KASTAMONU İBN NECCÂR CAMİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Kastamonu İbn Neccâr Cami, Candaroğulları Beyliği hükümdarlarından Adil Bey döneminde Dülgeroğlu adıyla şöhret bulan Murat oğlu Hacı Nusret tarafından miladi 1353 yılında yaptırılmış olup dönemin ilk camisi olma özelliğine sahiptir. Kastamonu Kalesi'nin güneydoğu tarafında İbn Neccâr Mahallesinin Eligüzel sokağının köşesinde yer almaktadır. Cami harim ve son cemaat mahallinden oluşmaktadır. Cami kare planlı olup tamamen kesme taştan inşa edilmiştir. Harimi örten tek kubbeye köşelerden sade tromplarla geçilmiştir. Son cemaat yerinin zemini taşla döşenmiş olup, üzeri üç küçük kubbe ile örtülmüştür. Caminin en dikkat çekici kısmı ahşap kapısıdır. Ahşaptan çift kanatlı tamamen oyma olan kapı orijinaldir. Cami giriş kapısının her iki tarafında ahşap mahfiller vardır. Tavanında daire şeklinde İhlâs suresi yazılı olan kubbe çevresi ve pencere kenarları kalem işi bitki motifleriyle bezenmiştir. Cami bütün bu özellikleriyle birlikte Anadolu mimari tarihinde tek kubbeli camilerin ilk örneklerinden bir tanesidir.

An Evaluation on Kastamonu Ibn Neccâr Mosque

Kastamonu Ibn-i Neccâr Mosgue, which has feature of being the first of the time, was built in 1353 by Haci Nusret, son of Murat who famed with the name Dülgeroglu durin Adil Bey of Candaroğlu Seigniory It is located in the corner of Eliguzel Street in Ibn-i NeccârQuarter which is in the south side of the Kastamonu Castle. The mosque is made up of sanctuary and narthex. The mosque was entirely built of cut-stone, and has a square plan. The single dome, which covers the sanctuary, is reached to from the corners, through plain squinches. The ground of the northex, of which upper surface is covered with three small domes, is laid for Stone. The high point of the mosque is its wooden door. The completely curved door has double wooden leafs. There are wooden gathering places on both sides of the entrance gate. The ceiling of the dome is decorated with round written Sura of Ihlas, and around the dome and window frames were ornamented with hand-drawn plant motifs. Given all these features, the mosque is the one of the samples of the single domed mosques in the Anatolian Architecture.

PDF

___

Barışta, H. Örçün., "Kastamonu'dan Kuşevleri", İkinci Kastamonu Kültür Sempozyumu (18-20 Eylül 2003), s.575-588
Behçet, Mehmet., Kastamonu Asar-ı Kadimesi, Matba-ı Amire İstanbul, 1925.
Bilici, Ziya Kenan., "Kastamonu ve Kasabaköy'deki İki Eseriyle Nakkaş Abdullah bin Mahmud ve Sanat Tarihimizdeki Yeri", Vakıflar Dergisi, XX, Ankara, 1988, s. 85-94;
Çifci, Fazıl.,Kastamonu Camileri-Türbeleri ve Diğer Tarihi Eserler I, Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2000. s.6.
Duman, Ali., Şer-iye Sicillerine Göre XVIII. yy Kastamonu da Günlük Hayat, Erciyes Ün. Sosyal Bilimler Ens. Y.L.T. Kayseri, 1994.
Durukan, Aynur., "Beylikler Dönemi Kültür Ortamından Bir Kesit" Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/10 Fall 2014, p. 391-502, ANKARATURKEY.
Eyüpgiller, Kemal Kutgün., Bir Kent Tarihi Kastamonu, Eren yayıncılık, İstanbul, 1999.
Gökoğlu, Ahmet., Paphlagonia, Gayri Menkul Eski Eserleri ve Arkeolojisi C.I. Kastamonu Doğrusöz Matbaası, 1952.
Kur'an-ı Kerim Meâli, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Diyanet İşleri Başkanlığı/542, Kaynak Eserler/30, Ankara-2011.
Kihtir, Tuğrul., Beylikler ve Eserleri Anadolu'nun Beyleri, Boyut Matbacılık, İstanbul, 2012.
Oral, M. Zeki., "Tarihi Eserlerimizi Bezeyenlerden: 'Nakkaş Abdullah' " Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk ve İslam Sanatları Tarihi Enstitüsü, Yıllık Araştırmalar Dergisi II, Ankara,1957, Ajans Türk Matbaası, 1958, s.153-158.
Özkarcı, Mehmet., Candaroğulları Beyliği Mimari Eserleri I-II. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum, 1992.
Sevim, Ali; Yücel, Yaşar., Türkiye Tarihi I, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1990.
Strabon, Çev. Adnan PEKMAN.,Antik Anadolu Coğrafyası, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 3. Basım, İstanbul 1993.
Uğraşkan, Erol., "Kastamonu Ferhat Paşa ve Atabey Gazi Camilerinin Hazirelerindeki Mezar Taşları", Selçuk Ün. Sosyal Bilimler Ens. İslam Tarihi ve Sanatları A.B.D. ,Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2007.
Uysal, Sait., "Kastamonu Camilerindeki Bezemeli Ahşap Eserler", Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1991.
Uzunçarşılı, İ.Hakkı. Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu Karakoyunlu Devleti, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1984.
Yaman, Talat Mümtaz., Kastamonu Tarihi, Ahmet İhsan Matbaası, İstanbul, 1935.
Yavaş, Doğan., "İbn Neccâr Camii" maddesi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 20, Ankara, 1999.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Paflagonya#mediaviewer/File:15th_century _map_of_Turkey_region.jpg , Erişim Tarihi: 24.12.2014.
https://www.google.com.tr/search?q=Kastamonu+haritası Erişim tarihi, 07. 01. 2015
https://www.google.com.tr/search?q=kastamonu+kalesi&espv=2&biw Erişim Tarihi: 07.01.2015