8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERS KİTABINDA BARIŞ VE BAĞIMSIZLIK DEĞERLERİ
Değerler, sosyal bir varlık olarak hayatını sürdüren bireylerin, çevresindekilerle etkili iletişim kurmalarına, kişilerin toplumdaki konumunun belirlemesine katkı sağlamaktadır. Bireylerin kendi kültürüne hâkim olabilmeleri için dünya kültürünün ne derece geliştiğinin farkında olmaları gerekmektedir. Bu da evrensel değerlerin kişi tarafından kabul görmesiyle gerçekleşebilir. Bu araştırmada 8. Sınıf T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabında barış ve bağımsızlık değerlerinin ele alınışının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Veri toplama yöntemi olarak araştırmanın amacına uygun olan doküman inceleme tekniği, analizi için ise betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma materyali olarak 2020-2021 eğitimöğretim yılında ortaokullarda okutulan Millî Eğitim Bakanlığınca Nev Kitap Yayınevi tarafından bastırılan 8. Sınıf T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabı kullanılmıştır. Elde edilen bulguların analiz edilmesiyle, kitap içerisinde yer alan metinler ve ölçme değerlendirme bölümleri ayrıntılı şekilde incelenmiş bağımsızlık değerinde 59, barış değerinden toplam 20 değer ifadesine ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre bağımsızlık değerine, barış değerine nazaran kitap bütünlüğünde fazlaca yer verildiği görülmüştür.
The Values of Peace and Independence in 8th Grade Turkish Republic History of Revolution and Kemalism Textbook
Values contribute to the individuals who continue their lives as a social entity to communicate effectively with those around them and to determine the position of the person in the society. Individuals need to be aware of the extent to which the world culture has developed in order to dominate their own culture. This can be realized by the acceptance of universal values by the person. In this study, it was aimed to examine the consideration of the values of peace and independence in the 8th grade Turkish Republic History of Revolution and Kemalism textbook. Qualitative research approach was adopted in this study. Document analysis technique suitable for the purpose of the research was used as data collection method, and descriptive analysis method was used for analysis. The 8th grade Turkish Republic History of Revolution and Kemalism textbook, published by Nev Kitap Publishing House by the Ministry of National Education, was used as the study material in the 2020-2021 academic year. By analyzing the findings obtained, the texts and assessment and evaluation sections in the book were examined in detail, and a total of 59 expressions of independence and 20 expressions of peace were obtained. According to these results, it was seen that the value of independence is given more space in the book integrity than the value of peace.
___
- Akcan, E. & Doğan, A. (2020). A review of educational philosophy from different perspectives through an analysis of period movies during the era of the war of ındependence and the early republic of Turkey (1920-1940). International Journal of Progressive Education, 16(5), 199-215.
- Aktan, O. & Padem, S. (2013). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında kullanılan okuma metinlerinde yer alan değerler. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 44-55.
- Aktaş, Ö. & Safran, M. (2013). Evrensel bir değer olarak. barış ve barış eğitiminin tarihçesi. Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 172(172), 131-148.
- Aydemir, A. & Kalın, Ö. (2018). 8. Sınıf öğrencilerinin bağımsızlık, özgürlük, özgüven ve çağdaşlaşma değerlerine yönelik görüşlerinin ve algısal değişimlerinin incelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 23(40), 87-100.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2021). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (30. Baskı). Pegem.
- Creswell, J. W. (2016). Nitel çalışma tasarımı. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev. Ed.), Nitel Araştırma Yöntemleri içinde (s. 42-68). Siyasal (Orijinal eserin yayın tarihi 2013).
- Dolmaz, M. & İlhan, G. O. (2021). Sosyal bilgiler öğretim programinda yer alan değerlerin öğretiminde felsefi eserler: Stoacılar örneği. Journal of History School, 53, 2651-2680.
- Faiz, M. & Karasu Avcı, E. (2018). 4.ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplari “Etkin Vatandaşlık” Öğrenme alaninda yer alan becerilerin ve değerlerin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 1-21.
- Fidan, N. K. (2018). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 251-272.
- Güzel Candan, D. & Ergen, G. (2014). 3. sinif hayat bilgisi ders kitaplarının temel evrensel değerleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 134- 161.
- Kafadar, T. (2019). Türkiye, ABD ve Fransa'nın Sosyal Bilgiler Öğretim Programları ve Ders Kitaplarının Değerler Eğitimi Boyutunda Karşılaştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Universitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Karacan, H. (2018). Beşinci sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve ders kitaplarında yer alan milli ve evrensel değerlerin analizi. Journal of Innovative Research in Social Studies, 1(1), 1-10.
- Keskin, Y. (2008). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında Değerler Eğitimi: Tarihsel Gelişim, 1998 ve 2004 Programlarının Etkililiğin Araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Keskin, Y. (2015). Tarih dersi öğretim programı ve ders kitaplarında değerler eğitimi. International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(7), 659-674.
- Kurtdede Fidan, N. & Gedik, H. (2019). İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(16), 251-272.
- Kuş, Z., Merey, Z. & Karatekin, K. (2013). İlköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 183- 214.
- Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). SAGE.
- Parlakyıldız, H. (1999). İlkokulların Dördüncü ve Beşinci Sınıflarında Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinler Üzerine bir İnceleme. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Silverman, D. (2018). Nitel Verileri Yorumlama. (E. Dinç, Çev). Pegem. Orijinal eserin yayın tarihi 1993).
- Şahin, T., & Ersoy, F. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1535-1558.
- Topkaya, Y. (2011). Sosyal bilgiler Programında Yer Alan Değerlerin Ders Kitaplarına Yansıma Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2016). Değerler Eğitimi. Pegem.
- Yazıcı, K. (2006). Değerler eğitimine genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19, 499-522.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı), Seçkin.