
Ali Saib, Coğrafya-yı Mufassal, İstanbul H. 1304.
BİLDİRİCİ, Mehmet, Tarihi Su Yapıları, Konya, Karaman, Niğde, Aksaray, Yalvaç, Side, Mut, Silifke, Ankara 2009.
BİLDİRİCİ, Mehmet, Teknik ve Kültürel Değerleriyle, Tarihi Sulama, Su Depolama, Taşkın Koruma Tesisleri, TC. Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara 2009.
BİRİCİK, Ali Selçuk, Beyşehir Gölü Havzası'nın Strüktüral ve Jeomorfolojik Etüdü, İstanbul 1982.
ÇOŞKUN, Fahri, 1483 Tarihli Karaman Eyaleti Vakıf Tahrir Defteri, (İÜSBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 1996.
DAĞLIOĞLU, Hikmet Turhan ,"Isparta Vilâyeti Göllerinden Beyşehir Gölü", Ün, X, S.112-113, Isparta 1943, s.1371-1380.
Dr. Nazmi, Türkiye'nin Sıhh-i İctimai Coğrafyası Konya Vilayeti, (Yayına Hazırlayan: Mehmet Karayaman), Konya 2009.
GÜLENDEN, Ramazan, "Drina Köprüsü'nde "Birlikte Yaşama Kültürü" In: 1st International Symposium on Sustainable Development, June 9-10, 2009, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina, s. 370-375.
ERDOĞRU, M. Akif "Karaman Vilâyeti Kanunnâmeleri", Ankara Üniversitesi OTAM, S. 4, Ankara 1993, s. 467-516.
ERDOĞRU, M. Akif, Osmanlı Yönetimi'nde Beyşehir Sancağı, İzmir 1998.
HALİFEOĞLU, F. Meral Halide Sert, Süheyla Yılmaz, "Tarihi Kurt Köprüsü (Mihraplı Köprü, Vezirköprü) Restorasyonu Proje Ve Uygulama Çalışmaları", Metu Journal Of The Faculty of Archıtecture, METU JFA 2013/2, Ankara 2013, s. 81-104.
İZBIRAK, Reşat Türkiye I, İstanbul 1996.
KARPUZ, Haşim, Türk Kültür Varlıkları Envanteri Konya I,II, III, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2009.
KIZILKAYA Oktay, Tolga Akay, II. Abdülhamid'in Tarımsal Kalkınma Hamlesi, (Konya Ovası Sulama Projesi) Ankara 2014.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleriyle Beyşehir Tarihi, (Haz. Ahmet Savran), Erzurum 1991.
Mehmed Celal, Coğrafya-i Umumi, C. II, Dersaadet H.1313.
MUŞMAL Hüseyin, "XX. Yüzyılın Başlarında Beyşehir Gölü ve 1910- 1911 Yılları Büyük Taşkın Hadiseleri", Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 23, Konya 2008, s. 219-262.
RAMAZANOĞLU, Gözde, "Adana'da Roma Dönemi Köprüsü: Taşköprü", Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, Adana 2009, s.305-322.
SARRE, F., Küçük Asya Seyahati 1895 Yazı, Selçuklu Sanatı ve Ülkenin Coğrafyası Üzerine Araştırmalar, (Çev. Dârâ Çolakoğlu), İstanbul 1998.
Şemseddin Sami, Kamus'ul-alam, 2. Cilt, Mihran Matbaası, İstanbul H. 1306.
Tarihten Bugüne ve Geleceğe Uzanan Konya Beyşehir ( DerebucakHüyük) Rehberi, C. I, Konya 2000.
TOP, Mehmet, "Van'ın Tarihi Köprüler", Dünyada Van, S. 13, Istanbul 1998, s.12-17.
UĞUR Ferit, "Eski Karaman Vilâyetine Ait Kanunlar", Konya Mecmuası, S.7, Konya 1937, s. 432-438.
ÜREKLİ, Bayram, Doğan Yörük, "Karaman Eyâletine Ait Bir Kânûnnâme Sûreti", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 8, Konya 2002, s.207-218.