Evren BARUT, Mehmet Cem ODACIOĞLU, Şaban KÖKTÜRK

SOVYET SOSYALİST CUMHURİYETLER BİRLİĞİ'NDE (SSCB) DÜŞÜNCE HAREKETLERİNİN EDEBİ ESERLER ÜZERİNDE ETKİSİ: SSCB'DE ÇEVİRİ SANSÜRÜ

20. yy. başlarında Bolşevik hareketlerinin de etkisi sonucunda Rusya'da Çarlık rejiminin sona ermesiyle birlikte Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) kurulmuştur. Yeni kurulan SSCB rejimi, Marksist, komünist ve sosyalist düşünce akımlarının etkisiyle yeni bir Sovyet toplumu inşasına girişmiştir. Sovyet rejimi toplumsal inşa sürecinde sanat ve edebiyat eserlerini topluma nüfuz etme aracı olarak kullanmıştır. Sovyet sanat ve edebi eserlerinde resmi ideolojinin oldukça etkili olduğu görülmektedir. Bununla birlikte dünya edebiyatından eserler de SSCB'deki okuyucunun beğenisine sunulmuştur. Ancak dünya edebiyatından Sovyet literatürüne kazandırılan eserlerin üzerinde sansür politikalarının yoğun şekilde işlediği görülmektedir. Bu yazının amacı, betimleyici bir yöntemle SSCB'deki düşünce hareketlerinin sanat ve edebi eserlere nasıl yansıdığını göstermek ve SSCB'ye göre dış dünya olarak anılan Batı edebiyatının Sovyet toplumuna kazandırılması esnasında çeviri hareketliliğinde görülen denetim, baskı ve sansür politikalarını gözler önüne sermektir

The Effects of the Movement of Thoughts on Literary Works in Union of Soviet Socialist Republics (Ussr): Translation and Censorship in Ussr

Union of Soviet Socialist Republics (USSR) was established as a result of the effects of Bolshevik movements in the beginning of 20th century after the fall of the Tsarist Regime in Russia. Newly established USSR regime, initiated to the building of new Soviet community by the effect of Marxist, communist and socialist movement thoughts. The Soviet regime used the art and literary works as an influencing tool during the social constructivism process. It is seen that official ideology is considerably effective in the Soviet arts and literary works. In the meantime, many works from world literature were offered to the taste of Soviet reader. But it is seen that a highly censorship process were conducted upon the world literature works translated into the Soviet literature. It is aimed in this work to show how is the reflection of movement of thought in USSR on arts and literary works and to display the supervision, suppression and censorship policies carried out during the translation activities of the Western arts and literary works, which was deemed as the outer world according to the USSR, while reintroducing these works to the Soviet society in a descriptive approach

PDF

___

EGLÂJA-KRISTSONE Eva, "Filtered Through The Iron Curtain: Soviet Methodology for the Canon of World (Foreign) Literature and Latvian Case", University of Tartu Press, c.XVII, yıl: 2012, 04 Aralık 2015, http://ojs.utlib.ee/index.php/IL/article/view/IL.2012.17.27.
GÜRKAN Ülker, "S.S.C.B. Siyasi Rejimi'nin Ana Hatları", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c.XXI/I, dönem: 1964, 03 Kasım 2015, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/338/3464.pdf.
HASANOĞLU İbrahim, Homo Sovieticus: "SSCB'de Sovyet Halkı İnşası Çabaları", Turkish Studies, c. X/I, dönem: Kış 2015, 07 Aralık 2015, http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=7543.
HEMMER Jeff, Language Policy, language practice and language attitudes in the early Soviet Union, 02 Aralık 2015, http://www.cultiv.net/cultranet/1129718901languagepolicypracticeattitudes_e arlysovietunion.pdf.
INGGS Judith, "Translation and Transformation: English-Language Children's Literature in (Soviet) Russian Guise", International Research in Children's Literature, c.VIII/I, dönem: Temmuz 2015, 03 Aralık 2015 http://www.euppublishing.com/doi/10.3366/ircl.2015.0145.
KOMISSAROV Vilen N., "Russian Translation Tradition", Routledge Encyclopedia of Translation Studies (ed. Mona Baker), Routledge, Londra, 1998, s. 545-546.
ODACIOĞLU Mehmet Cem, ve KÖKTÜRK Şaban, ""Rudyard Kipling'in "If" Adlı Şiiri ve Türkçeye Bülent Ecevit Tarafından "Adam Olmak" Başlığıyla Aktarılan Çevirisinin Andre Lefevere'nin Yaklaşımı Doğrultusunda İdeolojik Bir Değerlendirmesi", Sakarya Üniversitesi, Fen Edebiyat Dergisi, 2013, Cilt. 15 ,s. 191-209.
V. Yu. Rozentveig, The Work on Machine Translation in the Soviet Union, 4.International Congress of Slavicist Reports, Mechanical Translation, c.V/III, dönem: 1958 Eylül, 01 Aralık 2015, http://www.mt-archive.info/MT- 1958-Rozentsveig.pdf.
LENIN Viladimir I., "Is a Compulsory Official Language Needed?", Lenin Collected Works, Progress Publishers, 1972, Moskova, c. XX, s. 71-73, 07 Aralık 2015, https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1914/jan/18.htm.
ÖZEL Merve Suna, "Stalin Dönemi Rus Milliyetçiliği ve Politikaları", Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.IV/II, dönem: 2014 Temmuz, 05 Kasım 2015, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/kusbd/article/view/5000112750.
PAMIR DIETRICH Ayşe, "Language Policy and the Status of Russian in the Soviet Union and the Successor States outside the Russian Federation", ASEES, c.XIX/I-II, yıl:2005, 01 Aralık 2015, http://miskinhill.com.au/journals/asees/19:1-2/language-policy-status-ofrussian.pdf.
SHERRY Samantha, "Censorship in Translation in the Soviet Union in the Stalin and Khrushchev Eras", University of Edinburgh, Birleşik Krallık, 2012, s. 50, (Doktora Tezi), 07 Aralık 2015, https://www.era.lib.ed.ac.uk/handle/1842/7586. "Translating Classics in the Soviet Union": the ABDEM Group, 08 Aralık 2015 http://www.colbud.hu/gnothi/rm/papers/Budaragina_web.docs.
UYGUR Erdoğan, "Sosyalist Realizm Kavramının Ortaya Çıkış Süreci", Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi-Turkish Journal of Social Research, c. IX/I-II, dönem: Nisan-Ağustos 2005, 03 Kasım 2015, http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/erdogan_uygur_realizm.pdf.
VID Natalija, "Use of Domesticated and Foreignized Methods in the Soviet School of Translation", Ljubljana University Press, c.IV/I-II, yıl.2007, 21 Kasım 2015, http://revije.ff.uni-lj.si/elope/article/view/333.1.